Дали Иран е сè уште способен да направи нуклеарна бомба?

Loading...
Сподели со своите пријатели

Би било разумно да се почека да се смири прашината пред да се процени дали нападите на САД врз Иран, според зборовите на претседателот Доналд Трамп, биле „спектакуларен воен успех“.

Но, кога се фрлаат бомби со тежина поголема од 13 тони, на сите им е јасно дека ќе има многу прашина.

Пентагон вчера на прес-конференција објави дека 125 воени авиони, воени бродови и подморници учествувале во операцијата против трите најголеми ирански нуклеарни објекти, вклучувајќи го и најголемиот оперативен напад од страна на бомбардерите Б2 во историјата.

Авионите лансирале 14 од најмоќните американски бомби „бункер разбивач“ GBU-57 врз објектот за збогатување на ураниум во Натанц и најсофистицираниот нуклеарен објект на Иран во Фордоу.

За прв пат, според Пентагон, такво оружје било употребено во воена операција.

Локалитетот Фордоу, закопан длабоко во планината, било единственото место кое претходно не било оштетено од израелските напади во последните неколку дена.

И покрај нивната големина, се знаеше дека една од нив нема да биде доволна за да пробие низ 80-те метри цврста карпа за која се верува дека ја крие најсофистицираната технологија за збогатување ураниум на Иран длабоко во Фордоу.

ПРОЧИТАЈТЕ И:  Гроси: Страните во конфликтот треба да се вратат на патот на дипломатско решение

Сателитските снимки откриваат три видливи дупки на две различни точки на удар на планинската падина над комплексот.

Loading...

Локациите изгледаат блиску до она што можеби биле вентилациони шахти, веројатно избрани за да се максимизира штетата подолу и да се направи објектот бескорисен.

Употребата на неколку бомби на истата локација веројатно била дизајнирана да им овозможи на секоја од нив да продира подалеку од првата пред да детонира.

Доколку нуклеарните објекти Исфахан, Натанц и Фордоу бидат уништени, како што тврдат САД, или дури и осакатени, тоа сигурно би ја спречило способноста на Иран да го збогати ураниумот потребен за изградба на одржливо нуклеарно оружје.

Сепак, ова не е исто како уништување на способноста на Иран да изгради нуклеарна бомба.

За Иранците да изградат бомба, им е потребен ураниум со „добар квалитет“, технологија за обликување на метали и експлозиви, како и времето потребно за да се започне нуклеарна фисија во бомбата и механизмот за нејзино испорачување.

Објектите што беа цел на нападот на САД се посветени на постигнување на првата цел.

ПРОЧИТАЈТЕ И:  Овие американски бази би можеле да станат мети за Иран

Земање природна ураниумска руда, која содржи околу 0,7% од изотопот ураниум 235 потребен за нуклеарна фисија и неговата концентрација.

Инспекторите за нуклеарна енергија на Обединетите нации предупредија во мај дека Иран има најмалку 408 кг ураниум „збогатен“ до 60%.

Loading...

Достигнувањето на тоа ниво претставува 90% од времето и напорот за постигнување на 90% U-235. А тие 400 кг би обезбедиле доволно ураниум за производство на оружје за девет нуклеарни оружја, заклучија инспекторите.

Вториот елемент е нешто на што Иран исто така работи две децении.

Прецизно обликување на ураниумскиот метал и создавање обликувани експлозивни полнежи за да се смачка токму како што треба и да се постигне „критичност“, искрата за субатомска верижна реакција што ослободува застрашувачка енергија при нуклеарна експлозија.

Во својата неодамнешна кампања за бомбардирање, се верува дека Израел таргетирал објекти каде што иранските нуклеарни научници вршеле дел од таа работа.

Но, за разлика од индустриските процеси потребни за збогатување на ураниум, овие подоцнежни чекори можат да се извршат во објекти со големина на лабораторија.

ПРОЧИТАЈТЕ И:  Иран бара помош од Путин, Хамнеи му испрати писмо: Еве што очекува од Русија!

Тие се полесни за пакување и преместување, а полесно се кријат од љубопитните очи.

Со оглед на тоа што е познато дека Иран веќе извезувал збогатен ураниум од Фордоу пред нападот на САД, далеку е од сигурно дека Иран всушност ја изгубил способноста да изгради бомба.

И додека нападите можеби ја одложиле логистиката, тие можеби го охрабриле ранливиот Иран да ги интензивира своите капацитети за производство на боеви глави, ако тие сè уште постојат.

Loading...

Правењето на покомпактна боева глава базирана на имплозија не е лесно. Постои дебата меѓу експертите за тоа колку е напреден Иран на овој пат.

Но, ако се чувствува доволно мотивиран, има други, помалку софистицирани нуклеарни опции.

Дури и 60% збогатен ураниум, од кој, запомнете, има многу, може да се натера да достигне критична состојба во многу поголем, посуров нуклеарен уред.

Ова не би претставувало голема закана за неговите непријатели, бидејќи би било премногу тешко да се запрат дури и најдобрите ракети со долг дострел на Иран.

Но, сепак би го издигнало Иран до статус на нуклеарна сила.