Западните санкции само ја забрзуваат интеграцијата на Русија и Белорусија, изјави во петокот рускиот претседател Владимир Путин, а пренесува „Москва тајмс“.
– Невидените политички и санкционирачки притисоци на „колективниот Запад“ не принудуваат да го забрзаме процесот на обединување. Заедно, полесно е да се минимизираат штетите од незаконските санкции, да се започне со производство на неопходни производи, да се развијат нови надлежности и да се прошири соработката со пријателските земји – рече Путин во видео-обраќањето до ИКС – годишен форум на руски и белоруски региони.
Да потсетиме, западните земји воведоа неколку рунди санкции и на Москва и на Минск како одмазда за руската агресија врз Украина, при што Белорусија беше обвинета дека и дозволила на руската армија да ја користи белоруската територија за да го нападне северот на Украина.
Путин го започна својот говор на форумот – кој се одржа во белорускиот град Гродно, во близина на полската граница – со историски сеќавања на Втората светска војна, потсетувајќи дека форумот се одржува во пресрет на Денот на независноста на Република Белорусија, која се слави на 3 јули.
– На тој ден во 1944 година Минск беше ослободен од нацистите. Затоа сакам од се срце да им го честитам овој национален празник на нашите белоруски пријатели. Засекогаш ќе паметиме дека нашите народи заедно се бореа за одбрана на слободата и независноста и за мир во цела Европа по цена на огромни жртви – рече претседателот на Русија.
Путин го заврши својот говор со изјавата дека двете соседни земји „успеале да постигнат навистина примерно ниво на стратешко партнерство и сојуз“, односно дека нивната Унија претставува „пример за навистина взаемно корисна и еднаква интеграција“.
Договор од 1997 година
На форумот во Гродно зборуваше и белорускиот претседател Александар Лукашенко, кој исто така ја пофали унијата на двете земји како „пример за културна и економска меѓудржавна соработка“.
– Во сегашната фаза, Сојузната држава Белорусија и Русија играат улога на локомотива во општиот тек на интегративните процеси – рече Лукашенко.
Претседателот на Белорусија потоа ги повика и другите постсоветски земји да се приближат до Унијата, наведувајќи дека тоа е единствениот начин да останат суверени и независни.
– Денеска земјите од постсоветскиот простор мора да бидат искрено заинтересирани за приближување до Федералната држава, доколку сакаат да го зачуваат својот суверенитет и независност. Оние кои се сомневаат мора да разберат: без брзо обединување и консолидација, зајакнување на меѓудржавните врски и едноставно нормални човечки односи, утре можеби нема да постоиме – рече Лукашенко.
Зборовите на Лукашенко на Запад ќе се толкуваат како најава за обидот на Путин да го обнови поранешниот СССР, во согласност со неговата позната теза дека „распадот на Советскиот Сојуз е најголемата геополитичка катастрофа на 20 век“, т.е. не жали што СССР нема срце“.
Сепак, многу поретко се цитира продолжението на изјавата на Путин во која тој вели дека „оној што сака да го обнови СССР нема мозок“.
Сепак, треба да се каже дека идејата за приклучување на Белорусија кон Русија е постара од Путин, бидејќи потекнува од времето пред Путин да ја преземе власта во Русија.
Договорот за обединување на Русија и Белорусија двете земји го потпишаа уште во 1997 година, кога Русија беше предводена од Борис Елцин, а декларираната цел на договорот беше обновување на меѓусоседските врски по распадот на СССР и, на крајот, создавање на заедничка држава.
Искандер на пат за Минск
Во овие 25 години, Лукашенко постојано го маневрира својот однос кон Москва и идејата за федерална држава, наизменично приближувајќи се и оддалечувајќи се од тој концепт. До крај.
Лукашенко реши конечно да се пресели во руската орбита на крајот на 2020 година, откако Путин му помогна да ги задуши демонстрациите каде што демонстрантите го обвинија за фалсификување на изборите.
Белорускиот лидер е убеден дека тие протести биле поттикнати од Западот, а потоа решил дефинитивно „да избере страната на Москва“, на која остана и по руската агресија врз Украина.
Во врска со ова, американскиот Њусвик потсетува дека на 14 март годинава, три недели по почетокот на рускиот напад врз Украина, рускиот премиер Михаил Мишустин и неговиот белоруски колега Роман Головченко се сретнаа во Москва, а темата на разговорот меѓу двајцата премиери беше токму зајакнувањето на интеграциските процеси меѓу двете земји.
– Преземаме координирани мерки за заштита на нашата економска безбедност и технолошкиот суверенитет на Русија и Белорусија. Пред сè, сметаме дека е неопходно да се зајакне интеграцијата во сојузната држава – изјави Мишустин по тој состанок, а пренесува Newsweek.
Американскиот весник потсетува и дека на 25 јуни, само неколку дена пред форумот во Гродно, Русија објави дека поради зголемените тензии со Западот околу Украина, во рок од неколку месеци, ќе испорача проектили способни да носат нуклеарни боеви глави во Белорусија.
– Во следните месеци во Белорусија ќе пренесеме тактички ракетни системи „Искандер-М“, кои можат да користат балистички или крстаречки ракети, во нивните конвенционални и нуклеарни верзии – рече Путин на почетокот на средбата со Лукашенко во Санкт Петербург.
Во таа прилика, владетелот на Кремљ му понуди на Лукашенко да ги модернизира белоруските воени авиони за да можат да носат нуклеарно оружје, што тој го прифати.
„Тие нѐ провоцираат“
Во саботата, 2-ри јули, само еден ден откако Путин и Лукашенко во Гродно избраа зборови за да разговараат за заедничка федерална држава, претседателот на Белорусија ја обвини Украина дека се обидува да нападне воени објекти на белоруска територија.
– Нѐ провоцираат. Морам да ви кажам дека пред три дена, можеби и ден повеќе, беше извршен обид за напад од територијата на Украина врз воени објекти на територијата на Белорусија. Но, фала му на Бога, противвоздушните системи „Панцир“ успеаја да ги пресретнат сите ракети истрелани од украинските вооружени сили – изјави Лукашенко за белоруската новинска агенција Белта, велејќи дека Белорусија „веднаш“ ќе одговори на секој непријателски напад.
Украинските власти не го коментираа обвинувањето на Лукашенко, но минатата недела соопштија дека проектилите истрелани од Белорусија погодиле погранична област на нејзина територија.
Лукашенко, од друга страна, негираше дека Белорусија сака да интервенира во Украина, но ги предупреди Киев и неговите западни сојузници дека во случај на дополнителни напади, белоруската армија ќе возврати:
– Како што кажав пред повеќе од една година, немаме намера да се бориме во Украина. Ќе се бориме само во еден случај. Ако влезете во нашата земја, ако го убиете нашиот народ, тогаш ќе одговориме – рече Лукашенко.
Како што можеме да видиме, опасноста од потенцијално ширење на украинската војна во други земји воопшто не е нереална.
Евентуалното вклучување на Белорусија во конфликтот би претставувало нова ескалација од невидени размери.