Берлин е под притисок да испорача тешко оружје на Украина, но тие засега одбиваат да го сторат тоа.
Има посебна дискусија за тенковите Мардер.
Но, Германија најде друга шема – донира оружје на земјите што ја вооружуваат Украина.
Според Договорот за конвенционални вооружени сили во Европа, сите тенкови и оклопни возила и целото артилериско оружје од калибар 100 mm и повеќе се сметаат за тешко оружје. Борбените авиони и нападните хеликоптери исто така се класифицирани како тешко оружје.
Германија го следи примерот на своите сојузници
Мантрата на канцеларот Олаф Шолц од избувнувањето на војната е да направи се во тесна координација со партнерите од НАТО и ЕУ. На прес-конференција минатиот вторник, тој посочи дека земји како Канада, Велика Британија и САД го снабдуваат истото оружје како и Германија.
Но, САД во четвртокот објавија нов пакет воена помош од 740 милиони евра за Украина, вклучувајќи тешка артилерија. Така, американската воена помош надминува три милијарди долари од почетокот на руската инвазија.
За разлика од тоа, според германското Министерство за економија, Германија од почетокот на април дала околу 186 милиони евра за воената одбрана на Украина. Главно се користеше за купување противвоздушни ракети, митралези, муниција и заштитна опрема – но не и тешко оружје.
Двојна порака од Шолц
Професорот Карло Масала, експерт за одбрана и безбедност на Универзитетот Бундесвер во Минхен, рече дека Шолц испраќа порака до Русија од една страна. Од друга страна, тоа е сигнал и до германското население и партијата на Олаф Шолц, социјалдемократите, кои интензивно разговараат на оваа тема:
„Шолц има потреба од сите оние кои не сакаат испорака на тешко оружје, бидејќи мислат дека тоа ќе го ескалира конфликтот и ќе ја направи Германија руска цел“, вели Масала.
Загриженоста е оправдана, но тешко е да се прифати кога ќе се слушне дека неколку западни земји испорачале тешко оружје, напиша на Твитер украинската пратеничка Лесија Василенко.
Чешката Република, исто така, наводно се согласила да испорача неколку десетици советски тенкови Т-72 и оклопни возила БМП-1.
САД минатата недела објавија дека наскоро ќе испратат 11 хеликоптери Ми-17 од руско производство, 200 оклопни транспортери М113 и 90 полски хаубици калибар 155 мм со 40.000 артилериски гранати, од кои сите се сметаат за тешко оружје.
Франција во петокот објави дека ќе ја стави на располагање хаубицата Цезар (калибар 155 мм). Холандија исто така сака да испорача самоодни хаубици.
Бундесверот ги достигнува своите граници
Германија рече дека не е во можност да обезбеди дополнителна воена помош за Украина бидејќи тогаш нема да може да ги исполни своите обврски.
„За да ја обезбедиме оперативната способност на нашата армија, потребни ни се системи за оружје“, рече Маркус Лаубентал, заменик-началник на Генералштабот на Бундесверот.
На пример, тенкот Мардер е потребен за национални и НАТО задачи.
Мардер е борбен систем кој вклучува наведувани проектили, мало оружје и муниција и бара опсежна обука. Иако времето за обука може да се скрати, „има уште неколку недели, а опремата треба да се подготви“, рече Лаубентал.
Тој така реагираше на изјавите на украинскиот амбасадор во Германија, Андриј Мелник, еден од најжестоките критичари на ставот на германската влада.
„Неразбирливо е да се тврди дека Бундесверот не е во позиција да испорача нешто на Украина“, изјави неодамна Мелник. Германија има околу 400 Мардери. Од нив, 100 се користат за обука и може веднаш да и бидат предадени на Украина, додаде тој.
Експертот за одбрана на Масала смета дека владата ја користи изјавата како изговор.
„Ако одбраната на територијата на НАТО зависи од, да речеме, дваесет германски тенкови, тогаш не треба ни да се обидуваме да ја одбраниме, бидејќи тоа би било катастрофа“, рече тој.
Компанијата Реинметал, која го произведува Мардер, официјално испрати барање до германската влада да извезе сто од овие користени тенкови во Украина. Сега официјален Берлин ќе биде принуден да каже „да“ или „не“.
Дали Украинците можат да го користат германско оружје?
Германската влада тврди дека украинските војници можат да користат само оружје што го знаат. Тука спаѓа и логистика – поправки со соодветни резервни делови.
Масала верува дека ова е легитимна грижа.
„Што ќе се случи ако има технички проблеми со Мардер?“ Сепак, тој верува: „Дури и да може да се користи само три недели, подобро е од ништо. Ако се скрши, тоа е лоша среќа. Во меѓувреме, можеме да работиме на логистичкиот синџир за испорака на резервни делови. Така, ми се чини дека ова е изговор, бидејќи е политичка одлука да не се испраќаат тешки тенкови во Украина“.
Поранешниот генерал на НАТО Ханс-Лотар Домрозе дури го отфрла тврдењето дека е потребна опсежна обука за да се совлада Мардер.
„Тоа се искусни украински команданти кои се на терен од 2014 година. Не треба да се учат како да ги користат. Оние кои го користеа советскиот модел БМП-1 можат да го запознаат Мардер за помалку од една недела“, изјави тој за WDR.
Одговорот на Берлин: Повеќе пари
Шолц рече дека на Украина 1 става на располагање повеќе од милијарда евра за набавка на воена опрема од Германија. Тој како пример наведе противтенковско оружје, противвоздушна опрема и муниција, но не ги спомна тенковите и авионите што ги бара Украина.
Весникот Билд претходно објави дека германските компании за оружје првично понудиле да испорачаат тешко оружје како Мардер, оклопни возила Боксер, тенкови Леопард 2 и самоодни хаубици. Сепак, според овој таблоид, најпрво бил отстранет од листата.
„Се чини дека тенковите во моментов се црвена линија за германската влада. А дали ќе се држиме до таа црвена линија во голема мера зависи од тоа како ќе се развива војната во наредните недели или месеци“, вели Масала.
Се чини дека критиките на германските тактики на одолговлекување имаат ефект. Министерката за надворешни работи Аналена Бербок на прес-конференција во четвртокот во Естонија рече: „За нас нема табуа кога станува збор за оклопни возила и друго оружје што и е потребно на Украина“, алудирајќи на можната испорака на Мардер.
Изгледа дека излезот за Германија е план – да се обезбеди нова воена опрема или пари на земјите кои испорачуваат оружје на Украина.
Министерката за одбрана Кристин Ламбрехт во четвртокот ја потврди планираната размена со НАТО и ЕУ.
„Зборуваме за тенкови, оклопни возила. Владата е во преговори, тоа се случува многу брзо сега, рече Ламбрехт.
Размена со Словенија?
Наводно со Холандија се преговара за друго решение.
„Холандија ќе испрати оклопни самоодни хаубици, најмодерно германско оружје, а на Украинците ќе им обезбедиме муниција и обука, веројатно на германска територија“, рече Масала.
Овој пристап може да го намали притисокот врз Германија. Сепак, како што истакна Масала, тоа нема да трае долго.
„На нашите источноевропски партнери им снемува старо советско оружје. И советските тенкови испратени од Полска, Словачка или Словенија ќе бидат уништени во оваа војна“, рече тој.
„И Украина ќе остане без тоа оружје. Во одреден момент повторно ќе се постави прашањето дали треба да ги обучуваме Украинците и да ги снабдуваме со современи западни системи за оружје“, додаде Масала.