Авионот за кој се верува дека е кинескиот претседател Си Џинпинг сега слета во Москва.
Официјалната посета на Си на Русија и средбата со неговиот колега Владимир Путин оваа недела е можност да се прикаже зголеменото дипломатско влијание на Кина на светската сцена и нејзината амбиција да го разниша глобалниот поредок предводен од САД.
Меѓутоа, во многу западни земји на посетата се гледа поинаку, при што двајцата автократи долго се опишуваат меѓусебно како искрени пријатели кои се ракуваат додека Европа беснее.
Пекинг ја опиша оваа посета на Москва како „патување на мирот“, каде Си Џинпинг треба да „игра конструктивна улога во промовирањето на мировните разговори“ за војната во Украина.
Посетата доаѓа само неколку дена откако Кина постигна голема дипломатска победа со посредување за ненадејно зближување меѓу Саудиска Арабија и Иран, помагајќи им на двајцата големи ривали да ги обноват дипломатските врски.
Меѓутоа, неколку часа по објавувањето на посетата на кинескиот претседател на Москва, Меѓународниот кривичен суд издаде налог за апсење на Владимир Путин за наводни воени злосторства.
Сега кинескиот лидер ќе се најде на иста маса со осомничениот воен злосторник, кого го нарече најдобар пријател и вети партнерство без граници.
За САД и за поголемиот дел од Европа, посетата на Си на Москва е остар знак на поддршка за се поизолираниот Путин, во време кога неговата војска е без залихи, а руската економија се бори под западните санкции.
Во последните недели западните власти изразија загриженост дека Кина обезбедува вооружена помош за руската војска.
Пекинг ги отфрли тие обвинувања и го обвини Вашингтон дека ја продолжува војната со „долевање масло на огнот“ на фронтот со обезбедување оружје за Украина.
Американските власти рекоа дека внимателно ќе следат дали Кина ѝ испорачува оружје на Русија додека се среќаваат Си Џинпинг и Путин. И Украина исто така ќе ја следи ситуацијата.
„Искрено се надеваме дека Кина нема да стане соучесник во оваа страшна војна“, изјави за Си-Ен-Ен Оксана Маркарова, амбасадорка на Украина во Вашингтон.
Дипломатско одење по јаже
Кинескиот лидер ќе оди по јаже во Москва, додека се обидува на светот да му ја претстави Кина како неутрален миротворец, а во исто време ги продлабочува врските со Русија, без дополнително да ја налути Европа – клучниот трговски партнер.
Во написот објавен во руските државни медиуми во понеделникот, Си ја опиша својата претстојна посета како „патување на пријателство, соработка и мир“, ветувајќи дека ќе отвори „ново поглавје“ во билатералните односи.
Тој, исто така, тврди дека Кина „засекогаш поддржувала објективна и непристрасна позиција“ за Украина и „активно ги промовирала мировните разговори“.
Пиплс дејли, главниот весник на кинеската комунистичка партија, објави писмо од Путин во кое го пофали „другарот Си“ истиот ден и предупредува дека западните сили еден ден ќе дојдат по Кина.
„Кристално е јасно дека НАТО се стреми кон глобален дострел и се стреми да навлезе во азиско-пацифичкиот регион“, напиша Путин.
Брајан Харт, соработник во Кинескиот проект за моќност во Центарот за стратешки и меѓународни студии, рече дека Си се надева дека ќе го искористи патувањето за да се претстави како државник и да ја прикаже Кина како голема глобална сила и миротворец способен да ги обликува глобалните настани.
Времето на долгоочекуваниот состанок не е случајно, бидејќи му овозможува на кинескиот лидер да го искористи моментумот на неодамнешната дипломатска победа на Пекинг на Блискиот Исток за да ја обликува или да даде изглед на обликување на траекторијата на војната во Украина, според на Харт.
„Сепак, војната ќе биде многу покомплицирана задача. Главното прашање е дали и до кој степен Си се обидува да го искористи своето влијание врз потезите на Русија во понатамошната војна. Досега не сме виделе дека Си презема конкретни чекори за придонесе за крај на конфликтот“, рече тој. Харт.
И покрај тврдењата за неутралност и повиците за мировни преговори, Пекинг ѝ ја понуди на Москва неопходната дипломатска и економска поддршка за време на инвазијата.
Кина ја повтори руската пропаганда, го обвини Западот за провокација во војната во Украина и постојано застана на страната на Русија во блокирањето на меѓународната акција против Москва поради инвазијата.
Ги продлабочи трговските врски со својот сосед на север, купувајќи огромни количества нафта и гас по багателни цени, со што ја наполни касата на Путин.
Исто така, кинеската војска продолжи да спроведува воени вежби со руската војска.
Денови пред посетата, руското Министерство за одбрана соопшти дека Русија, Кина и Иран успешно ги завршиле поморските борбени вежби во Арапското Море.
Неусогласеноста на Пекинг е очигледна и во нејзините дипломатски ангажмани со Москва и Украина – асиметрија дополнително нагласена со посетата на Кси на Русија.
Според извештајот на Харт, кинеските министри за надворешни работи разговарале со своите украински колеги само пет пати од почетокот на војната.
За споредба, кинеските претставници, вклучително и Си, неговите највисоки дипломати и други високи лидери, разговарале со руски официјални претставници 29 пати.
Си разговараше со Путин четири пати од почетокот на инвазијата, вклучително и средба еден на еден на регионалниот самит во Централна Азија минатиот септември.
Но, тој сè уште немал ниту еден телефонски разговор со украинскиот претседател Володимир Зеленски.
Промовирање на „мировни разговори“
Долгоочекуваната посета на кинескиот лидер на Москва доаѓа и по објавувањето на документот за позицијата на Кина за „политичко решение“ на војната – потег на Пекинг да ги зајакне своите ингеренции како потенцијален посредник за мир.
Но, планот наиде само на млак прием во Москва и Киев, и беше широко критикуван од западните официјални лица поради недостатокот на суштина, па дури и поради неуспехот да го признае руското кршење на суверенитетот на Украина.
Засега, американските и европските претставници продолжуваат со скептицизам и загриженост да гледаат на улогата на Пекинг како мировен посредник.
Портпаролот на Советот за национална безбедност на Белата куќа, Џон Кирби, рече дека секоја рамка понудена од Пекинг ќе биде „еднострана и ќе ја одразува само руската перспектива“.
„Сегашниот прекин на огнот всушност е ратификација на руското освојување. Русија би била слободна да го користи прекинот на огнот само за дополнително да ги консолидира своите позиции во Украина за да ги обнови и освежи своите сили за да можат да продолжат со нападите врз Украина во моментот што ќе го изберат“ рече тој.
Брајан Харт, експерт во CSIS, рече дека посетата на Си веројатно нема да има драстично влијание врз текот на војната во Украина.