Просечната годишна плата по вработен во Европската Унија изнесува 39.808 евра. Меѓу земјите-членки, таа се движи од 15.387 евра во Бугарија до 82.969 евра во Луксембург, што е дури 5,4 пати повеќе.
Освен Луксембург, просечната плата е повисока од 50.000 евра во пет други земји: Данска, Ирска, Белгија, Австрија и Германија.
На дното од скалата, заедно со Бугарија, просечната годишна плата по вработен е помала од 20.000 евра во Грција и Унгарија.
Во многу земји, голем дел од луѓето работат со скратено работно време, но Евростат ги прилагодува податоците за да покаже каква би била просечната плата доколку сите вработени работат со полно работно време.
Податоците покажуваат дека платите се генерално повисоки во Западна и Северна Европа, а пониски во Источна и Југоисточна Европа.
Причини за разлики во платите
Џулија Де Лацари, економист од Меѓународната организација на трудот (МОТ), истакна дека економската структура и продуктивноста на земјите се клучните причини за разликите во платите меѓу земјите.
„Повисоката продуктивност им овозможува на земјите да исплаќаат повисоки плати“, изјави таа за Евроњуз.
Де Лацари наведува дека земјите со поголем удел на сектори со висока додадена вредност, како што се финансиите, ИТ и напредната индустрија, имаат тенденција да имаат повисоки плати од земјите каде што вработеноста е концентрирана во сектори со пониска додадена вредност.
Вторите вклучуваат, на пример, земјоделство, текстилна индустрија или основни услужни дејности.
„Силата и присуството на синдикатите, обемот и длабочината на колективните договори и нивото на законски пропишаната минимална плата, исто така, значително влијаат на износот на платите“, додаде таа.
Д-р Агњешка Пјасна, виш истражувач во Европскиот институт за синдикати (ETUI), објасни дека ниското ниво на синдикална организација и поголемата невработеност веројатно ја ослабуваат преговарачката моќ на работниците на пазарот на трудот.
„Ова често се наведува како објаснување за нискиот удел на платите во многу земји од ЦИЕ, кои имаат едни од најниските стапки на синдикализација во ЕУ“, рече таа.
Просечни плати според куповната моќ
Разликите се помали кога платите се гледаат според стандардот на куповната моќ (PPS), кој ги зема предвид разликите во трошоците за живот меѓу земјите.
Една единица PPS теоретски овозможува купување на иста количина на стоки и услуги во секоја земја.
Прилагодените плати за полно работно време се движат од 21.644 PPS во Грција до 55.051 PPS во Луксембург. Односот помеѓу највисоката и најниската вредност потоа се намалува на 2,5.
Заедно со Луксембург, Белгија, Данска, Германија и Австрија се на врвот на листата, сите со повеќе од 48.500 PPS.
Петте земји со најниски вредности се Грција, Словачка, Унгарија, Бугарија и Естонија, сите под 28.000 PPS.
Де Лазари од МОТ истакна дека трошоците за живот и нивото на цените влијаат на платите, а со тоа и на износот на заработката. „Земјите со повисоки нивоа на потрошувачки цени генерално имаат повисоки номинални плати“, рече таа.
Рангирањето на поединечните земји значително се менува кога се споредуваат износите во евра и според PPS.
На пример, Романија се искачува од 22-ро на 13-то место, постигнувајќи значително подобар резултат според куповната моќ, додека Естонија паѓа од 16-то на 22-ро место кога се земат предвид разликите во цените.
Доколку просечниот раст од последните пет години продолжи, се очекува просечната плата во ЕУ да достигне 41.600 евра во номинални вредности во 2025 година и 43.400 евра во 2026 година, иако стапките на раст значително се разликуваат меѓу земјите.