Американскиот претседател Доналд Трамп и рускиот претседател Владимир Путин во вторник ќе разговараат телефонски како потенцијално клучен чекор кон ставање крај на војната во Украина, по тригодишна руска инвазија.
Двете страни изразија оптимизам за неодамнешните разговори меѓу Вашингтон и Москва, но се согласија дека само повик на највисоко ниво може да ги реши најтешките прашања во 30-дневниот прекин на огнот.
Украина се согласи на прекин на огнот, но и Киев и европските престолнини се скептични дека Путин можеби заглавува и се прашуваат дали Трамп е подготвен да користи влијание врз лидерот со кој изгледа дека има намера да ги обнови врските.
„Ќе имаме многу важен повик“, им рече Трамп на новинарите во понеделникот. „Стигнуваме до многу клучна фаза.“
Трамп подоцна на својата социјална мрежа „Вистина“ додаде дека „многу елементи од конечниот договор се договорени, но останува уште многу“.
„Со нетрпение очекувам да разговарам со претседателот Путин“, рече тој.
Путин минатата недела рече дека се согласува со идејата за прекин на огнот, но предупреди дека има „сериозни прашања“ за тоа како ќе се спроведе за што сака да разговара со Трамп.
Бидејќи Москва окупираше делови од јужна и источна Украина, американските власти јасно ставија до знаење дека Украина најверојатно ќе мора да отстапи територии во каков било договор.
Трамп во неделата рече дека тој и Путин ќе разговараат за „поделба на одредени средства“, вклучително земјиште и електрани: очигледно упатување на нуклеарната централа Запорожје под контрола на Москва во јужна Украина, најголемата во Европа.
Раздорот меѓу САД и Украина
Враќањето на Трамп во Белата куќа целосно ја смени американската политика кон Украина.
Американскиот претседател го запрепасти светот кога минатиот месец објави дека разговарал со Путин, во телефонски разговор што ги поткопа напорите на Западот да го изолира рускиот лидер додека неговите сили продолжуваат со инвазијата на Украина.
Оттогаш, тој рече дека разговарал „повеќе пати“ со рускиот лидер, за кого во минатото изразил восхит, иако ништо официјално не е објавено.
Специјалниот пратеник на Трамп, Стив Виткоф, минатиот четврток одржа тричасовен состанок со Путин во Москва за да ги изнесе деталите за заедничкиот план за прекин на огнот, кој предвидува 30-дневна пауза во непријателствата.
Но, како што односите на Вашингтон со Москва се одмрзнаа, неговите врски со Украина станаа многу покомплицирани.
Трамп имаше телевизиска пресметка со украинскиот претседател Володимир Зеленски во Овалната соба на 28 февруари, по што САД привремено ја суспендираа воената помош од милијарди долари за Киев.
Зеленски подоцна попушти и се согласи на план за прекин на огнот и договор да им се даде на САД повластен пристап до наоѓалиштата на минерали со ретки земји во Украина.
„Тој помина низ пеколот“
Но, Зеленски сепак реагираше луто на неодамнешните изјави на Путин, обвинувајќи го дека сака да ги продолжи борбите за да ја подобри позицијата на Москва на бојното поле.
Русија напредува на неколку фронтови повеќе од една година.
Москва во последните денови особено се пофали со протерување на украинските војници од западниот руски регион Курск – што беше главниот преговарачки адут на Киев.
Расте загриженоста кај западните сојузници дека Трамп му дава премногу на Путин без да бара никакви отстапки од лукавиот руски лидер.
Трамп повторува дека сака да го запре крвопролевањето по секоја цена и сака да го исполни своето ветување во изборната кампања во 2024 година дека тоа ќе го стори брзо.
Минатата недела тој рече дека може да ја погоди Русија со „уништувачки“ економски санкции доколку е потребно, но се надева дека нема да има потреба и дека може да постигне договор со Путин.
Американскиот претседател во меѓувреме постојано се фалеше со односот со Путин.
За време на расправијата околу Зеленски, Трамп беснееше дека „Путин минал низ пеколот со мене“, мислејќи на истрагата за време на неговиот прв мандат за тоа дали неговата изборна кампања во 2016 година договарала со Москва.