За само неколку месеци, системот за вештачка интелигенција ChatGPT донесе вистинска револуција – дава совети, пишува и лекторира текстови, помага при поправки на автомобили и многу повеќе.
Познатиот американски есеист и повеќекратен добитник на Пулицерова награда Томас Лорен Фридман во анализа за „Њујорк тајмс“ се обиде да објасни што тоа може да значи за човештвото.
Тој раскажа како минатата недела доживеал неверојатно, но и вознемирувачко искуство.
Крег Мунди, поранешен главен директор за истражување и стратегии во Мајкрософт, му ја покажал GPT-4, најнапредната верзија на четботот за вештачка интелигенција (AI), развиен од OpenAI.
Крег се подготвувал да презентира пред одборот на Word Planet, музеј на јазични уметности, за влијанието на ChatGPT врз зборовите, јазикот и иновациите.
– Мора да разберете, ова ќе промени се што правиме за било што. Мислам дека тоа е најголемиот изум на човештвото досега. Квалитативно е различно и ќе донесе трансформација – предупреди Крег пред да го започне своето излагање.
„Постојано ќе ги зголемува своите способности“
Тој додаде дека големите јазични модели како ChetGPT постојано ќе ги зголемуваат своите способности и ќе нè водат кон „форма на општа вештачка интелигенција“ и ќе обезбедат ефикасност во операциите, идеите, откритијата и сознанијата што никогаш порано не биле можни во нивните домени, пишува „Јутарњи лист“.
Крег најпрво побарал од GPT-4, на кој тој беше напреден корисник и штотуку беше објавен во јавноста, накратко да го опише музејот „Planet Word“ и неговата мисија.
Тоа го направил совршено, за само неколку секунди.
Потоа го замолил да го стори истото во 200 зборови. Повторно биле потребни неколку секунди.
Потоа побарал од него да го стори истото на арапски и мандарински. Само две секунди повторно.
Потоа повторно на англиски, но во форма на сонет на Шекспир. Уште неколку секунди.
– Едвај спиев таа вечер. Гледањето систем за вештачка интелигенција како произведува такво ниво на оригиналност на повеќе јазици за само неколку секунди ме потсети на забелешката на големиот писател на научна фантастика Артур Кларк дека „секоја доволно напредна технологија не се разликува од магијата“, напиша тој.
„Ќе бидеме погодени од торнадо“
Друго нешто што му падна на ум беше сцената на почетокот на „Волшебникот од Оз“ – торнадо што разнесува сè и создава вител, вклучувајќи ги Дороти и Тото, а потоа исчезнува од обичниот, црно-бел Канзас во светкав, футуристичка Земја Оз, каде што се е во боја.
Токму такво торнадо ќе нѐ погоди, тврди Фридман.
Ова е прометејски момент, еден од оние во историјата кога се воведуваат нови алатки, начини на размислување и извори на енергија кои претставуваат такво поместување и напредок од она што постоело порано што не можете да промените само една работа, туку треба да промените сè. – начинот на кој создавате, како соработувате, работите, владеете, но и како изневерувате, правите злосторства и водите војни, пренесува „Јутарњи лист“.
Фридман ги наброја најважните достигнувања во последните 600 години: пронајдокот на печатарската машина, научната револуција, земјоделската револуција во комбинација со индустриската, нуклеарната енергија, личните пресметки, интернетот и – овој момент.
Ги решава најтешките проблеми
Единствената разлика е што овој момент не е поттикнат од еден изум, туку од „технолошки суперциркус“.
Тоа е нашата способност да почувствуваме, дигитализираме, обработуваме, учиме, споделуваме и дејствуваме, и уште повеќе со помош на вештачка интелигенција.
Таа јамка е вклучена во сè – од вашиот автомобил до вашиот фрижидер до вашиот паметен телефон до борбени авиони – и води се повеќе и повеќе процеси секој ден, објаснува тој.
Тоа е потсетник дека никогаш досега повеќе луѓе немале пристап до поевтини алатки кои постојано ја зголемуваат својата моќ со забрзана стапка – додека истовремено се шират во личниот и деловниот живот на сè повеќе луѓе. И тоа се случува многу побрзо отколку што повеќето очекуваа.
Можноста за користење на овие алатки за решавање на навидум невозможни проблеми – од човечка биологија до енергија на фузија и климатски промени – предизвикува стравопочит, вели Фридман.
Но, како што Дороти откри во Оз добра и лоша вештерка кои се борат за нејзината душа, така ќе биде и со ChatGPT, Бард и АлфаФолд од Google, предвидува Фридман.
Алатка, но и оружје
Дали сме подготвени? Не изгледа така. Сè уште дебатираме дали да ги забраниме книгите во почетокот на технологијата што можат да резимираат или да одговорат на прашања за речиси секоја книга во секунда.
Како и многу модерни дигитални технологии базирани на софтвер и чипови, целта на вештачката интелигенција е двојна – може да послужи и како алатка, но и како оружје.
Последен пат кога човекот измислил таква моќна технологија беше нуклеарната енергија – може да се користи за да осветли цела земја или да уништи цела планета.
Треба да се нагласи дека нуклеарната енергија беше развиена од политички тела, кои колективно создадоа систем на контроли за да го ограничат нејзиното ширење меѓу лошите актери – не е совршена, но не е ниту лоша.
Од друга страна, ВИ е воведена од приватни фирми за профит.
Прашањето што треба да го поставиме, вели Крег, е како да се управува со земја и свет каде вештачката интелигенција „може да биде оружје или алатка во кој било домен“, додека е контролирана од приватни компании кои стануваат се помоќни секој ден.
Американскиот есеист заклучи дека ќе мораме да ја направиме транзицијата во време на најлошите тензии меѓу големите сили од крајот на Студената војна и културните војни што избувнуваат во речиси секоја демократија.
Тој предупреди дека е подобро да го сфатиме тоа што е можно поскоро.