Клучна точка на договорот беше обидот за реформирање на Советот за безбедност на ОН, при што последната декларација бараше „порепрезентативен, инклузивен, ефикасен, ефективен, демократски и одговорен“ совет.
Оданочување на супер богатите
Самитот на Г-20 во Рио де Жанеиро беше отворен во понеделникот со неочекуван напредок, бидејќи членките објавија завршна декларација на првиот ден од разговорите, иако таа вклучуваше само општи изјави за конфликтите на Блискиот Исток и Украина.
Бразил, како земја домаќин, успешно ја обликуваше програмата, инкорпорирајќи ги во документот главните приоритети на своето претседавање со Г20, вклучително и борбата против гладот и климатските промени заедно со напорите за реформирање на меѓународните организации.
Лидерите на Г20, исто така, ја изразија својата посветеност за поефективно оданочување на супербогатите и ја повторија меѓународно договорената цел за ограничување на глобалното затоплување на 1,5 степени Целзиусови во споредба со прединдустриското време.
И покрај првичните грижи за потенцијалното несогласување од ултраконзервативниот аргентински претседател Хавиер Мајли, Г20 успеа да произведе заедничка декларација од самитот од 85 точки.
Клучната точка е реформирање на Советот за безбедност
Клучна точка на договорот беше обидот за реформирање на Советот за безбедност на ОН, при што последната декларација бараше „порепрезентативен, инклузивен, ефикасен, ефективен, демократски и одговорен“ совет.
Како и на минатогодишниот самит во Индија, немаше експлицитна осуда на руската агресија во Украина, за разлика од силниот став заземен на самитот на Бали во 2022 година.
Наместо тоа, беше направена само општа референца за „огромното човечко страдање и негативното влијание на војните и конфликтите ширум светот“, на пример за безбедноста на храната и енергијата.
Самитот го означи и почетокот на Глобалната алијанса против гладот и сиромаштијата. Во завршната изјава се нагласува дека гладот не е предизвикан од недостаток на ресурси или знаење, туку од недостаток на политичка волја да се обезбеди пристап до храна за сите.
Хуманитарна ситуација во Газа
Во пресрет на самитот, кругови на германската влада соопштија дека конечната изјава без да се спомене нападот на Хамас на 7 октомври би била „неприфатлива“.
Во завршната декларација наместо тоа се споменува „длабока загриженост поради катастрофалната хуманитарна ситуација во Појасот Газа и ескалацијата во Либан“.
Хуманитарната помош мора итно да се прошири, а заштитата на цивилното население да се зајакне, се наведува во документот во јасна порака до Израел.
Г-20, исто така, го потврдува „палестинското право на самоопределување“ и „непоколебливата посветеност на визијата за решение со две држави каде Израел и палестинската држава живеат рамо до рамо во мир во безбедни и признати граници, во согласност со меѓународното право и релевантни резолуции на ОН“.
Израел повика на признавање на правото на самоодбрана
Пред самитот, израелскиот министер за надворешни работи Гидеон Сар ги повика Г20 да го признаат правото на Израел на самоодбрана, да побараат ослободување на сите заложници и да ги осудат Хамас и Хезболах, против кои Израел се бори во Појасот Газа и Либан.
Изјавата која не ги споменува тие точки само ќе ги охрабри Иран и неговите сојузници да продолжат да сеат нестабилност на Блискиот Исток, напиша Саар.
Глобална алијанса против гладта
Бразилскиот претседател Луис Инасио Лула да Силва го најави лансирањето на Глобалната алијанса против гладот и сиромаштијата на почетокот на Г-20 во Рио.
„Гладот и сиромаштијата не се резултат на недостаток или природни феномени“, рече Лула.
– Наместо тоа, тие се резултат на политички одлуки кои водат до исклучување на голем дел од човештвото, рече тој.
Иницијативата е една од централните теми на бразилското претседателство со Г-20, кое ги обединува најголемите светски економии, а ја доби поддршката од јавноста од 81 земја.
Групата ќе споделува искуства и ќе ги координира мерките за безбедност на храната, рече Лула:
„Ова ќе биде нашето најголемо наследство“.
Бразилскиот лидер рече дека борбата против гладот и сиромаштијата е услов за создавање мирен свет.
Интерамериканската банка за развој веќе вети 25 милијарди долари за оваа иницијатива.
Меѓународната непрофитна организација Оксфам побара, дополнително, самите земји од Г-20 да направат значителни јавни инвестиции во земјоделството.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен изјави дека Европската унија ќе се приклучи на иницијативата.
Лула бара реформа на глобалните институции
Лула, исто така, повика на посилен мултилатерализам, нагласувајќи ја потребата од поинклузивни и репрезентативни глобални институции за да се обезбеди стабилност и да се промовира мирот.
„Стабилноста на светот зависи од повеќе репрезентативни институции“, рече Лула, нагласувајќи ја важноста од вклучување на различни гласови во форумите за одлучување.
Таму тој ја опиша различноста како „пат кон мирот“ и клуч за рамнотежа во глобалното владеење.
Лула повика на брза реформа на меѓународниот поредок, предупредувајќи дека не треба да се чека кризите како што се светските војни или економскиот колапс да поттикнат промени.
„Иднината ќе биде мултиполарна“, рече тој, заговарајќи проактивни чекори за да се одрази на променливата глобална средина.
Клучен приоритет на бразилското претседавање со Г-20 е темелна ревизија на меѓународните организации, кои Лула ги критикуваше како застарени и нефер.
Тој го обвини Советот за безбедност на ОН дека нема кредибилитет и ги осуди институциите како Светската банка и Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) за мешање во внатрешните работи на земјите должници.