Разузнавачките служби на Холандија собраа докази за широко распространета руска употреба на забрането хемиско оружје во Украина, вклучително и исфрлање на средства за задушување од дронови за да се принудат украинските војници да излезат од рововите, изјави холандскиот министер за одбрана Рубен Брекелманс за Ројтерс.
Заедно со шефот на холандската воена разузнавачка служба (MIVD), Питер Рисинк, тој предупреди на интензивирање на ваквите напади и повика на заострување на меѓународните санкции против Русија.
„Главниот заклучок е дека можеме да потврдиме дека Русија ја зголемува употребата на хемиско оружје“, рече Брекелманс.
„Ова сериозно нè загрижува бидејќи тоа е тренд што трае со години, каде што употребата на хемиско оружје во оваа војна станува сè понормализирана и институционализирана“, рече тој.
Според наодите на холандските служби, Русија користи хлоропикрин, хемиски агенс што првпат бил употребен за време на Првата светска војна. Тоа откритие не е објавено досега.
Шефот на MIVD, Питер Рисинк, истакна дека заклучоците доаѓаат од независни и сопствени разузнавачки извори, а не од преземени извештаи.
„Самите наши служби, врз основа на сопствените истраги, ги документираа случаите“, рече тој.
Ројтерс не беше во можност независно да ја потврди употребата на забранети хемикалии во војната во Украина, но САД минатата година прво ја обвинија Русија за употреба на хлоропикрин, потоксично соединение од стандардниот солзавец.
Украинските власти тврдат дека регистрирале илјадници случаи на руска употреба на хемиско оружје.
Руското Министерство за одбрана не ги коментираше овие обвинувања, но постојано негираше употреба на нелегално оружје и ја обвини Украина за истото.
Марија Захарова, портпаролка на руското Министерство за надворешни работи, изјави оваа недела дека руската Федерална служба за безбедност открила украински магацин на експлозивни направи што содржат хлоропикрин, што Украина силно го негира.
Загрозување на меѓународната безбедност
Според Брекелманс, најмалку три смртни случаи во Украина се директно поврзани со хемиско оружје, додека повеќе од 2.500 луѓе пријавиле симптоми поврзани со хемиски напади.
„Употребата на хемиско оружје од страна на Русија е закана не само за Украина, туку и за цела Европа. Не смееме да им дозволиме да учествуваат во меѓународни тела како Извршниот совет на OPCW“, рече министерот и повика на дополнителни санкции.
Организацијата за забрана на хемиско оружје (OPCW), со седиште во Хаг и 193 членки, сè уште не отворила официјална истрага, бидејќи за тоа е потребна иницијатива на една од земјите-членки.
Досега, размената на обвинувања меѓу Русија и Украина е „недоволно поткрепена“, според OPCW.
Програма за хемија – планирана и организирана
Рисинк опиша „илјадници случаи“ на употреба на хемиско оружје, вклучувајќи податоци од украински извори кои зборуваат за повеќе од 9.000 инциденти.
Тој предупреди дека Русија не дејствува спонтано, туку дека станува збор за организирана програма за развој на хемиско оружје, која вклучува зголемено финансирање на научни истражувања, ангажирање на експерти и давање јасни инструкции на војниците за употреба на токсични агенси.
„Ова не е импровизација на фронтовската линија. Ова е голема, планирана операција. Ако јавно не го истакнеме ова, овој тренд само ќе продолжи“, предупреди Рисинк.
Хлоропикринот, агенс класифициран од ОЗХО како средство за асфиксија, наводно го користи Русија на импровизирани начини, во светилки и шишиња што се фрлаат од беспилотни летала.
Рисинк додаде дека дури и солзавецот се адаптира за агресивна борбена употреба.