Истрагата на Радио Слободна Европа (РСЕ) и неговата истражувачка единица Система открива зачудувачка мрежа на измами што Кремљ ја користел за да ја скрие вистинската локација на претседателот Владимир Путин со години.
Наместо да престојува во својата официјална канцеларија во Ново-Огарјово, предградие на Москва, Путин долго време користел три речиси идентични канцеларии – во Ново-Огарјово, Бочаров Ручеј во Сочи и во Валдај, полускриен станбен комплекс помеѓу Москва и Санкт Петербург.
Истражувачите докажаа дека многу состаноци и интервјуа, кои Кремљ ги прикажал како да се одржуваат во Москва, всушност се одржале на локации оддалечени стотици, па дури и илјадници километри, пишува Радио Слободна Европа.
Тајната на три речиси идентични канцеларии
За време на повеќемесечната истрага, Система прегледале повеќе од 700 видеа и фотографии објавени од Кремљ и државната телевизија, како и материјали од социјалните мрежи и протечени е-пошти на државни институции.
Секоја од трите канцеларии на Путин е педантно декорирана за да изгледа речиси идентично – од бојата на ѕидните панели и мебелот, до положбата на столчињата и декоративните детали.
Но, малите индиции ја откриваат вистината: положбата на рачката на вратата, спојот на дрвените панели, нијансата на површината на масата, па дури и структурата на фиоката за документи се разликуваат од место до место, објавува Nova.rs.
Система наведува дека преку овие мали нешта може да се открие каде всушност се наоѓа претседателот.
На пример, во канцеларијата во Ново-Огарјово, рачката е поставена малку пониско од спојот на ѕидните панели, додека во Сочи е повисока.
„Разликата од само неколку сантиметри покажува дека видеото е од Сочи, а не од Москва!“, се наведува во извештајот.
Првите знаци на измама
Еден од клучните примери доаѓа од октомври 2020 година, кога руската државна телевизија прикажа сегмент во кој новинар разговара со Путин, со ознака „Ново-Огарјово“.
Видеото го покажува Путин како ја напушта канцеларијата и ја фаќа рачката на вратата.
Сепак, анализата на Система покажа дека снимката всушност е снимена во Бочаров Ручеј во Сочи, повеќе од 1.500 километри јужно од Москва.
Новинарот потоа вели: „По интервјуто, уште работа“, засилувајќи го пропагандниот наратив за неуморниот претседател, но целата сцена била исценирана.
Ваквите „забуни“ не биле случајни.
Според Система, Кремљ систематски ја заведувал јавноста за движењата на Путин, особено за време на пандемијата и по почетокот на војната во Украина.
Десетици состаноци означени од државните институции како одржани во Ново-Огарјово всушност биле снимени во Сочи или Валдеј.
Докази
Новинарите на Система добиле протечени патни документи, е-пошта преписка и податоци за летови на авиони што ги следат членовите на обезбедувањето на претседателот и новинарите од државната телевизија.
Така откриле дека на 27 август 2020 година, новинарот Сергеј Бриљов летал од Сочи за Москва токму на денот кога било емитувано интервјуто со Путин – кое, според Кремљ, било снимено во близина на Москва.
Електронските мапи и логистичките документи потврдуваат дека снимањето всушност се одвивало во Сочи.
Протечените е-пораки од рускиот државен медиумски конгломерат ВГТРК, добиени од OCCRP (Проект за известување за организиран криминал и корупција), дополнително откриваат како се режирани појавувањата на Путин.
Во една од е-пораките, продуцентот на државната телевизија бара од колега да „организира патување до Сочи за Павел Зарубин“, новинар чија емисија се фокусира на активностите на Путин.
Тие снимки подоцна беа прикажани како да се направени во Ново-Огарјово.
Дури и членови на безбедносниот тим на Путин задолжени за комуникациите биле во Сочи во време кога Кремљ тврдеше дека претседателот е во Москва.
