Во тек се разговори во рамките на НАТО за можен предлог до американскиот претседател Доналд Трамп за големо проширување на военото присуство на Алијансата на Арктикот, јави германската новинска агенција dpa, повикувајќи се на извори во Северноатлантската алијанса.
Наводно, целта е да се намалат тензиите околу статусот на Гренланд како автономна територија на Данска, која се најде во центарот на вниманието поради интересот на Трамп за островот, што тој го оправдува со американските безбедносни интереси.
Според анонимни извори, НАТО верува дека зајакнувањето на своето присуство на Арктикот би можело да ги исполни овие безбедносни интереси, притоа дозволувајќи ѝ на Америка да учествува во иницијативата.
Загриженоста на Трамп за Гренланд се смета за валидна, велат изворите, особено во светлината на руските и кинеските активности во регионот.
Гренланд има значајна стратешка вредност, не само поради огромните природни ресурси, туку и како клучна локација за воена контрола на Арктикот.
Климатските промени исто така ги прават подостапни маршрутите за транспорт на Арктикот, особено во летните месеци.
Според извори од алијансата, во моментов неформално се разговара за иницијативата.
Предложеното воено проширување би можело да се заснова на одбранбените планови усвоени во 2023 година.
Тајните документи ги прикажуваат мерките за зајакнување на одвраќањето и одбранбените способности на далечниот север.
САД веќе имаат присуство на Гренланд преку воената база Питуфик, која работи според договорите со Данска. Оваа база игра клучна улога во системите за ракетно предупредување, ракетната одбрана и операциите за надгледување на вселената.
Дански војници се стационирани и на Гренланд, првенствено преку Арктичката команда во Нук.
Трамп повеќепати изрази желба за американска контрола врз огромниот остров, кој официјално му припаѓа на Кралството Данска.
Неговите неодамнешни изјави предизвикаа загриженост кај сојузниците во НАТО, бидејќи тој не ја исклучи употребата на економски или воени средства.
Сојузникот на НАТО, Данска, инсистира народот на Гренланд да одлучи за својата иднина.
Данската премиерка Мете Фредериксен одржа серија кризни разговори со други европски лидери на НАТО, додека владата на Гренланд јасно стави до знаење дека не сака да остане ниту данска, ниту американска, туку гренландска.
За НАТО, дебатата за Гренланд е особено деликатна, според ДПА.
Алијансата ризикува да го наруши нејзиниот кредибилитет доколку водечката членка се закани дека ќе преземе територија од друг сојузник, особено во позадината на руската војна во Украина и територијалните претензии на Кина кон Тајван.
Во исто време, најлошото сценарио би било повлекување на САД од НАТО поради спорот, имајќи предвид дека одвраќањето на алијансата во голема мера се потпира на американската нуклеарна и конвенционална воена моќ.
Дипломатите веруваат дека успехот на иницијативата на НАТО ќе зависи од тоа дали примарниот фокус на Трамп е навистина на безбедносните прашања.
Доколку неговиот интерес за Гренланд е поттикнат и од депозитите на суровини, иницијативата може да биде осудена на неуспех, се заклучува во написот на германската агенција.