Новозеландскиот премиер Кристофер Луксон се извини и вети реформи откако истрагата откри дека речиси 200.000 деца, млади и ранливи возрасни лица биле злоупотребувани во државните и верските институции за грижа во последните 70 години.
Речиси секое трето дете и ранливите возрасни лица кои се згрижени доживеале некаква форма на злоупотреба од 1950 до 2019 година, се вели во извештајот, што би можело да ја остави владата на Нов Зеланд да се соочи со нови барања за обештетување од милијарди долари.
„Ова е мрачен и тажен ден во историјата на Нов Зеланд како општество и како земја. Требаше да знаеме подобро и решен сум дека ќе го направиме тоа“, рече Луксон на прес-конференцијата и додаде дека официјалното извинување ќе следи на 12 ноември.
Жртвите и членовите на нивните семејства и пријатели беа присутни во државниот парламент додека се расправаше за извештајот.
Откако Луксон зборуваше, споредувајќи ја злоупотребата на децата во државната установа за згрижување на езерото Алис со тортура, многумина стоеја и пееја песна на домородните Маори за љубовта и единството.
Авторите на извештајот на Кралската истражна комисија разговарале со повеќе од 2.300 жртви на злоупотреба во Нов Зеланд, кој има 5,3 милиони жители.
Истрагата детализираше злоупотреба во државните и верските институции за грижа, вклучително и силување, стерилизација и електрични шокови, кои го достигнале својот врв во 1970-тите.
Домородната заедница на Маори била особено ранлива на злоупотреба, се вели во извештајот, како и оние со ментални или физички болести.
Национална срамота
Администрациите на институциите се обиделе да ја прикријат злоупотребата со преместување на насилниците на други работни места или со негирање на вината, при што многу жртви починале пред да ја добијат правдата, се додава во извештајот.
„Национален срам е што стотици илјади деца, млади и возрасни во државните и верските институции се злоупотребувани и запоставени“, се вели во извештајот.
Документот дава 138 препораки, вклучително и повик за јавно извинување од владата на Нов Зеланд, како и од папата и надбискупот од Кентербери, поглавари на католичката и англиканската црква, кои претходно ја осудија злоупотребата на деца.
Во соопштението, Католичката црква во Нов Зеланд рече дека внимателно го разгледува извештајот.
„Ќе се погрижиме да се преземат чекори по нашата анализа на наодите од истрагата“, се вели во соопштението и се додава дека тие претходно признале дека се случила злоупотреба.
„Ние признаваме и преземаме целосна одговорност за нашиот неуспех да обезбедиме безбедна, грижлива и негувачка средина каква што имаа право да очекуваат и да ја добијат оние во наша грижа“, се вели во соопштението на Англиканската црква во Нов Зеланд.
Извештаи за сомнителна злоупотреба
Извештајот проценува дека во 2020 година просечниот трошок по жртва на злоупотреба за водење нормален секојдневен живот според стандардите на просечниот Новозеланѓанец бил проценет на речиси 857.000 NZ$ или 468.343 € по лице, иако извештајот не го разјаснил износот на компензацијата за жртвите.
Луксон рече дека верува оти вкупната отштета за преживеаните може да биде во милијарди долари.
„Отвораме разговори за компензација и поминуваме низ тоа со групите жртви“, рече тој.
Истрагата, исто така, препорача исплати на семејствата за кои се грижеле преживеаните од злоупотреба за меѓугенерациската траума што ја претрпеле, како и преглед на надоместокот исплатен во претходните случаи на злоупотреба на деца, вклучително и Одделот за грижа за адолесценти во Лејк Алис.
Извештајот, исто така, ја повикува владата да формира агенција Care Safe, која ќе биде одговорна за надзор на системот за грижа, како и нови закони кои вклучуваат задолжително пријавување на сомнителна злоупотреба, вклучително и признанија за време на религиозни исповеди.