Во еден случај, било потврдено дека тие ја поминале ноќта таму – што точно се совпаѓа со времето и локацијата на снимањето на материјалот за државната телевизија.
Система постојано покажува дека Кремљ не само што крие каде е Путин, туку и кога е снимено нешто.
Претходен извештај откри дека најмалку пет состаноци од април и мај всушност биле снимени неколку месеци порано, а во текот на 2024 година дури седум стари снимки биле презентирани како нови.
На овој начин, Путин се однесува како да е активен и присутен, иако неговите јавни настапи се внимателно инсценирани и темпирани.
Еволуција на „засолништата“ на Путин
Путин веќе долго време прима гости во Бочаров Ручеј, неговата резиденција во Сочи – од локални функционери до странски лидери.
По реконструкцијата во 2014 година, комплексот доби модерен изглед, но во исто време стана едно од местата каде што Путин сè повеќе се повлекува од јавноста.
Тој беше виден и во Сочи во 2014 година на прием по Зимските олимписки игри заедно со Алина Кабаева, за која се верува дека е негова долгогодишна партнерка и мајка на неговите деца.
Во меѓувреме, Валдај стана главно засолниште на Путин.
Комплексот во шумовитата област покрај езерото беше реконструиран во 2016 година.
Павилјонот каде што денес се одржуваат состаноците е изграден на местото на поранешното тениско игралиште, а работите ги изврши истата компанија што ги реновира Ново-Огарјово и Бочаров ручеј.
Системот наведува дека сите состаноци што официјално беа прикажани во 2025 година како одржани во Ново-Огарјово всушност биле одржани во Валдај.
Визуелни индиции, како што е термостат во средината на ѕидот или различен шаблон на дрвена послужавник за документи, потврдуваат дека Путин речиси цело време престојува во таа резиденција.
Дури и термостатите се преместени во последната година на истите позиции како и во другите канцеларии – веројатно за да се отежни откривањето на разликите.
Животот на Путин во изолација
Според рускиот социолог Константин Газе, кој ги проучува авторитарните системи, повлекувањето на Путин во Валдај не е случајно.
„Секако, тоа е прашање на безбедност“, објаснува тој.
Додека Боцаров ручеј и Ново-Огарјово се изложени на глетки и потенцијални напади со беспилотни летала, Валдај е скриен во густи шуми и лесно се брани.
Сателитските снимки од Maxar Technologies открија распоредување на најмалку 12 противвоздушни системи Pantsir-S1 околу комплексот.
Од февруари 2023 година, Путин речиси целосно престојува во Валдај.
Во текот на првите месеци од војната против Украина, помеѓу февруари и април 2022 година, тој одржал најмалку 12 состаноци од таа канцеларија, иако Кремљ тврдеше дека е во Москва.
Еден од тие состаноци бил владиниот состанок три дена по пожарот во трговскиот центар во Кемерово, кога загинаа повеќе од 60 луѓе, претежно деца.
Кремљ потоа тврдеше дека состанокот се одржал во Ново-Огарјово – што се покажа како лажно.
Молчење од Кремљ
Кога Система испратиле прашања до портпаролот Дмитриј Песков, тој ги прочитал, но не одговорил.
Државната телевизија ВГТРК исто така не коментираше.
Уште во 2020 година, кога независниот медиум Проект првпат објави дека Путин користи две речиси идентични канцеларии, Песков тврдеше: „Тоа не е вистина, нема идентични канцеларии“.
Од тогаш до денес, Кремљ никогаш јавно не реагирал на визуелните и документирани докази што ја потврдуваат измамата.
Како што заклучува Система, „Путин не исчезнува – тој едноставно се множи“.
Додека јавноста го гледа претседателот како постојано „работи“ во Москва, тој всушност седи во изолирана резиденција опкружена со шума и ракетни батерии.
И надвор од таа контролирана сценографија, клучното прашање останува: Каде е, всушност, Владимир Путин?