Која е Камала Харис? Поминаа помалку од еден час откако Џо Бајден одлучи да се откаже од трката за втор мандат во Белата куќа за демократите да се соберат околу неа како нов претседателски кандидат на нивната партија во 2024 година на изборите против Доналд Трамп.
Но, нејзиниот пат до врвот беше единствен, полн со предизвици и тешки прашања.
Еве преглед на кариерата на Камала Харис, настаните кои го обликуваа нејзиниот живот и како таа стана првата црна жена што беше номинирана за претседател на САД.
Како Камала Харис стана потпретседател?
Камала Харис (родена на 20 октомври во Оукленд, Калифорнија) првпат се кандидираше за претседател пред пет години.
Таа ја започна својата кариера како окружен обвинител – или главен обвинител – на округот Аламед, а од 2004 до 2011 година за градот Сан Франциско.
Следниот чекор на Камала беше да биде избранa за државен обвинител на Калифорнија, со што стана првата жена и првата жена со темна кожа што беше избрана за јавен обвинител во најнаселената американска држава.
Таа го искористи тој момент за успешна кампања за сенатор од Калифорнија во 2016 година, од која го привлече вниманието со нејзиниот обвинителски стил на комисиските расправи, пишува Би-Би-Си.
Но, нејзината претседателска кампања во 2020 година, која започна со големи толпи и клучни дебатни моменти, брзо избледе додека Харис се бореше да ја артикулира својата идеологија и платформа.
Кампањата на Камалa пропадна за помалку од една година, но Бајден ја врати во центарот на вниманието на државата додавајќи ја на својата листа.
Гил Дуран, поранешниот директор за комуникации на Камала Харис, го нарече тоа „голем пресврт на среќата“.
„Многу луѓе не мислеа дека таа има дисциплина и фокус за да стигне до Белата куќа толку брзо иако луѓето знаеја дека има амбиција и ѕвезден потенцијал. Секогаш беше јасно дека има суров талент“, рече Дуран.
Камала Харис се фокусираше на неколку клучни иницијативи додека беше во Белата куќа и беше клучна во многу од најпофалените достигнувања на администрацијата на Бајден.
Таа постави нов рекорд за најмногу гласови дадени од потпретседател во историјата на нерешено гласање во Сенатот, помагајќи да се усвојат Законот за намалување на инфлацијата и Американскиот план за спас, кој обезбеди исплати за стимулација на пандемијата и други форми на помош .
Бајден, исто така, ja повика Харис да ги води напорите за решавање на причините за миграцијата по рекордниот прилив на недокументирани мигранти на границата меѓу САД и Мексико.
По тоа прашање, нејзините противници велат дека таа не постигнала доволно напредок, а таа е критикувана од републиканците и некои демократи затоа што и биле потребни шест месеци за да планира патување до границата по преземањето на функцијата.
Во поново време, Харис беше главниот портпарол на администрацијата за истакнување на штетите што ги предизвикуваат забраните за абортус, откако Врховниот суд го отфрли Роу против Вејд, преседан стар половина век кој ги гарантираше правата на абортусот, во 2022 година.
Борбата за репродуктивни права го зазеде централното место за време на Демократската национална конвенција (ДНЦ) во август, усогласувајќи се со пошироките пораки за слободата.
Во своето главно обраќање во DNC, најголемиот говор во нејзината кариера, Харис ги критикуваше Трамп и републиканците како архитекти на непопуларните напори да се ограничи пристапот до абортуси низ целата земја.
„Едноставно кажано, тие се без памет“, рече таа, ветувајќи дека ќе ја врати заштитата загарантирана од Ро.
Камала Харис, исто така, се обидува повторно да им се претстави на гласачите, бидејќи некои анкети покажуваат дека многумина го гледаат Трамп поблиску до центарот на политичкиот спектар.
За време на кампањата во 2020 година, Харис ги истакна левичарските ставови за имиграцијата, правата на ЛГБТ и други прашања, но честопати беше на удар на критиките поради нејзиното минато како обвинител.
Четири години подоцна, Харис се претставува себеси како личност која ќе се справи со осудениот криминалец Трамп.
Но, таа исто така ветува дека ќе продолжи со прогресивна агенда што ќе и помогне на средната класа, како нејзиното семејство.
„Во текот на целата моја кариера имав само еден клиент: луѓето“, изјави американскиот потпретседател.
Корените на Камала Харис
Камала Харис е родена во Оукленд, Калифорнија од родители имигранти: мајка родена во Индија и татко роден во Јамајка.
Нејзините родители се развеле кога таа имала пет години, а таа главно ја одгледувала самохранаta мајка Хинду, Шјамала Гопалан Харис, истражувач за рак и активист за граѓански права.
Камала Харис често зборува за лекциите кои нејзината мајка им ги пренела на неа и на нејзината сестра.
„Таа беше цврста, храбра, пионер во борбата за здравјето на жените“, рече Харис во DNC. „Таа не научи никогаш да не се жалиме на неправдата, туку да направиме нешто против тоа.
Камала Харис порасна поврзана со нејзиното индиско наследство, придружувајќи ја мајка си при посетите на Индија, но рече дека нејзината мајка ги „потопувала“ во афро-американската култура на Оукланд.
