Германската бирократија е позната по својата тромост, но германската влада сега сака малку да ја размрда.
Затоа Федералната влада во Берлин го усвојува Законот за забрзување на набавките за Бундесверот, кој, во пракса, треба да помогне во забрзувањето на купувањето воена опрема.
Пред повеќе од три години, тогашниот канцелар, Олаф Шолц, одржа „пресвртен“ говор по почетокот на рускиот напад врз Украина.
Првите сто милијарди евра од специјалниот фонд веќе се распределени. Нарачани се многу нови тенкови, но тие сè уште не се во голем број во касарните.
Особено во копнените сили сè уште има големи празнини.
Бундесверот е далеку од целосна борбена готовност, а неговата цел е да биде „подготвен за војна“ до 2029 година.
Затоа министерот за одбрана Борис Писториус сега сака да ги забрза комплицираните процедури за јавни набавки за да може побрзо да се набават вооружени системи и муниција.
Правно одобрение
Во индустријата за оружје, новиот закон на министерот за одбрана наоѓа плодна почва.
„Ни требаат пари и планирање, па затоа ни требаат нарачки“, вели Ханс-Кристоф Акподиен, генерален директор на Федералното здружение на германската безбедносна и одбранбена индустрија.
Тој долго време повикува на „полесна и поедноставена регулатива“.
Планираниот закон, вели тој, „оди рака под рака со соодветните олеснувања на европско ниво“.
Поточно, секоја набавка што придонесува за воената подготвеност на Европа и НАТО треба да се смета за клучен национален безбедносен интерес, дозволувајќи исклучок од европските правила за јавни набавки.
Индустријата мора да ги исполни очекувањата
А политичарот од СПД задолжен за буџетот, Андреас Шварц, во основа го поздравува новиот, втор Закон за забрзување на набавките за Бундесверот.
Тој се надева дека сега „нема да има повеќе финансиски и правни проблеми“ што би довело до одложувања на испораките од индустријата за оружје.
Со новиот закон и промената на правилата за задолжување за одбранбениот сектор, Шварц верува дека повеќе не може да има изговори.
Тој се надева дека индустријата ќе инвестира, ќе ги прошири производствените капацитети и ќе премине од занаетчиско производство на индустриско производство.
Потребната финансиска и правна сигурност за планирање – според негово мислење – сега постои.
Неговиот партиски колега, министерот за одбрана Писториус, покажува поголемо разбирање: индустријата веќе „го сврти кормилото“ и работи на зголемување на капацитетот. Но, тоа, како што вели тој, не може да се случи преку ноќ.
Проектите се одложуваат
Во моментов, неколку проекти во областа на вооружувањето се под закана од одложување.
Прво, централниот проект на морнарицата: фрегатата F126. Набавката на нови воени бродови, вредни до десет милијарди евра, би можела да се одложи за повеќе од две години.
Првиот од шесте планирани бродови требаше да биде испорачан на морнарицата од страна на холандскиот главен изведувач Дамен Навал во 2028 година, но од тоа нема ништо да произлезе.
Во политичкиот Берлин веќе се шират гласини за можно прекинување на тој проект вреден милијарда долари.
Исто така, има одложувања во високотехнолошкото оклопно возило „Носител на тешко оружје“, како и во инсталацијата на дигитален радио систем во различни видови возила на Бундесверот.
Пратениците чекаат одговори од Министерството за одбрана за вистинската состојба на тој проект, кој исто така чини милијарди долари.
Нема тенкови на залиха
„Трошењето за одбрана досега беше строго регулирано“, вели експертот за безбедност Кристијан Мелинг.
И со причина – затоа што вклучува големи суми пари на даночните обврзници, но и опасни системи на оружје. Индустријата не може само да продава тенкови.
Во исто време, потребна е сигурност во планирањето за да се зголеми производството. Новиот закон го задоволува тоа барање.
Во исто време, се зголемува и бројот на нарачки.
Така, на пример, наместо првично планираните илјада парчиња, 3.000 оклопни транспортни возила на финскиот производител Патрија сега треба да се купат до 2035 година.
Во такви случаи, класичната индустрија за оружје може да смета на договори вредни милијарди долари.
„Бундесверот на прво место“
Новиот закон треба да ги намали и пречките за стартапите и иновативните компании. На производителите на дронови и експертите за вештачка интелигенција треба да им се помогне преку можноста за авансни плаќања за финансирање на нивните млади фирми.
Новиот Закон за забрзување на набавките на Бундесверот не се однесува само на набавките, туку и на принципот „Бундесверот на прво место“.
На пример, каде што цивилните градежни проекти можат да се мешаат во воените задачи. Најдобар пример, вели експертот Мелинг, се „проектите за ветерни фарми што можат да се мешаат во радарите за воздушна одбрана“.
Законот сега му дозволува на Бундесверот да ги спречи ваквите проекти, бидејќи тие би можеле да ја загрозат одбранбената способност на земјата.
Со тој закон, владата создава бројни олеснувања за армијата и индустријата за оружје. Дали тие ќе бидат ефикасни ќе се види дури во наредните години.
Бидејќи, како што е добро познато, германската бирократија е тврдоглава и многу отпорна на промените.