Американскиот претседател Доналд Трамп воведе царини од 50% за поголемиот дел од американскиот увоз од Индија, остварувајќи ја својата закана да казни една од најголемите економии во светот за купување руска нафта по намалени цени.
Царините, кои стапија на сила веднаш по полноќ во среда во Вашингтон, ризикуваат да предизвикаат значителна штета на економијата на Индија и дополнително да ги нарушат глобалните синџири на снабдување.
Американските царини од 25% за индиска стока стапија на сила претходно овој месец, но Трамп објави планови за удвојување на стапката, наведувајќи го купувањето руска нафта од страна на Њу Делхи, за кое Белата куќа вели дека индиректно ја финансира војната на Русија против Украина.
Американскиот претседател значително ги зголеми американските царини за стоки од поголемиот дел од светот откако повторно влезе во Белата куќа во јануари, затегнувајќи ги односите со економиите на сојузниците и ривалите и поттикнувајќи стравувања од повисока инфлација.
Најновиот потег ги соочува индиските извозници со една од највисоките американски царини што ги наметна Трамп за странска стока.
Бразил, исто така, се бори со царини од 50% за својот извоз во САД.
Министрите во Индија тврдат дека е неправедно издвоена поради нејзините трговски односи со Русија, а властите предупредуваат дека земјата веројатно ќе соработува потесно со Москва и Пекинг – и како резултат на тоа ќе се оддалечи уште повеќе од Вашингтон.
Поголемиот дел од извозот на стоки од Индија во САД (во вредност од 87,3 милијарди долари минатата година, според трговскиот претставник на САД) сега се соочува со високи царини, иако некои клучни производи, вклучително и паметните телефони, засега ќе бидат поштедени.
Овој потег ги натера некои економисти да предвидат остар пад на трговијата меѓу двете земји.
„Не ме интересира што прави Индија со Русија“, рече Трамп минатиот месец на неговата мрежа Truth Social. „Што се однесува до мене, тие можат заедно да ги уништат своите економии“.
Во Индија, расположението беше пркосно.
Владата на земјата одби да престане да купува руска нафта, а премиерот Нарендра Моди ги повика Индијците да купуваат домашна нафта.
„Сите треба да се држиме до мантрата за купување само стоки „Произведено во Индија“, рече Моди во вторник, повикувајќи ги сопствениците на продавници да постават големи знаци што промовираат домашни производи. „Притисокот врз нас може да се зголеми [поради царините], но ние ќе го поднесеме“, додаде тој.
Главниот економист на „Голдман Сакс“ за Индија, Сантану Сенгупта, предупреди дека одржливите царини од 50% би можеле да го намалат растот на бруто домашниот производ (БДП) под 6%, од проектираното ниво од околу 6,5%.
Конкурентските извозници од Турција до Тајланд, соочени со пониски американски царини, веќе ги додворуваат американските купувачи со понуди за поевтина стока.
Околу 30% од извозот на Индија во САД – вклучувајќи фармацевтски производи, електроника, суровини за лекови и рафинирани горива – во вредност од 27,6 милијарди долари, остануваат без царина.
Но, секторите како што се текстилот, скапоцените камења и накитот и морските плодови, кои долго време зависат од американскиот пазар, се соочуваат со намалување на нарачките.
„Со царина од 50%, многу е тешко да се извезува“, рече Сенгупта.
Ефектите се веќе видливи.
Федерацијата на индиски извозни организации (FIEO) соопшти дека производителите на текстил и облека во Тирупур, Делхи и Сурат веќе го запреле производството поради „влошување на конкурентноста на трошоците“.
„Индиските стоки станаа неконкурентни во споредба со конкурентите од Кина, Виетнам, Камбоџа, Филипините и другите земји од Југоисточна и Јужна Азија“, рече претседателот на FIEO, С.К. Ралхан.
Индиските акции паднаа пред царините, при што референтниот BSE Sensex падна за 1%, или 849 поени, на 80.876 во Мумбаи во вторник.
САД, најголемиот извозен пазар во Индија, учествува со речиси една третина од пратките во клучните сектори како што се скапоцени камења, накит и текстил, што го нагласува потенцијалното економско влијание.
Дури и ако царинскиот спор се смири, довербата во идните односи со Вашингтон веројатно ќе биде најголемата жртва.
„Трамп сè уништи. Напорната работа меѓу двете земји, кои по својата природа не си веруваа една на друга, но успеаја да изградат силен стратешки однос, сега е во опасност“, рече висок индиски трговски службеник кој зборуваше под услов да остане анонимен. „Ќе биде потребно долго време за да се рестартира, а тоа веројатно нема да се случи додека Трамп не си замине“.