Финскиот нуклеарен реактор Олкилуото 3 започна пробно производство во саботата по долго одложување, соопшти операторот ТВО, и се очекува да ја намали потребата на нордиската земја за увоз на електрична енергија со текот на времето и да доведе до пониски цени.
Реакторот од 1,6 гигавати (GW) требаше да биде отворен уште во 2009 година, но беше проследен со технолошки проблеми кои станаа предмет на тужби.
Тоа е првата нуклеарна централа во Финска по повеќе од четири децении и прва во Европа по речиси 15 години.
Олкилуото 3 започна со пробно производство со нешто повеќе од 0,1 гигават, што е само мал дел од вкупниот капацитет, а целосно и редовно производство на електрична енергија е планирано за крајот на јули.
„OL3 значително ја подобрува самодоволноста на Финска во производството на електрична енергија и помага да се постигнат целите за јаглеродна неутралност“, рече операторот Teollisuuden Voima (TVO).
Се очекува да задоволи 14 отсто од побарувачката на електрична енергија на Финска кога ќе стане целосно оперативна, со што ќе се намали потребата за увоз од Русија, Шведска и Норвешка.
„Олкилуото 3 ќе ја намали зависноста од увоз на Финска и ќе стане поевтина ценовна зона“, изјави за Ројтерс Александар Есер, економист во Aurora Energy Research.
Нето увозот на електрична енергија во Финска изнесуваше во просек 13 терават часови (TWh) во текот на изминатите неколку години, што треба да се намали на пет до осум TWh до 2025 година со Олкилуото 3 во функција, додаде Есер.
Нуклеарната енергија останува контроверзно прашање во Европа, при што некои земји како Германија постепено ги затвораат реакторите од безбедносни причини, додека други како Франција и Британија размислуваат за изградба на нови.
ТВО е во сопственост на финската компанија Фортум и помали енергетски и шумарски компании. Финска е единствената нордиска земја со голем дефицит на електрична енергија, рече Мариус Холм Ренесунд, партнер во консултантската фирма Тема со седиште во Осло.
Темата предвидува дека финските цени на големо на електрична енергија ќе паднат на 60 евра за мегават час (MWh) во 2023 година од проектираните 70 евра за мегават час оваа година.
Големопродажните цени на електричната енергија во Финска би можеле да паднат на 45 евра по MWh во 2024 година, рече Ренесунд.