Европратениците во Европскиот парламент денеска усвоија нова програма за заштита на животната средина и борба против климатските промени, нагласувајќи дека ЕУ мора да работи брзо за да постигне поголема енергетска независност, особено кога станува збор за увоз на гас и нафта од Русија.
„Нашата зависност од фосилните горива е голем проблем и тоа сега им е јасно на сите“, изјави Рејс О’Саливен, известувач за новата програма за животна средина, пред Комитетот за животна средина, јавно здравје и безбедност на храна на Европскиот парламент (ENVI) во средата.
„Зависноста од фосилните горива не само што ги ограбува идните генерации, туку предизвикува конфликти и уништување“, додаде таа.
„Мораме да престанеме да увезуваме фосилни горива од Русија“
Комесарот за животна средина Вирџинијус Синкевичиус рече дека најновиот извештај на IPCC (Меѓувладина комисија за климатски промени) покажува дека климата и состојбата со животната средина се „полоши отколку што се мислеше“.
„Има малку време за дејствување“, предупреди Синкевичиус.
Бројни пратеници истакнаа дека ЕУ треба да работи понапорно на енергетската независност. Не е решение, рече Јиржи Поспишил од ЕПП, да се продолжи со увоз на гас и нафта од Русија до 2030 година, а потоа да се префрли на увоз од други земји.
„Мораме да престанеме да увезуваме фосилни горива од Русија оваа година. Да не губиме повеќе време, да не му даваме дополнителни средства на Путин за да може да ја финансира својата војна“, рече Посписил. Инаку, од вкупниот увоз на природен гас, ЕУ испорачува околу 40 отсто од Русија.
Еден начин да се постигне енергетска независност е да се користи биогас.
„Тоа е брз и ефикасен извор на енергија. Треба да се ослободиме од рускиот гас и да користиме повеќе биогас“, рече пратеникот Асгер Кристенсен од Ренју либералниот клуб.
Британија: Загрижени сме дека Путин ќе употреби хемиско оружје
Многу пратеници ја критикуваат новата програма
Но, додека Европскиот парламент во четвртокот усвои нова еколошка програма со 553 гласа – 130 европратеници беа против, а седум воздржани – многу европратеници ја критикуваа програмата.
Најголем дел од критиките се однесуваат на транзицијата кон обновливите извори на енергија, за која некои пратеници, главно од конзервативните и десничарските партии, велат дека е прескапа и ја загрозува индустријата и граѓаните.
Оние кои ја поддржуваат зелената транзиција истакнаа дека ЕУ ќе одвои средства за олеснување на транзицијата и дека таа ќе се спроведува постепено и дека, на крајот, тоа е прашање на неопходност.
„Транзицијата е скапа, но последиците од нејзиното неспроведување ќе бидат многу поскапи“, рече Николае Стефанута од клубот „Ренју“. Пратениците предупредија и: „Колку повеќе одолговлекуваме, толку подрастични ќе бидат мерките што ги воведуваме“.
Лавров: Целта на Западот на Балканот беше да нема преголеми држави
Намалување на субвенциите за инвестиции во фосилни горива
Една од мерките за кои се залага новата еколошка програма е намалувањето и етапното укинување на субвенциите за инвестиции во фосилни горива.
„Стотици милиони евра се испраќаат до недемократски режими секој ден, а понатамошното инвестирање во инфраструктурата за фосилни горива значи дека ќе останеме заробени во оваа состојба во следните децении“, предупреди известувачот О’Саливан.
Според многу европратеници, милијарди евра инвестирани во фосилни горива може да се инвестираат во забрзување на процесот на користење на обновливи извори на енергија.
Лавров: Целта на Западот на Балканот беше да нема преголеми држави
Што се однесува до субвенциите за фосилни горива, ЕУ „ќе оди на вистинскиот пат“, рече комесарот на Комисијата Синкевичиус.
„Земјите-членки ќе треба да известуваат секоја втора година, почнувајќи од 15 март 2023 година, за тоа како постепено ги намалуваат субвенциите за фосилни горива“, најави тој.
Комесарот на Комисијата исто така рече дека се согласува со известувачот дека БДП повеќе не треба да биде главен показател за напредок, туку дека треба да се земат предвид другите аспекти на благосостојбата на општеството.
ЕУ „мора да ја спроведе својата даночна политика и да се движи кон економија на благосостојба“, рече Синкевичиус.
Британија: Загрижени сме дека Путин ќе употреби хемиско оружје
Ајкхаут: Малку е направено во пракса
Пратеникот Бас Ајкхоут од Зелениот клуб предупреди дека многу амбиции и потенцијални решенија за еколошките проблеми често остануваат само теорија. Тој ги повика претставниците на Советот, иако постојано укажуваат на проблемот со фосилните горива, во пракса малку да направат.
„Кога ќе влеземе во преговори за европското законодавство (…), тие не сакаат ништо од тоа да се спроведе во дело“, рече Ајкхоут.
Хрватската европратеничка Романа Јерковиќ (СДП / С и Д) рече дека и покрај најамбициозните еколошки политики на ЕУ, „европската економија секоја година сноси 55 милијарди евра здравствени и други еколошки трошоци поради неуспехот да ги спроведе регулативите и директивите за животната средина“.
Затоа, општата програма за акција на Унијата за животната средина до 2030 година се фокусира на развивање обврзувачка рамка за следење и известување за напредокот на земјите-членки во постепено укинување на субвенциите за фосилни горива.
Клучните цели на новата програма се ублажување и прилагодување на климатските промени, намалување на емисиите на стакленички гасови, намалување на загадувањето – особено употребата на штетни хемикалии, но пластика и друг отпад – и зачувување на биодиверзитетот.