Претседателот на САД, Доналд Трамп, вчера увери дека американските трупи нема да бидат испратени во Украина за да ја бранат од Русија, бидејќи претходниот ден се чинеше дека ја оставил таа можност отворена.
Трамп, исто така, во утринско телевизиско интервју рече дека надежите на Украина за приклучување кон НАТО и враќање на Кримскиот полуостров анектиран од Русија се „невозможни“.
Деталите за безбедносните гаранции на Украина и напорите на Трамп да организира мировни разговори се развиваат додека американскиот претседател, украинскиот претседател Володимир Зеленски и други европски лидери поминаа часови во Белата куќа во понеделник обидувајќи се да ја прекинат војната на Русија против Украина.
Европските лидери изјавија дека сакаат поддршка од САД за „силни безбедносни гаранции“, вклучително и „распоредување сили за убедување“, додека Трамп го спроведува своето предизборно ветување за прекин на војната.
Кремљ сè уште не објави дали рускиот претседател Владимир Путин го одобрил предлогот на Трамп за организирање директни разговори меѓу рускиот лидер и украинскиот претседател Зеленски.
Но, вчера, на прашањето дали Путин му ветил на Трамп дека ќе се сретне директно со украинскиот лидер, портпаролката на Белата куќа, Каролин Ливит, одговори потврдно: „Тој се сретне!“, рече Ливит за Путин.
Во понеделник, за време на разговорите со Зеленски и европските лидери, Трамп рече дека инсистира на тристрани разговори меѓу Зеленски, Путин и него.
Но, откако разговараше со Путин подоцна истиот ден, Трамп рече дека прво договара средба само меѓу Зеленски и Путин и дека ќе следат трилатерални разговори доколку е потребно.
„Тоа беше идеја што се разви за време на разговорите на претседателот со претседателот Путин, претседателот Зеленски и европските лидери“, објасни Ливит.
Стефан Дијарик, портпарол на генералниот секретар на Обединетите нации, Антонио Гутереш, изјави во вторникот дека неговиот шеф „многу го поздравува“ фокусот на претседателот Доналд Трамп „за постигнување мирно решение во Украина“ преку самити одржани минатата недела.
Но, тој посочи дека е клучно Украина да остане на масата во сите идни преговори.
„За него е многу важно сите вклучени да продолжат активно да се ангажираат и ние сакаме инклузивен дијалог за да се одржи важниот моментум што е создаден за да се постигне итен прекин на огнот и одржлив мир“, рече Дијарик.
Тој додаде дека ОН е подготвена да вложи максимални напори за одржување на мирот како дел од безбедносните гаранции на Украина за кои се дискутира.
Британскиот премиер Кир Стармер вчера на онлајн состанокот на „Коалицијата на волјата“ изјави дека на нивниот состанок во Белата куќа со Трамп имало „вистинско чувство на единство и заедничка цел за обезбедување праведен и траен мир за Украина“.
Стармер и францускиот претседател Емануел Макрон, исто така, разговараа за тоа како би можеле да се воведат понатамошни санкции и друг притисок врз Путин сè додека не покаже дека е „подготвен да преземе сериозни мерки за да ја прекине својата нелегална инвазија“, се вели во соопштението на Даунинг стрит.
Началникот на Генералштабот на британската армија, адмирал Тони Радакин, патува во Вашингтон, додека коалициските тимови од повеќе од 30 земји се среќаваат со своите американски колеги за да ги зајакнат „плановите за обезбедување силни безбедносни гаранции за Украина и подготовка за распоредување сили за уверување доколку престанат непријателствата“, се вели во соопштението.
Францускиот претседател Макрон рече дека преговорите со Русија би можеле да се водат „во Европа“ и дека тој е за Женева, иако рече дека тоа би можело да биде и друга „неутрална земја“.
Во интервју за францускиот телевизиски канал TF1-LCI, емитувано вчера, тој истакна дека Истанбул бил домаќин на последните билатерални разговори во 2022 година.
Швајцарскиот министер за надворешни работи Игнасио Касис рече дека неговата земја би била подготвена да организира таков самит, објави швајцарскиот јавен сервис SRF.
Запрашан за компликациите што ги предизвикува налогот за апсење на Путин издаден од Меѓународниот кривичен суд, Касис рече дека „целта за прием на г-дин Путин во Швајцарија без негово апсење е 100 проценти остварлива… секако ако дојде во Швајцарија со цел постигнување мир, за таква мултилатерална конференција, а не ако дојде за приватни работи“.
Касис рече дека организирањето на избегнувањето на апсењето од страна на Путин би барало „одредена постапка“, но дека тоа може да се направи „за неколку дена“.
Претседателот на Европскиот совет, Антонио Коста, по онлајн состанокот на 27-те шефови на држави на земјите-членки на Европската Унија изјави дека „Русија мора веднаш да го прекине насилството“ во Украина.
„Нашиот главен приоритет мора да биде да се спречат убиствата, а дали ќе го наречеме прекин на огнот или примирје е второстепено“, изјави Коста вчера пред новинарите.
Економскиот притисок преку санкции треба да се продолжи врз Русија за да се стави крај на војната, а обидот на Украина да се приклучи кон ЕУ треба да се забрза, рече тој:
„Иднината на Украина не е поврзана само со силни безбедносни гаранции и постигнување потенцијален мировен договор со Русија, туку е поврзана и со нејзиниот европски пат. Затоа треба да продолжиме со процесот на проширување“ на ЕУ.
Украинскиот политички аналитичар Олег Сакијан рече дека средбата на Зеленски со Трамп „поминала задоволително“.
„Задачата на таа средба беше да се спречи Трамп да врши притисок врз Украина со руски барања. Успеавме да го постигнеме ова 100 проценти. Успеавме да објасниме дека прашањето за територијата не е само прашање на земјата, туку и на луѓето. Не може да има размена“, рече Сакијан.
„За Украина, средбата со Путин е важна за да му покаже на Трамп дали Русија е навистина подготвена да ја заврши војната. Важно е да се покаже дека Украина направила сè што е можно“, рече Сакијан.
„Не мислам дека некој во Украина има илузија дека средбата со Путин одеднаш може да донесе мир. Не е како на средбата со Зеленски, Путин одеднаш да каже: „Да, грешев, го признавам тоа, повлекувам војници, враќам територии“, додаде тој.
Трамп рече дека Путин и Зеленски се сложуваат „малку подобро отколку што мислев, со оглед на огромната количина на зла крв меѓу нив“.
Тој рече дека неговата перцепција за нивниот однос била причината зошто ја договорил нивната приватна средба, наместо тројна средба, каде што самиот би бил некаков посредник.
„Мислам дека добро се снаоѓаат. Не би рекол дека некогаш ќе бидат најдобри пријатели, но добро се снаоѓаат“, изјави Трамп за Фокс њуз.
„Знаете, тие се оние кои треба да ги донесат одлуките“, рече Трамп, „а ние сме 7.000 милји оддалечени“.
Зеленски рече дека ако постави услови за средба со Путин во врска со потенцијално примирје или други прашања, тогаш и Русија би сакала да постави услови, што потенцијално би ги загрозило тие разговори.
„Затоа верувам дека мора да се сретнеме без никакви услови“, им рече тој на новинарите.
Зеленски рече дека Трамп му покажал мапа од фронтовската линија во Украина и дека имале мала дискусија за териториите прикажани на неа. Но, тие не се бореле, рече тој.
„Имавме навистина топол, добар и значаен разговор“, рече Зеленски.