Четиридневната работна недела годинава се тестира во 45 компании од различни филијали низ Германија.
Какви се искуствата во пракса?
Компанија за чистење теписи, градежна фирма, маркетинг агенција… Ова се само дел од компаниите кои учествуваат во најголемото истражување во Германија досега во врска со воведувањето на четиридневната работна недела.
„Четири дена“ е работното име на тој експеримент. А како и во каква форма ќе им се намали работното време на вработените, тоа од почеток беше оставено на самите компании, односно на нивното раководство.
Некои компании го користеа класичниот модел: слободен петок за секого.
Други им дозволија на своите работници да работат пет дена во неделата во текот на четири недели, а потоа да имаат целосно одмор петтата работна недела.
Или дневното работно време на вработените е намалено.
Па, како функционираше четиридневната работна недела во тие компании во последните пет месеци?
Подеми и падови
На ѕидот од канцеларијата на тур-операторот „Kootstra Schiffsreisen“ во Минстер, од февруари виси шарен распоред, кој наликува на тепих направен од различни обоени ткаенини.
Компанијата ги поделила вработените во две групи: едната половина има слободен понеделник, а другата петок. Од тогаш канцелариите се многу попразни.
Исто така, морале да го скратат работното време предвидено за јавување на телефони, за да можат да работат попродуктивно.
„Сите имаа свои подеми и падови“, вели режисерот Џулиус Грелер по пет месеци од пилот-проектот.
Од самиот почеток бил убеден дека треба да се намали неделното работно време и сакал да го проба во својата фирма.
Неговата компанија организира крстарења и велосипедски тури, пред се во Холандија.
Сега, непосредно пред летните одмори, се ближат до врвот на сезоната. Но, непосредно пред тоа имаше поплави и излевање на Дунав, што влијаеше на нивните тури и аранжмани.
Четиридневната работна недела за таа компанија не беше само позитивна.
„Тоа беше и извор на стрес за вработените, бидејќи многу работа остана недовршена поради нивниот дополнителен слободен ден“, вели Грелер.
Задоволни клиенти исто така
На прашањето дали сепак се исплатеше, одговорот на директорот е јасен:
„Се гледа дека луѓето се чувствуваат поодморени, дека субјективно немале проблем да ги завршат задачите во намалено работно време останаа исти, а впечатоците на клиентите се исто така позитивни.“
Дури 80 отсто од вработените го оцениле проектот како успешен, вели Грелер.
Иако тоа значи дополнителен организациски напор за него како шеф, тој сака да продолжи со четиридневната работна недела и по завршувањето на експерименталниот проект.
Пофлексибилно работно време
Џулија Бакман од Универзитетот во Минстер ги анализира податоците од студијата.
Таа и нејзините колеги редовно разговараат со компании, т.е. работодавци и вработени.
Во исто време, работниците доброволно носат паметни часовници кои го мерат нивниот пулс и квалитетот на спиењето.
Иако сите податоци се уште не се официјално анализирани, Бакмен вели дека, за разлика од туристичката компанија од Минстер, проектот не се одвивал така без проблеми во другите компании.
„Најинтересни сме за перспективата на вработените“, вели Бакман.
„Многу од нив позитивно гледаат на четиридневната работна недела, додека други се скептични. Ако, на пример, работите еден час повеќе секој ден за да добиете еден слободен ден, некои луѓе, во зависност од тоа каква е нивната работа, тоа го доживуваат како голем товар.“
Нејзиниот заклучок е дека многу луѓе сакаат пофлексибилно работно време, но тоа не мора нужно да се распореди во четири дена.
Шанса во борбата против недостигот на квалификувани работници
А какви искуства имаат работодавачите, односно фирмите со четиридневното работно време?
Џулија Бакман забележа дека договореното намалено работно време со ист обем на работа не може секогаш да се направи и дека прилагодувањето е тешко за некои компании, во зависност од тоа што работи компанијата, нејзината големина или деловната култура.
Но, додава, и компаниите имале предности и од тоа профитирале.
„Кога компаниите во огласите за вработување навеле дека нивната работна недела трае четири дена, бројот на апликации значително се зголемил, додека квалитетот на кандидатите, односно нивните апликации не се намалувал“.
„Тоа е одлична можност, бидејќи недостатокот на квалификувани работници доведе многу компании да учествуваат во истражувањето“, вели Бакман.
Таа заклучува дека четиридневната работна недела не е погодна за секоја компанија, но за многумина, како што вели, може да донесе предности.
Резултатите од студијата конечно ќе бидат анализирани и достапни наесен.