Политичките конфликти во светот годинава го достигнаа својот историски максимум, а војните се само најзабележителниот дел, се наведува во студијата, која вклучува и санкции, трговски спорови и протести.
Од јануари до септември 2025 година, забележани се 1.450 политички конфликти со различен интензитет и се уште се во тек, според „Безбедносен биланс 2025“ на фирмата за гео-податоци Мајкл Бауер Интернешнл со седиште во Карлсруе.
Во текот на оваа година беа додадени 70 нови конфликти, а 18 беа прекинати.
Според студијата, овие документирани конфликти не се детерминирани само од настаните на бојното поле, туку и од економските притисоци, стратешките сигнали или политичките блокади, пренесуваат ДПА и Дојче веле.
Авторот на студијата и научник Николас Шванк, кој претходно го водеше Хајделбершкиот институт за меѓународни студии за конфликти и беше одговорен за објавување на „Конфликтбарометар“, вели дека ризикот од погрешно проценување на ескалации расте.
Последица на релативно ниското ниво на насилство е воздржаноста во примената на превентивните мерки, како и ограничената подготвеност за нови политички и економски пристапи или за прифаќање на умерени трошоци во раните фази на конфликтот.
„Затоа често се преземаат мерки само кога веќе е направена значителна штета“.
Важен тренд годинава е силното зголемување на билатералните трговски и царински спорови, кои се особено предизвикани од мерките на американската администрација под претседателот Доналд Трамп.
Тие конфронтации брзо се одразија на меѓународно ниво.
Повеќе војни
Меѓу евидентираните конфликти до крајот на септември годинава, има 89 војни, што е за 11 повеќе отколку во текот на целата претходна година.
Овие многу интензивни вооружени конфликти се случија во 31 земја.
Примерите вклучуваат војна меѓу Русија и Украина, како и внатрешни конфликти, како оние во северниот дел на Мали. Субсахарска Африка, Блискиот Исток и делови од Азија и понатаму се најтешко погодени.
Во 2025 година девет конфликти за првпат достигнаа највисоко ниво – војна.
Станува збор исклучиво за конфликти кои исто така беа насилни во претходните години.
Зголемувањето на бројот на војни во 2025 година не произлегува од избувнувањето на нови големи војни, туку пред сè од влошувањето на долгорочните конфликти.
Најизразени ескалации се забележани во Сомалија, Демократска Република Конго и Буркина Фасо.
„Овие настани генерално остануваат под прагот на перцепцијата на западните медиуми, но значително ја менуваат регионалната безбедност“, се наведува во анализата.
Многу тешки конфликти под прагот на војната
„Војните, сепак, се само видливиот врв на ледениот брег“, пишува Шванк понатаму во анализата.
Многу конфликти со големо влијание се случуваат без одржливо насилство на бојното поле, но сепак влијаат, на пример, на дипломатијата, пазарите и проценките на безбедносната политика.
Санкциите, царините, ограничувањата на извозот и инвестициите, како и дипломатскиот притисок, се користат сè повеќе насочени и често даваат ефекти без отворени војни.
Токму таквите конфликти често се игнорираат, но тие можат да прераснат во пошироки геополитички или геоекономски конфронтации, предупредува Шванк.
Има и 523 насилни кризи под прагот на војната
„Тие варираат од протести кои привремено стануваат насилни – околу 140 протестни конфликти во земји како Франција, Србија, Мексико или Филипините – до конфликти со вооружени групи во земји како што се Централноафриканската Република, Индија или Индонезија.
Оваа категорија ги вклучува и прекуграничните тензии, на пример меѓу Судан и Јужен Судан или меѓу Етиопија и Кенија, пренесува dpa.