Иран и Соединетите Американски Држави ќе одржат разговори на високо ниво во Оман во сабота со цел заживување на разговорите за брзата нуклеарна програма на Техеран, при што американскиот претседател Доналд Трамп се закани со воена акција доколку не се постигне договор.
Иран претпазливо пристапува кон преговорите и е скептичен дека тие би можеле да доведат до договор, а има недоверба кон Трамп, кој постојано се закануваше дека ќе го бомбардира Иран доколку не ја прекине својата нуклеарна програма.
Иако двете страни рекоа дека може да се постигне напредок, тие остануваат длабоко поделени за повеќе од две децении старото прашање и не се договорија дали разговорите ќе бидат директни, како што бара Трамп или индиректни, како што сака Иран.
Знаците на напредок би можеле да помогнат во намалувањето на тензиите во регионот кој се бори со војни во Газа и Либан од 2023 година, ракетни истрели меѓу Иран и Израел, напади на Хутите врз бродовите во Црвеното Море и соборување на владата во Сирија.
Сепак, неуспехот ќе ги влоши стравувањата од поширок конфликт во регионот, кој извезува најголем дел од светската нафта.
Техеран ги предупреди соседните земји кои имаат американски бази дека ќе се соочат со „сериозни последици“ доколку бидат вклучени во каков било американски воен напад врз Иран.
Врховниот водач ајатолахот Али Хамнеи, кој носи конечни одлуки за клучните државни прашања во сложената владина структура на Исламската Република, му дал на министерот за надворешни работи Абас Аракчи „целосна овластување“ да преговара, изјави ирански претставник за Ројтерс.
Аракчи ја предводи иранската делегација, а претставникот на Трамп за Блискиот Исток, Стив Виткоф, ќе ја претставува американската страна во преговорите.
– Времетраењето на преговорите, кои ќе се однесуваат само на нуклеарното прашање, ќе зависи од сериозноста и добрата волја на американската страна, рече претставникот, кој побара да остане анонимен поради чувствителноста на темата.
Иран ја отфрли можноста да преговара за неговите одбранбени способности, како што е неговата ракетна програма.
Иран секогаш тврдеше дека неговата нуклеарна програма има само цивилни цели, но западните земји веруваат дека Иран сака да развие атомска бомба.
Тие велат дека иранското збогатување на ураниум, нуклеарното гориво, ги надминало потребните нивоа за цивилна програма и дека Иран има произведено резерви блиску до оние потребни за боеви глави.
Трамп, кој од февруари ја врати политиката на „максимален притисок“ врз Техеран, го отфрли нуклеарниот договор од 2015 година меѓу Иран и шесте светски сили за време на неговиот прв мандат во 2018 година и повторно воведе тешки санкции за Исламската Република.
Оттогаш иранската нуклеарна програма постигна голем напредок, вклучително и збогатување ураниум до 60 проценти, приближувајќи се до нивоата потребни за бомба.