Новоизбраниот американски претседател Доналд Трамп се закани дека Америка ќе ја врати контролата врз Панамскиот канал поради преголемите патарини, а претседателот на Панама ја отфрла таа можност и наведува дека каналот е дел од нивната територија.
Трамп тврди дека таксите за минување на бродови низ каналот кој го изградиле Американците се превисоки.
„Даноците што ги наплаќа Панама се смешни. Овој целосен „грабеж“ на нашата земја мора веднаш да престане“, рече Трамп.
Панамските власти имаат намера да ги зголемат таксите за транзит и да воведат некои нови такси од 1 јануари 2025 година.
Панамскиот претседател Хозе Раул Мулино рече дека транзитните такси за каналот не се преголеми.
Покрај тоа, Трамп предупреди дека нема да дозволи каналот да падне во „погрешни раце“ алудирајќи на зголеменото влијание на Кина во регионот.
Кинеска компанија со седиште во Хонг Конг контролира две од петте пристаништа во близина на каналот, по едно на секоја страна.
Сепак, Мулино тврди дека Панама има целосна контрола над каналот.
„Секој квадратен метар од Панамскиот канал и неговите соседни зони е дел од Панама и ќе продолжи да биде“, рече тој.
Бродовите што го користат каналот мора да плаќаат надоместоци утврдени од органот на каналот.
Променливите стапки се зголемија во последниве години во услови на суши влошени од глобалното затоплување, кои ги сушат основните резервоари и го намалуваат капацитетот на каналот.
Како резултат на силната суша кон крајот на 2023 година, само 22 брода поминуваа преку каналот секој ден наместо вообичаените 36, принудувајќи ги бродовите да чекаат во ред со недели или да платат дури 4 милиони долари за да ја поминат линијата.
Транзитите низ каналот годинава се намалени за речиси една третина.
Три четвртини од товарот низ каналот го носат американски бродови, додека Кина е на второ место според сообраќајот низ каналот.
САД почнаа да го градат каналот во 1904 година, откако ѝ помогнаа на Панама да добие независност од Колумбија.
Каналот беше отворен за бродови во 1914 година и беше управуван од Америка во текот на 20 век.
Панамскиот канал е главниот воден пат што ги поврзува Атлантскиот и Тихиот океан, дозволувајќи им на морнарите да избегнат дополнителни 7.000 наутички милји (13.000 км) околу врвот на Јужна Америка.
Каналот е долг 82 километри и ја минува земјата Панама, која зафаќа појас земја помеѓу Централна Америка и Јужна Америка.
Во годината до 30 септември, речиси 10.000 бродови поминаа низ каналот со 423 милиони тони, вклучително и храна, минерали и производни стоки.
Повеќе од 40 отсто од стоките за широка потрошувачка што се тргуваа меѓу североисточна Азија и источниот брег на САД минатата година беа транспортирани преку каналот.