Во Иран, невиноста пред брак е важна за многу девојки и нивните семејства.
Понекогаш мажите бараат потврда за невиност, практика што Светската здравствена организација (СЗО) ја прогласи за кршење на човековите права.
Но, во изминатата година се повеќе луѓе почнаа јавно да зборуваат против тоа.
„Ти ме измами да се омажам за тебе затоа што не си девица. Никој не би се оженил со тебе ако ја знае вистинската вистина“.
Ова биле зборовите на сопругот на Маријама откако имале секс за прв пат.
Се обидела да го увери дека иако не крвари, никогаш претходно немала секс. Но, тој не ѝ поверувал и ја замолил да му го покаже сертификатот за невиност.
Ова не е невообичаено во Иран.
По свршувањето, многу жени одат на лекар и прават тест кој докажува дека никогаш немале секс.
Сепак, според СЗО, тестирањето на невиноста нема научна тежина.
Во сертификатот на Маријам пишувало дека нејзиниот тип на химен бил „еластичен“. Тоа значи дека таа не мора да крвари по пенетративен секс.
„Мојата гордост беше повредена. Не направив ништо лошо, но мојот сопруг постојано ме навредуваше“, вели таа.
„Не можев повеќе да издржам, па голтнав грст апчиња и се обидов да се самоубијам.
Таа навреме била пренесена во болница и преживеала.
„Никогаш нема да ги заборавам тие денови. За тоа време изгубив 20 килограми“.
Се погласни се повиците да се прекине практиката
Приказната на Маријам е реалност на многу жени во Иран.
Да се биде девица пред брак е од клучно значење за многу девојки и нивните семејства. Тоа е вредност длабоко вкоренета во културниот конзерватизам. Но, неодамна тоа почна да се менува.
Жените и мажите ширум земјата започнаа кампања за ставање крај на тестирањето на невиноста.
Во ноември минатата година, онлајн петицијата доби речиси 25.000 потписи за само еден месец.
Тоа беше прв пат тестирањето за невиност отворено да биде оспорено од толку многу луѓе во Иран.
„Тоа е нарушување на приватноста и е понижувачко“, вели Неда.
Кога била седумнаесетгодишна студентка во Техеран, ја изгубила невиноста со момче.
„Ме фати паника. Се плашев што ќе се случи ако моето семејство дознае“. И затоа Неда решила да го врати хименот.
Технички, постапката не е незаконска, но има опасни социјални импликации, па ниту една болница не се согласува да го направи тоа.
И затоа Неда пронашла приватна клиника која тоа ќе го прави тајно – и тоа за висока цена.
„Ги потрошив сите мои заштеди. Ги продадов мојот лаптоп, мобилен телефон и мојот златен накит“, вели таа.
Таа морала да потпише документ за да преземе целосна одговорност во случај нешто да тргне наопаку.
Акушерката потоа ја започнала процедурата. Тоа траело околу 40 минути. Но, на Неди ѝ требале недели да се опорави.
„Почувствував силна болка. Не можев да ги движам нозете“, се сеќава таа.
Успеала се да сокрие од родителите.
„Се чувствував многу осамено. Но, мислам дека стравот да не дознаат ми помогна да ја поднесам болката“.
На крајот, маките низ кои поминала Неда биле залудни. Една година подоцна, таа запознала некој кој сакал да се ожени со неа. Но, кога имале секс, таа не искрварила. Операцијата не била успешна.
„Моето момче ме обвини дека го мамам за да се омажам за него. Ми рече дека сум лажливка и ме остави“.
Притисок од семејствата
И покрај тоа што СЗО го осудува тестирањето за невиност како неетичко и без научна основа, оваа практика сè уште се спроведува во неколку земји, вклучувајќи ги Индонезија, Ирак и Турција.
Иранската медицинска организација тврди дека спроведува тестирање за невиност само во специфични околности – како што се судски случаи и наводи за силување.
Сепак, повеќето барања за потврда за невиност сè уште доаѓаат од парови кои планираат да се венчаат. И затоа се обраќаат кон приватните клиники – често придружувани од нивните мајки.
Гинеколог или акушерка ќе го направи тестот и ќе издаде потврда. Го покажува целото име на жената, името на нејзиниот татко, нејзиниот матичен број, а понекогаш и нејзината фотографија.
Статусот на нејзиниот химен е опишан и ја вклучува изјавата: „Се чини дека оваа девојка е девица“.
Во поконзервативните семејства документот ќе биде потпишан од двајца сведоци – обично мајката.
Д-р Фариба со години ги издава овие потврди. Таа признава дека тоа е понижувачка практика, но верува дека тоа всушност им помага на многу жени.
„Тие се под огромен притисок од нивните семејства. Понекогаш вербално ќе лажам во име на парот. Ако спиеле заедно и сакаат да се венчаат, пред нивните семејства ќе кажам дека жената е девица.
Но, за многу мажи, бракот со девица е сè уште клучен.
„Ако девојката ја изгуби невиноста пред брак, не може да ѝ се верува. Тогаш може да го остави сопругот за друг маж“, вели Али, триесет и четиригодишен електричар од Шираз.
Тој вели дека имал секс со 10 девојки.
„Не можев да одолеам“, вели тој.
Тој признава дека има двојни стандарди во иранското општество, но вели дека не гледа причина да се прекине традицијата.
„Општествените норми се такви што мажите имаат повеќе слобода од жените“, вели тој.
Ставот на Али го делат многу луѓе, особено во поруралните, конзервативни делови на Иран.
И покрај зголемените протести против тестирањето на невиноста, имајќи предвид дека оваа практика е толку длабоко вкоренета во иранската култура, многумина веруваат дека целосната забрана на оваа практика од владата и пратениците е малку веројатна наскоро.
Надеж за иднината
Четири години откако се обидела да си го одземе животот и живеела со сопругот насилник, Маријам конечно успеала да се разведе на суд.
Таа станала слободна пред само неколку недели.
„Ќе биде многу тешко повторно да му верувате на човекот. Не можам да се видам себеси како мажена во скоро време“, вели таа.
Заедно со десетици илјади други жени, таа потпиша една од сè поголемиот број онлајн петиции со кои се повикува да се прекине практиката на издавање потврди за невиност.
Иако не очекува нешто да се промени во скоро време, можеби ниту во нејзиниот живот, таа верува дека еден ден жените ќе добијат поголема еднаквост во нејзината земја.
„Сигурна сум дека тоа ќе се случи еден ден. Се надевам дека во иднина девојките нема да мораат да го поминуваат тоа низ што поминав јас“.
Имињата на сите интервјуирани се сменети за да се заштити нивниот идентитет.