Лудориите на Трамп во изминатата недела дефинитивно го поништија често повторениот став во Европа дека претседателот треба да се сфати „сериозно, но не буквално“.
Излегува дека Трамп буквално го сака Гренланд.
Тој ја удвои својата агресивна реторика во бесниот 45-минутен разговор со данската премиерка Мете Фредериксен пред неколку дена, заканувајќи се со строги царини доколку таа не се согласи да ја продаде автономната територија на Америка.
Како одговор на наглото зголемување на воените трошоци на Данска на Арктикот, вклучувајќи бродови и беспилотни летала, тој ја исмејуваше одбраната на Копенхаген на Гренланд како „кучешка санка“ и бледа во споредба со силата на американската воена база таму, пишува Натали Точи, директорка на Институтот за меѓународни односи во Рим, во колумна за Гардијан.
Заканата од насилна окупација на територијата на некоја европска земја е нешто што Европејците сега добро го знаат.
Русија постојано им се закануваше на земјите од Источна Европа, исполнувајќи ги тие закани со инвазија на Грузија во 2008 година и Украина од 2014 година.
Сепак, многу Европејци се запрепастени што таквата закана сега доаѓа од нејзиниот најголем сојузник.
Реакциите беа многу мирни.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и претседателот на Европскиот совет Антонио Кошта не се изјаснија, додека францускиот претседател Емануел Макрон и германскиот канцелар Олаф Шолц, иако првично се изјаснија, сега се приклучија на колективниот молк.
Што се случува?
Постојат неколку рационални објаснувања.
Во контекст на ривалството на големите сили и климатската криза, која ги отвора поморските патишта во Арктикот што се топи, апетитот на Вашингтон за Гренланд, богат со природни ресурси, расте.
Во исто време, односот меѓу Копенхаген и Нук (главниот град на Гренланд) е сложен, при што вториот сега се залага за независност.
Иако резултатите од неодамнешната анкета објавена во гренландскиот весник Sermitsiaq и данскиот Berlingske покажуваат дека 85 отсто од Гренланѓаните не сакаат да се приклучат на САД, Данска стравува дека ако нејзините одговори на територијалните амбиции на Трамп се премногу гласни, тоа би можело да ги отуѓи Гренланѓаните и да го турне островот понатаму во орбитата на САД.
„Внимавајте што правите“, ова се предупредувачките зборови што Копенхаген им ги упатува на своите европски партнери.
И европските лидери го слушаат повикот. И јавниот молк и работата зад сцената се чини дека се координирани, а Фредериксен во последните денови се сретна со лидерите на Норвешка, Шведска и Финска, како и со лидерите на Германија, Франција и генералниот секретар на НАТО Марк Руте.
Соработката меѓу ЕУ и Гренланд се интензивира и за прашања како што се енергијата и критичните суровини.
Според тоа, претходното објаснување за молкот на Европа за Гренланд е дека тоа е намерна, координирана тактика да не се храни ѕверот на трансатлантската ескалација и да се даде простор на официјалните лица тивко да ја ублажат и минимизираат заканата.
Подеднакво рационално, иако помалку просветлувачко, објаснување е дека Европејците имаат поголема риба за пржење со Вашингтон.
Тие треба да се погрижат Трамп да остане ангажиран по прашањето за европската воена безбедност, почнувајќи од Украина, и сакаат да го одвратат американскиот претседател да започне трговска војна.
Затоа, молкот на Европа за Гренланд е исто така прашање на приоритети.
Последното нешто што Европејците го сакаат е да антагонизираат човек за да го откорне НАТО.
Земјите од Северна и Источна Европа кои најмногу би биле повредени од повлекувањето на американската поддршка за Украина, како и земјите од Западна и Јужна Европа кои би биле најмногу изложени на трансатлантска трговска војна, ќе мислат дека не вреди да се прави исто така голема врева околу Гренланд.
Но, овие рационални објаснувања не ги земаат предвид потенцијално високите трошоци за неактивност – како што е поткопувањето на поимот европска политичка солидарност.
Наместо разумот, можеби вреди да се размислува за емоции.
Две контрастни се зајакнуваат едни со други. Европејците се исплашени.
Тие се плашат од Трамп и стравот ги парализира. Тоа ги замрзнува нивните постапки и ја замолчува нивната реторика.
Колку повеќе Трамп ги потврдува нивните стравови со своите повторени закани, толку помалку се склони да реагираат.
Трамп веројатно чувствува страв и, како и сите насилници, ужива во него, зголемувајќи ги влоговите.
Сепак, и Европејците парадоксално се чувствуваат недоволно загрижени. Тие се држат до верувањето дека бурата ќе помине.
Чекањето се претвора во тишина, самозадоволна желба дека заканата на Трамп за Европа ќе исчезне или дека неговото внимание неизбежно ќе биде пренасочено на друго место. Недоволната анксиозност значи дека на Европа и недостасува адреналин за да дејствува.
Со други зборови, соочена со уште една сериозна криза, Европа – преку комбинација на разум и страв – одлучува сето ова да помине.
Но, да се убедиме себеси дека сè ќе биде во ред е токму она што го спречува радикалното обновување што очајно му е потребно на континентот.
И само една недела од претседателствувањето на Трамп, се поставува витално прашање: ако американскиот претседател што се заканува на земја-членка на ЕУ не ја потресе Европа од нејзината самозадоволна дремка, што ќе направи?