Иако мештаните во Намибија ги нарекуваат Кругови на смртта и не смеат да им приоѓаат, овој африкански феномен, кој ги збунуваше научниците ширум светот со децении, е попознат како „Самовилски кругови“.
„Самовилските кругови“ се нарекуваат правилки, тркалезни, голи површини на површината опкружени со парцели покриени со тревна вегетација.
Нивниот дијаметар е генерално од два до 15 метри. Чудните безживотни кругови исчезнуваат по неколку децении.
Помалите кругови траат во просек 24 години, додека поголемите може да траат и до 75 години.
Нивното постоење во Намибија е познато на научниците уште од 1970-тите, кога повеќето теоретичари на заговор ги поврзуваа со НЛО, но научниците претставија неколку сериозни хипотези за нивните можни причини.
Иако се забележани и во Австралија, оние во Намибија се далеку најголеми, опкружени со висока трева и се шират во редовни интервали.
Најпознатата легенда на домородните племиња на Африка вели дека круговите прават вистински змеј формиран под кората на Земјата.
Имено, неговиот огнен здив создава меурчиња и ја пали целата вегетација на површината, што е објаснување зошто суеверните локални жители дури и не сакаат да одат до оваа локација – затоа што веруваат дека би можеле да изгорат веднаш.
Оние со пооптимистички верувања тврдат дека тие се отпечатоци на боговите кои ги чуваат.
Научниците и лаиците шпекулираат дека ова се остатоци од влијанија од метеор, места каде што се фрлаат зебри околу земјата, токсини од растението еуфорбија, габи или бактерии, магнетизам или други енергетски полиња, па дури и локализирани радиоактивни места.
РЕЗУЛТАТ НА ТЕРМИТ?
До неодамна, мистеријата се сметаше дека е решена кога германскиот биолог Норберт Јуергенс од Универзитетот во Хамбург објави истражување во кое се вели дека оваа необична појава е резултат на „еко-инженеринг“, односно термитите psammotermes allocerus.
За време на студијата, тој го нашол овој вид термит во повеќе од 80 проценти од круговите, како и во сите кругови создадени во последно време.
Тој хипотезираше дека кога термитите се хранат со трева од површината и како што заедницата расте во овој изолиран екосистем, така се зголемува и бројот на кругови.
Иако тезата изгледа рационална, неговата работа е оспорена од многу научници кои исто така се занимаваат со феноменот на „Самовилските кругови“.
Според нив, Јиргенс измешал причина и ефект, дека термитите ги населиле круговите подоцна, гледајќи ги како погодно опкружување за животот на нивните заедници.
„Појавата на вакви примероци во природата е многу невообичаена. Тука има силни сили“, рече Стефан Гетзин од Центарот за истражување на животната средина во Лајпциг.
НЕМА ДОКАЗИ
Гетин и неговите колеги велат дека термитите инаку се распределени во неправилни роеви во дивината и во никој случај не би можеле да формираат вакви редовни форми, додавајќи дека досега не се пронајдени докази дека термитите се „виновни“ за круговите.
За него, логично објаснување е дека тревата расте во саморегулирачки модели заради ограничените снабдувања со вода.
Тие ја споредиле ситуацијата со растот на растенијата во шумите, на пример, во една млада шума растенијата растат релативно близу едни до други, но со текот на годините вегетацијата се разредува така што старите дрвја имаат доволно простор и извори на храна.
Токму ова „натпреварување за ресурси“ може да биде причина за формирање на круговите.
И покрај сите обиди и различни теории, до ден денес никој не може со сигурност да ги објасни милионите мистериозни кругови што се појавуваат во најстарата пустина во светот.