Цените на храната неоправдано растат во Европската Унија, а особено на Балканот, и покрај бранот бојкоти на супермаркетите, па затоа бугарското Министерство за земјоделство одлучи да основа синџир на малопродажни продавници „Трговија за народ“, кои ќе имаат максимална маржа од 10 проценти и ќе продаваат претежно бугарски производи.
Бугарската влада обезбеди околу пет милиони евра почетен капитал за околу 1.500 „Продавници за луѓето“ кои ќе бидат отворени претежно во најсиромашните и земјоделските области.
Таму, објасни бугарскиот министер за земјоделство Георги Тахов, инфлацијата најтешко го погодува населението, бидејќи тие можат да трошат сè помалку пари за храна.
Целта е првенствено да се испорачаат домашни прехранбени и земјоделски производи до потрошувачите што е можно подиректно, без големи посредници.
Медиумите во ЕУ и на Балканот ги објавија оценките на здруженијата на потрошувачи и производители дека порастот на цените на храната значително ги намалува платите и приходите на граѓаните не само во Западен Балкан, туку и во Бугарија, Грција и Хрватска.
Општиот заклучок на здруженијата на потрошувачи и производители во ЕУ е дека цените на храната растат, земјоделците добиваат сè помалку пари за своите производи, а профитот сè повеќе оди во касата на големите преработувачи и синџирите супермаркети.
И во самата Европска Унија, на пример, граѓаните на Белгија – каде што цените на храната многу се зголемија во последните неколку години – во пограничните области, тие ги добиваат речиси сите свои потреби и храна во Франција и Германија.
На Балканот, сите добро знаат дека многу производи се поевтини во соседните земји, а храната и многу други работи се значително подостапни не само за граѓаните на Србија, туку и за Словенија и особено за Хрватска во Трст и околината, каде што супермаркетите се полни со словенечки и хрватски клиенти секој ден.
Француската влада неодамна ги повика директорите на неколку од најголемите синџири на продавници за храна во Франција и Германија и побара објаснување за сериозните наоди дека се договориле за законски забранет картел за цени на храна на таен состанок во германски град.
Претставници на германските земјоделци и некои членови на Европскиот парламент штотуку објавија на порталот „Проект-Синдикате“ дека само четири големи синџири на малопродажни продавници во Германија контролираат 85 проценти од пазарот на храна.
„Постои многу голема концентрација“, како што беше претставено, и во секторот за преработка на земјоделски производи.
Германската комисија за монополи предупреди на крајот од минатата година дека „големата концентрација на пазарот сериозно влијае и на производителите на храна и на потрошувачите“.
И српската влада минатата есен објави дека подготвува сериозни казни за неколку синџири продавници за храна поради сериозни сомневања дека се согласиле да ги зголемат цените на храната и да одржуваат неразумно високи маржи.
Но, оттогаш нема вести дали надлежното министерство и инспекциите презеле некакви мерки, иако самите граѓани во неколку наврати ги бојкотираа големите синџири супермаркети.
Претставниците на земјоделските здруженија во ЕУ и членовите на Европскиот парламент јасно ставија до знаење во соопштението дека „доколку Европа сака да се прехрани сама во иднина, мора да го направи земјоделството економски и еколошки одржливо… не со субвенции, туку со воспоставување фер пазарни услови и цврсто одржливи стандарди“.
Тие истакнуваат дека еден од чекорите треба да биде она што го презеде германската влада, а тоа е да се склучат договори за купопродажба на храна трипартитно, директно помеѓу земјоделците, преработувачите и продажните синџири, „за да се знае точно кои маржи се оправдани од пазарот и за потрошувачите“.