„Мајка ми многу добро разбра дека одгледува две црни девојчиња“, напиша Харис во својата автобиографија „Вистините што ги држиме“.
„Таа знаеше дека нејзината посвоена татковина ќе не гледа како црни девојки и беше решена да се погрижи да пораснеме во самоуверени, горди црнки“.
Нејзиниот дворасен идентитет и воспитување би можеле да ѝ олеснат да се поврзе со многу Американци.
Делови од земјата со брзи демографски промени – доволно брзо за да ја сменат политиката во регионот – ја гледаат како симбол на аспирација.
Сепак, таа го опиша своето време на Универзитетот Хауард, еден од најистакнатите историски црнечки колеџи и универзитети во нацијата, како едно од најформативните искуства во нејзиниот живот.
Лита Росарио-Ричардсон се запознала со Камала Харис додека биле во Хауард во 1980-тите, кога студентите се собирале на кампусот за да разговараат за политика, мода и озборувања.
„Забележав дека има остро чувство за аргументација“, рече Росарио-Ричардсон.
Тие се поврзаа поради нивната способност енергично да дебатираат со републиканците од кампусот, нивното заедничко искуство од растењето како самохрани мајки, па дури и фактот дека и двете се Ваги. Тоа беше политички значаен период.
„Реган беше претседател, тоа беше ерата на апартхејдот и многу се зборуваше за откупување од ТрансАфрика и Денот на Мартин Лутер Кинг“, рече Росарио-Ричардсон.
„Знаеме дека како потомци на поробените луѓе и обоените луѓе кои доаѓаат од колонизацијата, имаме посебна улога, а образованието ни дава посебна позиција во општеството за да помогнеме во промените“, објасни таа – тоа беше филозофијата и повик за акција што беше дел од универзитетското искуство што го живееше Камала Харис.
Но, Харис лесно се движи и во заедниците кои се претежно бели.
Нејзините рани денови вклучуваат период во Канада. Кога нејзината мајка се вработила како предава на Универзитетот Мекгил, Камала и нејзината сестра Маја дојдоа со неа, посетувајќи училиште во Монтреал пет години.
Камала Харис вели дека отсекогаш била задоволна со својот идентитет и едноставно се опишува себеси како Американка.
Таа изјави за Вашингтон пост во 2019 година дека политичарите не треба да бидат ограничени на калапи поради нивната боја на кожа или потекло.
„Мојот став беше: Јас сум таа што сум. Задоволна сум со тоа. Можеби ќе треба да го сфатите тоа, но јас сум добро со тоа“, рече таа.
Формирање на духовитата „дебатна Камала“
Уште од најраните денови, како што сведочи нејзината пријателка Росарио-Ричардсон, таа ги демонстрирала вештините што и овозможиле да биде една од ретките жени кои ги кршеле бариерите.
„Тоа е она што ме привлече да ја поканам да се приклучи на дебатниот тим на Универзитетот Хауард, нејзината бестрашност“, рече таа.
Духовитоста и хуморот се дел од тоа. Во видеото објавено на нејзините социјални мрежи во 2020 година, по победата на изборите, таа му ја пренесува веста – со многу срдечна смеа – до Бајден:
„Ние го направивме тоа, го направивме тоа, Џо. Ти ќе бидеш следниот претседател на Соединетите Американски Држави!”
Смеата што ја сподели со тогаш новоизбраниот претседател, кога го направи тој важен прв телефонски повик, беше смеа што нејзината пријателка веднаш и интимно ја препозна.
„Таа секогаш ја имаше таа насмевка, секогаш имаше смисла за хумор, имаше духовитост – дури и во контекст на универзитетска дебата – да ги пренесе тие точки.
Камала, „Момала“, творецот на историјата
Во 2014 година, тогашната сенаторка Камала Харис се омажи за адвокатот Даг Емхоф и стана маќеа на неговите деца Кол и Ели.
Таа напиша статија за списанието Elle во 2019 година за нејзиното искуство како маќеа и откри име кое доминираше во многу од насловите што следеа.
„Кога Даг и јас се венчавме, Кол, Ела и јас се договоривме дека не ни се допаѓа терминот „маќеа“.
Заедно со нивниот татко, Кол и Ела беа истакнати присутни на Демократската конвенција во 2024 година, излегувајќи на сцената за да го прослават Камала Харис и како што го нарекуваат нивното „големо, убаво, измешано семејство“.
Во Чикаго се појавија и нејзината сестра, Маја, внуката Мина и – можеби најнезаборавните – нејзините две внуки.
Многумина тврдат дека таа треба да биде видена и препознаена како наследничка на различен вид на семејство, наследничка на генерации црнки активистки.
Надија Браун, вонреден професор по политички науки и афроамерикански студии на Универзитетот Пердју, изјави за Би-Би-Си дека Камала Харис ги следи стапките на Фани Лу Хејмер, Ела Бејкер и Септајм Кларк, меѓу другите.
„Таа го наследува наследството на организаторите од грасрут, избраните функционери и неуспешните кандидати кои го трасираа овој пат до Белата куќа“, рече таа.