Американците во вторник одат на конгресните избори за целосно свикување на Претставничкиот дом и нешто повеќе од една третина од свикувањето на Сенатот, каде, според повеќето предвидувања, победата ќе ја извојуваат републиканците.
Популарно наречени „меѓуизбори“ бидејќи се одржуваат на половина пат од претседателскиот мандат, тие традиционално се еден вид референдум за актуелниот претседател и речиси по правило партијата на власт во Белата куќа ја губи моќта во Конгресот.
Во сегашното свикување на Претставничкиот дом, демократите имаат тенко мнозинство (222 спрема 213) и речиси е сигурно дека сега ќе го изгубат.
На изборите за Сенатот, пак, исходот е крајно неизвесен и демократите се надеваат дека таму би можеле да опстанат како владејачка партија.
Во Сенатот има сто претставници чиј мандат трае шест години, така што приближно една третина од неговото свикување се избира на секои две години.
Моментално е 50-50, но бидејќи потпретседателката Камала Харис го има одлучувачкиот глас, мнозинството е всушност демократско.
Во вторник ќе бидат избрани 35 нови сенатори, 21 место сега имаат републиканците, а 14 демократите.
Најтесните трки се во Џорџија, Пенсилванија и Невада. Ако републиканците освојат две држави и нема изненадувања на друго место, тие ќе ја преземат контролата врз Сенатот.
Поглед кон Пенсилванија
Изборите во Пенсилванија се едни од најтесно следените во земјата бидејќи мнозинството во Сенатот најверојатно ќе зависи од нив.
Во државата, позната по големите урбани центри и индустријата во опаѓање, се води жестока битка за празното место по пензионирањето на републиканскиот сенатор.
Д-р Мехмет Оз, долгогодишен водител на многу популарна дневна телевизиска емисија за здравје, е на конзервативната страна.
60-годишниот Оз е поддржувач на Доналд Трамп, кој продолжува да има значително влијание врз републиканските гласачи.
Од другата страна е Џон Фетерман, 205 сантиметри висок, ќелав џин со „клетка“, кој се бори за легализација на марихуаната и развој на синдикатите.
50-годишникот е познат по тоа што често носи шорцеви, дури и на снег. Демократот дипломирал на Харвард и 13 години бил градоначалник на деиндустријализирачкиот град Бредок. На раката ги имаше истетовирано датумите на петте убиства што го потресоа неговиот град.
И Џо Бајден и Доналд Трамп лично се приклучија на кампањата за нивните кандидати.
Агенциите за испитување на јавното мислење сметаат дека трката во моментов е претесна за да се каже кој е фаворит.
Џорџија, чин 2
Откако му овозможи на Џо Бајден да го победи Доналд Трамп во 2020 година со само 12.000 гласови, Џорџија повторно е главен предмет на желба.
Во таа сојузна американска држава има два многу блиски дуели во кои се вложени десетици милиони долари.
Поранешната ѕвезда на американскиот фудбал, републиканецот Хершел Вокер се обидува да го освои местото во Сенатот што го држи демократскиот свештеник Рафаел Ворнок.
Ворнок е првиот црн сенатор избран во Џорџија, држава која сè уште е обележана со сегрегација.
Кампањата на про-Трамп кандидатот беше во сенка на неколку неодамнешни скандали, бидејќи Вокер, познат по противењето на абортусот, беше обвинет дека платил за абортус на еден од неговите поранешни партнери.
Во исто време, во тек е жестока битка за функцијата гувернер: републиканецот Брајан Кемп сака да ја задржи својата позиција, а негов противник е поранешната претставничка во собранието на Џорџија Стејси Абрамс, која работи на мобилизирање на малцинските гласачи во таа држава за десет години.
Последните денови од кампањата
Американскиот претседател Џо Бајден им рече на гласачите во Пенсилванија дека поразот на демократите на среднорочните избори во вторник ќе има „децениски“ последици, додека републиканците, вклучително и неговиот претходник Доналд Трамп, рекоа дека очекуваат голема победа.
Најголемите имиња во американската политика – Бајден, Трамп и поранешниот претседател Барак Обама – ја посетија Пенсилванија во саботата со надеж дека ќе ја нарушат рамнотежата во трката за Сенатот меѓу демократскиот гувернер Џон Фетерман и републиканската лекарка и ТВ ѕвезда Мехмет Оз.
„Луѓе, три дена, три дена до еден од најважните избори во нашиот живот. Исходот ќе ја обликува нашата земја во наредните децении, а моќта да го обликувате тој исход е во ваши раце“, им рече Бајден на приврзаниците на Универзитетот Темпл во Филаделфија.
„Тоа е избор. Избор помеѓу две многу различни визии за Америка“.
На митинг во Латроб, југоисточно од Питсбург, Трамп изнесе низа поплаки за демократите, почнувајќи од справувањето со инфлацијата на партијата до образовните програми кои неговите поддржувачи ги сметаат за премногу прогресивни.
„Ако сакате да го запрете уништувањето на нашата земја и да го спасите американскиот сон, тогаш овој вторник треба да гласате за републиканци на џиновски начин“, рече Трамп.
Трамп, за кој извори велат дека се подготвува да започне трета последователна трка за Белата куќа по среднорочните мандати, продолжува да тврди дека неговата загуба од Бајден во 2020 година е резултат на широко распространета измама.
Повеќе судови, владини агенции и членови на неговата сопствена администрација го отфрлија тоа тврдење како невистинито.
Сепак, анкетите покажуваат дека значителен број републикански гласачи го прифаќаат тоа тврдење, како и многу кандидати за Конгресот, гувернери и државни канцеларии кои ја надгледуваат изборната администрација.
„Ќе ја вратиме таа прекрасна куќа“, рече Трамп за претседателската трка во 2024 година.
Двоен референдум
Иако името на Џо Бајден го нема на гласачкото ливче, многу Американци овие избори ги гледаат како референдум за претседателот.
Но, тие се и голем тест за политичката иднина на Доналд Трамп, кој дава се од себе во кампањата на Републиканската партија и организира бројни митинзи низ земјата.
За нив двајца, кои размислуваат повторно да се кандидираат на изборите во 2024 година, резултатите од „посредните мандати“ ќе значат заден ветер за едниот и придушување на ентузијазмот за другиот.