Американскиот претседател Доналд Трамп, кој ја презеде заслугата за договорот за прекин на огнот потпишан на 19 јануари, се очекува да биде домаќин на Нетанјаху во вторник во Белата куќа – прва средба на Трамп со странски лидер од неговата инаугурација за втор мандат.
Посетата на Нетанјаху на САД доаѓа две недели по почетокот на првата фаза од прекинот на огнот со кој се ослободуваат 33 израелски заложници во замена за речиси 2.000 палестински затвореници.
Втората фаза се очекува да го опфати ослободувањето на преостанатите заложници и да вклучи дискусии за потраен крај на војната.
Прекинот на огнот во Газа го запре 15-месечниот израелски геноцид во енклавата, во кој се убиени повеќе од 47.000 Палестинци, повеќе од половина од нив жени и деца, според локалните здравствени власти.
Говорејќи на аеродромот во Тел Авив пред неговото заминување, Нетанјаху рече дека тој и Трамп ќе разговараат за „победување на Хамас, ослободување на сите нивни заложници и соочување со иранската терористичка оска“ на Блискиот Исток.
Нетанјаху тоа го нарече „порака“ дека тој ќе биде првиот странски лидер што ќе се сретне со Трамп од неговата инаугурација.
„Мислам дека тоа е доказ за силата на израелско-американскиот сојуз“, рече тој.
Тоа е, исто така, прво патување на Нетанјаху во САД откако Меѓународниот кривичен суд (МКС) издаде налог за негово апсење во ноември за наводни воени злосторства извршени во Појасот Газа.
САД, кои претходно ја пофалија одлуката на МКС да издаде налог за апсење на рускиот претседател Владимир Путин во врска со војната во Украина, не е потписник на Римскиот статут, договорот со кој беше основан судот.
Високо рангирани американски политичари се обидуваат да го санкционираат меѓународниот суд поради налозите за апсење на Нетанјаху и поранешниот министер за одбрана Јоав Галант и се заканија дека ќе ги стават на црната листа на неговите главни обвинители и нивните семејства.
Кревко примирје
Колку Трамп и Нетанјаху се посветени на унапредување на примирјето, останува да видиме. Нетанјаху е под огромен притисок од неговите екстремно десничарски владини партнери да се откаже од договорот по првата фаза и да продолжи со нападите врз Газа.
Трамп, од своја страна, даде мешани сигнали за шансите за траен крај на војната.
Запрашан на 20 јануари, набргу откако положи заклетва, дали е уверен дека примирјето во Газа ќе се одржи, тој рече:
„Не сум убеден. Тоа не е наша војна, тоа е нивна војна“, додаде тој.
Неодамна, Трамп предложи и етничко „чистење“ на Газа, инсистирајќи на тоа дека арапските држави Египет и Јордан треба да ги прифатат раселените Палестинци од енклавата, опција што тие цврсто ја отфрлија.
Скот Лукас, професор по меѓународна политика на Универзитетскиот колеџ во Даблин, изјави за Ал Џезира дека втората фаза од договорот за Газа се соочува со притисок од повеќе страни.
Тој рече дека израелските заложници кои сè уште се држат во Газа и палестинските затвореници во израелските затвори ќе бидат ослободени само доколку елементите од втората фаза од примирјето во Газа останат на сила.
„Тука зборувате за четири страни на притисок околу Бенјамин Нетанјаху и Трамп“, рече тој.
Има притисок од цврстата десница во Израел, особено од министерот за финансии Безалел Смотрич од кабинетот и поранешниот министер за национална безбедност Итамар Бен-Гвир, вели тој.
„Тие не сакаат втора фаза. Тие сакаат воена влада во Газа, сакаат раселување на Палестинците, а всушност веќе зборуваат за враќање во војна“.
Потоа има притисок во Израел од оние кои мислат дека приоритет треба да им биде враќањето на сите заложници.
Од друга страна, вели Лукас, Хамас ќе продолжи да се спротивставува на израелските напори да ја елиминира групата од Газа, а Палестинците ја отфрлаат воената окупација.
„Четвртиот е Доналд Трамп, кој сака да биде миротворец, но кој исто така е цврсто про-израел до тој степен што неговото решение за мир ќе ги испрати сите жители на Газа во Египет и Јордан. Значи, во овој момент, не постои начин да се помират тие четири страни за да се добие втората фаза“.
Окупираните населби на Западниот Брег
На дневен ред за време на посетата на Нетанјаху би можеле да бидат и илегалните населби на Израел на окупираниот Западен Брег.
Смотрич, кој се противи на прекинот на огнот и е гласен поборник за решение, го повика Нетанјаху да го покрене ова прашање.
„Мораме да ја зајакнеме нашата контрола и суверенитет над татковината во Јудеја и Самарија“, рече Смотрич во пораката до Нетанјаху, мислејќи на окупираниот Западен Брег.
Раната средба на Нетанјаху со Трамп означува јасно отстапување од неговите врски со претходната американска администрација, која, и покрај тоа што беше најголемиот снабдувач на оружје на Израел, го критикуваше неговото однесување за време на војната и паузираше некои воени испораки.
Трамп се прогласи себеси за најпроизраелски претседател во историјата на САД и назначи високи дипломати кои отворено ги поддржуваат екстремно десничарските израелски фракции, вклучително и нивните напори за анексија на окупираниот Западен Брег, пишува Ал Џезира.