Иран најави активирање на „нови и напредни“ центрифуги како одговор на резолуцијата усвоена од Управниот одбор на Меѓународната агенција за атомска енергија (МААЕ), која го критикуваше недостатокот на соработка на Техеран со агенцијата.
Резолуцијата беше предложена од Франција, Германија, Обединетото Кралство и Соединетите Американски Држави на состанокот на 35-те членки на управниот одбор на МААЕ, а следува по сличната резолуција усвоена во јуни, која Иран тогаш ја нарече „избрзана и непромислена“.
Организацијата за атомска енергија на Иран и Министерството за надворешни работи на земјата го осудија усвојувањето на резолуцијата.
Во заедничкото соопштение објавено во петокот се вели дека иранскиот нуклеарен функционер Мохамад Еслами наредил лансирање на нови центрифуги способни за забрзано збогатување ураниум.
Тие додадоа дека „техничката и безбедносната соработка со МААЕ ќе продолжи, како што беше досега“, но во рамките на договорот што претходно го договори Иран.
Иранскиот министер за надворешни работи Абас Арагчи оваа недела ги осуди напорите на европските земји да ја протуркаат четвртата резолуција од 2020 година, велејќи дека тоа дополнително ќе ги „комплицира“ нуклеарните разговори.
Резолуцијата ја нагласува „длабоката загриженост“ на директорот на МААЕ Рафаел Гроси поради присуството на „непријавен нуклеарен материјал“ на неколку локации во Иран.
Тој, исто така, укажа на наодите на Гроси дека Иран не објавил употреба на нуклеарен материјал, што е кршење на заштитниот договор според Договорот за нуклеарно неширење (НПТ).
И покрај резолуцијата, за време на неодамнешната посета на Техеран, Гроси изјави дека постигнува одреден напредок во инспекциите.
Иран се согласи со барањето на МААЕ да го ограничи својот високо збогатен ураниум до максимум 60 отсто чистота, што е под нивото од 90 отсто потребно за производство на оружје.
За резолуцијата гласаа 19 членови на одборот на МААЕ, додека Русија, Кина и Буркина Фасо беа против, 12 земји беа воздржани, а една не гласаше.
Инспекцијата доаѓа во време на подготовки за враќање на Доналд Трамп во Белата куќа, што би можело дополнително да ги заостри односите меѓу САД и Иран.
За време на првиот мандат на Трамп, САД ја повлекоа својата поддршка од нуклеарниот договор од 2015 година, што го натера Иран да го интензивира збогатувањето ураниум.
МААЕ претходно идентификуваше две локации во близина на Техеран – Варамин и Туркузабад – каде што инспекторите открија траги од обработен ураниум.
Резолуцијата го повикува Иран да даде „технички веродостојни објаснувања“ за присуството на честички од ураниум на тие локации.
МААЕ најави продолжување на разговорите за иранската нуклеарна програма во петок, пренесува Ал Џезира.