Од „валканите бомби“ долго време се стравуваше како потенцијално терористичко оружје бидејќи главниот ефект на таквите бомби е ширење паника со испуштање радиоактивна прашина и чад во атмосферата.
Кремљ тврди дека Украина се подготвува да активира валкана бомба за да ја обвини Русија и да доведе до ескалација на војната, која влезе во деветтиот месец.
Западните земји го отфрлија тврдењето како „очигледно лажно“.
Иако никогаш не се регистрирани валкани бомбашки напади, два неуспешни обиди за активирање на таква направа беа забележани во јужната руска провинција Чеченија пред повеќе од две децении.
Како функционира валканата бомба?
Технички познати како уреди за радиолошка дисперзија, валканите бомби се релативно примитивни, непрецизни оружја.
Тие се многу полесни и поевтини за изградба од нуклеарните оружја, а исто така се и далеку помалку опасни, пишува Гардијан.
Валканите бомби користат конвенционални експлозиви, како што е динамитот, поставен до радиоактивен материјал, кој потоа се исфрла нанадвор од силата на експлозијата.
Количеството на дисперзирани радиоактивен материјал, иако опасно, не е нужно смртоносно.
Материјалот што се користи во бомбата може да се добие од радиоактивни извори што се користат во медицината и индустријата или од истражувачки капацитети.
„Валкана бомба е навистина лесно да се направи“, вели Скот Рокер, потпретседател за програмата за безбедност на нуклеарни материјали во Иницијативата за нуклеарна закана, непрофитна организација со седиште во Вашингтон.
„Тоа е сурова направа“, додава тој.
Каква штета може да направи валканата бомба?
Бројот на жртвите и степенот на штета од валкана бомба зависи од многу променливи.
Клучен фактор е количината и видот на употребените конвенционални експлозиви, кои ја одредуваат јачината на експлозијата.
Количината и видот на ослободените радиоактивни материјали се други фактори, како и временските услови – особено ветерот – во моментот на експлозијата.
Потенцијално голема површина може да биде контаминирана.
Повеќето валкани бомби нема да испуштаат доволно радијација за да предизвикаат смрт или дури и сериозна болест.
Ниското ниво на изложеност на зрачење обично не предизвикува никакви симптоми. Луѓето можеби не знаат дали биле изложени бидејќи зрачењето не може да се види, мириса или вкуси.
Колку е опасна валкана бомба?
Нејзиниот главен ефект е психолошки, поради што таквите уреди често се нарекуваат „оружје за масовно нарушување“.
Валканите бомби не се толку за употреба на бојното поле колку во поурбаните области, објаснува Рокер.
„Тие се повеќе психолошко оружје. Кога се обидувате да ги исплашите луѓето, да ги заплашите луѓето, би употребиле вакво оружје“, рече тој.
Радиоактивната прашина и чад може да се шират далеку и се опасни доколку се вдишат во близина на местото на експлозијата.
– Радиоактивниот столб веројатно би се проширил на неколку улици, вели Рокер.
Но, како што радиоактивниот материјал се шири низ атмосферата, тој станува помалку концентриран и затоа помалку штетен.
Клучните фактори за изложување на радијација се видовите на зрачење, колку долго некој е изложен на него и дали зрачењето се апсорбира преку кожата, се вдишува или се конзумира орално.
Потребна е специјална опрема за детекција на зрачење. Контаминираните домови, деловни објекти и јавни услуги можат да бидат изолирани со месеци и бараат скапи операции за чистење.
Сите информации поврзани со најновите случувања со војната во Украина можете да ги прочитате ТУКА.