Според новиот план предложен од претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, отворањето на преговарачките групи би се одлучувало со квалификувано мнозинство, а не едногласно од сите 27 земји-членки.
Европската унија разгледува нови планови за прилагодување на правилата за проширување во нов обид да го заобиколи постојаното вето на Унгарија врз членството на Украина, пишува EuroNews.
Како што стојат работите, секоја фаза од процесот на пристапување е предмет на едногласност, така што секоја земја-членка може да го блокира напредокот во секое време со вето.
Повеќе од една година, Унгарија ја спречува Украина да го отвори првиот кластер преговори, таканаречениот „фундаментал“, кој вклучува клучни теми како што се демократијата, човековите права, безбедноста, судскиот систем и јавните набавки.
Будимпешта наведе различни причини за да го оправда ветото, вклучувајќи го продолжувањето на руската војна, загриженоста за енергетската безбедност и земјоделството и положбата на унгарското малцинство во Украина.
Порано оваа година, премиерот Виктор Орбан започна национална консултација меѓу граѓаните за ова прашање.
Но, во Брисел, фрустрацијата расте од недела во недела
Претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, „го испитува теренот“ за промена на преговарачката рамка со Украина за да се овозможи отворањето на кластерот да се одлучи со квалификувано мнозинство, изјави во понеделник висок функционер на ЕУ, запознаен со неговото размислување.
Во пракса, ова би значело дека унгарското вето повеќе нема да биде доволно за да го парализира напредокот.
Затворањето на кластерот сепак ќе остане под правилото за едногласност.
Коста одлучи да го презентира предлогот по неколкунеделна турнеја низ сите земји-членки, за време на која се сретна и со Орбан.
Доколку има доволно политичка поддршка, предлогот би можел да биде на маса уште во среда на неформален состанок на лидерите на ЕУ во Копенхаген.
„Доколку мислеше дека нема изгледи за тоа, тој дури и не би го предложил“, објасни високиот функционер. „Засега, со оглед на контактите што ги имаше, тој не доби впечаток дека тоа е сосема невозможно.“
За Киев, тоа би претставувало тешко извојувана дипломатска победа
Планот на Коста би имал не еден, туку два корисника: би овозможил напредок и за Украина и за Молдавија, чии барања се неформално поврзани.
За Киев, тоа би претставувало тешко извојувана дипломатска победа во услови на тековните консултации за безбедносните гаранции.
За Кишињев, тоа би го зацементирало европскиот пат по неодамнешните парламентарни избори, на кои Москва имаше силни обиди да влијае врз гласачите.
Сепак, постои една клучна пречка што стои на патот: промената на преговарачката рамка со Украина би барала едногласна согласност.
„Сè уште не е јасно дали оваа идеја ќе добие едногласна поддршка и дали овие контакти ќе продолжат“, рече високиот функционер, признавајќи дека тоа е „тешко“ прашање.
„Едно е сигурно: до денес, ниту еден лидер не одговорил целосно негативно на таа идеја.“
Дали тој попушта пред унгарската опструкција?
Европската комисија, која го надгледува напредокот на секој кандидат за членство во ЕУ, изјави дека можноста за премин кон квалификувано мнозинство за отворање на кластерот може да се „истражи“, но не го поддржа директно планот на Коста.
„Кога една земја е блокирана без објективни причини и покрај исполнувањето на критериумите, кредибилитетот на целиот процес на проширување е во прашање“, изјави портпаролот на Комисијата во понеделник кога беше прашан за можна промена.
„Нашата гледна точка е дека треба да го отвориме првиот кластер за Украина и Молдавија. Тие си ја завршија работата и ги исполнија своите критериуми.“
Застојот предизвикан од унгарското вето ги поттикна шпекулациите за можното раздвојување на процесите на пристапување на Украина и Молдавија.
Но, претходно овој месец, на состанокот на министрите за европски прашања, се покажа дека нема многу волја за таков потег, бидејќи се стравува дека тоа би значело де факто попуштање на унгарската опструкција.