Градовите се жешки, а фактот што урбаните области обично се потопли од нивната околина е феномен наречен ефект на топлински остров.
Тоа им е добро познато и на научниците и на речиси сите што живееле барем едно жешко лето во бетонската џунгла, пишува Вашингтон пост, анализирајќи го зголеменото количество дожд забележано во последните дваесет години во големите градови.
Со помош на ВИ, Вашингтон пост се обиде да го објасни тоа врз основа на објавените извештаи.
Повеќето градови добиваат значително повеќе дожд отколку блиските рурални области, според студијата објавена во понеделникот во списанието Proceedings of the National Academy of Sciences, ефект кој стана поизразен во последните две децении, откако климата почна повидливо да се менува.
„Вака е насекаде“, вели Дев Нијоги, професор на Универзитетот во Тексас во Остин и коавтор на трудот.
„Големината на влијанието ќе варира. Но, како што го третираме урбаниот топлински остров, треба да почнеме да го третираме урбаниот ефект на врнежите како карактеристика поврзана со урбанизацијата“, објасни Нијоги.
Резултатите имаат длабоки импликации за густо населените и растечките градови, од кои многу веќе се борат со поплави и ги поднесуваат трошоците за надградба на инфраструктурата за потопол свет.
Градовите се магнети за дожд
Градовите се магнети за дожд од неколку причини. Облакодерите имаат тенденција да ги забавуваат дојдовните бури, дозволувајќи им да ги исфрлат врнежите.
Исто така, издувните гасови и загадувањето на фабриките може да предизвикаат облаци кои ослободуваат порои.
И топлината што зрачи од бетонот и асфалтот предизвикува поголема конвекција во атмосферата, што доведува до врнежи.
„Сите овие фактори може да придонесат за оваа аномалија на урбани врнежи“, вели Ксинксин Суи, докторант на Универзитетот во Тексас во Остин и главен автор на студијата.
Нијоги го спореди ефектот со пукањето на голем воден балон.
Минатите истражувања покажаа дека овој урбан ефект постои во неколку градови.
На пример, познато е дека поголемата метрополитенска област Хјустон ги влоши врнежите и поплавите предизвикани од ураганот Харви во 2017 година.
„Оваа нова студија за прв пат ја открива големината на овие ефекти преку анализа на градовите на глобално ниво“, рече Хорхе Гонзалес-Круз, професор на Државниот универзитет во Њујорк во Олбани, кој не беше вклучен во студијата.
Во нивното истражување, Нијоги, Суи и колегите ги измериле врнежите користејќи сателитски податоци од повеќе од 1.000 градови помеѓу 2001 и 2020 година.
Скоро две третини од нив добиваат повеќе дожд во просек од соседните рурални области, открија тие.
Тоа е речиси двојно зголемено во изминатите две децении, што истражувачите делумно го припишуваат на зголемената урбанизација и температурите бидејќи топлиот воздух може да задржи повеќе влага.
„Балонот не е само исполнет со вода, туку сега е поголем балон со повеќе вода“, рече Нијоги.
Во САД, истражувачите ги анализирале Хјустон, Мајами и Њу Орлеанс — од кои секоја доживеа катастрофални поплави од големи бури.
Тие ги идентификуваа тие три града како оние каде ефектот на урбаните влажни острови е најакутен.
„Треба да почнеме да размислуваме за зелена инфраструктура“
Истражувачкиот тим исто така откри дека колку повеќе жители има еден град, толку е поголема разликата помеѓу урбаните и руралните врнежи.
Ефектот беше најизразен во градовите во Африка кои рапидно се зголемија во текот на овој век.
Според Нијоги, овие резултати треба сериозно да се сфатат од урбанистите кои мора да размислат за зголемени врнежи за да спречат поплави, па дури и да ја канализираат водата назад во водоносните слоеви за да ги надополнат подземните води за земјоделците во иднина.
„Треба да почнеме да размислуваме за зелена инфраструктура за да управуваме со нашите водни ресурси“, заклучи Нијоги.