Претставници од 175 земји се собраа во понеделникот во Бусан, Јужна Кореја на петтата рунда преговори за постигнување меѓународен договор чија цел е да се намали загадувањето со пластика на планетата, но постојаните поделби фрлаат сомнеж дека е на повидок договор.
Јужна Кореја е домаќин на петтиот и наводно последен состанок на Меѓувладиниот преговарачки комитет на ОН (INC-5) оваа недела, откако претходната рунда разговори во Отава во април заврши без јасен пат кон ограничување на производството на пластика.
Разговорите во Бусан ќе се фокусираат на хемикалиите кои предизвикуваат загриженост и други мерки откако петрохемиските земји како Кина и Саудиска Арабија силно се спротивставија на напорите за ограничување на производството на пластика.
Поделбите што ги мачат разговорите за договорот за пластика ги одразуваат конфликтите кои долго време ги закочија напорите на ОН за спречување на глобалното затоплување, при што последниот самит за климата, COP29, штотуку заврши со договор што посиромашните земји го оценија како несоодветен.
Претседателот на INC, Луис Вајас Валдивиесо, во понеделникот изјави за новинарите дека е уверен дека разговорите оваа недела ќе завршат со договор или барем документ што ќе му претходи на договорот.
„Без сеопфатна интервенција, се очекува дека до 2040 година, количината на пластика што завршува во животната средина годишно ќе се удвои во споредба со 2022 година“, рече Валдивиесо на отворањето на состанокот во Бусан.
„Ова е за способноста на човештвото да одговори на егзистенцијална закана“, рече тој, додавајќи дека микропластиката е пронајдена во човечки органи.
Во август, САД не изненадија со својата поддршка да вклучи ограничување за производство на пластика во договорот, по примерот на ЕУ, Кенија, Перу и другите земји од Коалицијата на големи амбиции.
Сепак, победата на Доналд Трамп на претседателските избори во САД ја доведува во прашање позицијата на САД, знаејќи дека за време на неговиот прв мандат, Трамп малку се грижеше за мултилатерални договори и ветувања дека ќе го забави или запре производството на нафта и петрохемиското производство во неговата земја.
Делегацијата на САД не кажа дали ќе ја промени својата нова позиција за ограничувањата на производството на пластика, но Советот на Белата куќа за квалитет на животната средина рече дека поддржува „глобален инструмент за решавање на проблемите со производството на пластика, хемикалиите што се користат во пластичните производи и снабдување со примарни пластични полимери“.
Ингер Андерсен, извршен директор на Програмата на ОН за животна средина, ги покани делегациите, поделени околу прашањето за намалување на производството на пластика и хемикалии и финансискиот механизам што ќе се занимава со пластичниот отпад, на резолуцијата на Собранието на ОН за животна средина од 2022 година за „ одржливо производство и потрошувачка на пластика“.
На собранието на Обединетите нации за животна средина, одржано во март 2022 година, владите на земјите-членки официјално се обврзаа да отворат преговори за глобален, правно обврзувачки договор за пластика што ќе го реши проблемот со пластиката во сите фази од нејзиниот животен циклус.