Добитници на Нобелова награда за мир за 2022 година се белорускиот активист Алес Бељацки, руската организација за човекови права Меморијал и украинската организација Центар за граѓански слободи, објави Норвешкиот Нобеловиот комитет.
Како што се наведува, тие долги години го промовираат правото да ја критикуваат власта и да ги штитат основните права на граѓаните.
„Преку нивните постојани напори во полза на хуманистичките вредности, антимилитаризмот и принципите на правото, овогодинешните лауреати на Нобеловата награда за мир ја ревитализираа и ја оддадоа визијата на Алфред Нобел за мир и братство меѓу народите – визија што е најпотребна во светот денес“, се наведува во образложението.
BREAKING NEWS:
The Norwegian Nobel Committee has decided to award the 2022 #NobelPeacePrize to human rights advocate Ales Bialiatski from Belarus, the Russian human rights organisation Memorial and the Ukrainian human rights organisation Center for Civil Liberties. #NobelPrize pic.twitter.com/9YBdkJpDLU— The Nobel Prize (@NobelPrize) October 7, 2022
Алеш Бељацки беше еден од иницијаторите на демократското движење во Белорусија, кое се појави во средината на 1980-тите.
Својот живот го посвети на промовирање на демократијата и мирниот развој во својата татковина.
Ја основа организацијата Вијесна (Пролет) во 1996 година. Еволуираше во широка организација за човекови права, документирање и протестирање на употребата на тортура од страна на властите врз политичките затвореници.
Властите постојано се обидуваа да го замолчат Бељацки. Од 2020 година тој е притворен без судење.
„И покрај огромните лични тешкотии, тој не се откажа ниту милиметар во борбата за човекови права и демократија во Белорусија“, се наведува во образложението.
Се вели дека Центарот за граѓански слободи од Украина е основан со цел да ги промовира човековите права и демократијата во Украина и дека организацијата зазеде позиција да го зајакне украинското граѓанско општество и да изврши притисок врз властите да ја направат Украина рамноправна демократија.
По руската инвазија на Украина во февруари 2022 година, Центарот се вклучи во напорите да ги идентификува и документира руските воени злосторства против украинското население.
Тој игра пионерска улога во одговарањето на виновниците за воените злосторства.
Руската организација за човекови права Меморијал е основана во 1987 година од активисти за човекови права во поранешниот СССР, кои сакаа да се погрижат жртвите на угнетувањето на комунистичкиот режим никогаш да не бидат заборавени.
Меморијал се заснова на идејата дека справувањето со минатите злосторства е од суштинско значење за спречување на нови.
Организацијата е исто така посветена на борбата против милитаризмот и промовирањето на човековите права и владата заснована на владеењето на правото.
За потсетување, Нобеловата награда за мир за 2021 година им беше доделена на новинарите Марија Реса и Дмитриј Муратов.
Нобеловата сезона започна во понеделникот со објавувањето на добитникот на Нобеловата награда за медицина, која му припадна на шведскиот генетичар Сванте Пабо за откритија во областа на изумрените геноми на хоминините и човечката еволуција.
Ден подоцна беа објавени добитниците на Нобеловата награда за физика, имено професорот Ален Аспект од Универзитетот во Париз-Сакле и Политехничкото училиште, теоретскиот и експериментален физичар Џон Ф. Клаузер од САД и професорот Антон Цајлингер од Универзитетот во Виена, за „експерименти со заплеткани фотони кои утврдуваат прекршување на Беловите нееднаквости и за пионер во науката за квантната информација“.
Во средата, Нобеловата награда за хемија им беше доделена на Каролин Бертоса, Мортен Мелдал и Си Бери Шарплес за развој на хемијата за кликање и биоортогонална хемија.
Француската писателка Ен Ерно е добитничка на овогодинешната Нобелова награда за литература, соопштено е во четвртокот.
Нобеловите награди постојат благодарение на шведскиот научник и индустријалец Алфред Нобел, изумителот на динамитот, кој сакаше секоја година да се издвојуваат пари од неговиот фонд за да придонесе за човештвото.
Доделувањето на наградата традиционално се одржува на 10 декември, денот на смртта на Алфред Нобел.