Британската воена разузнавачка служба тврди дека 1.000 платеници на руската приватна воена компанија „Вагнер груп“ биле испратени во источна Украина.
Групата беше активна во Украина, Сирија и африканските земји во последните осум години, постојано обвинета за воени злосторства и кршење на човековите права.
Како е основана групацијата Вагнер?
Истрагата на Би-Би-Си за групата Вагнер укажа на најверојатната вмешаност на 52-годишниот поранешен офицер на руската армија Дмитриј Уткин.
Се верува дека тој ја основал Вагнер и ѝ дал име на групата – неговиот поранешен кодиран прекар.
Тој е ветеран од војните во Чеченија, поранешен офицер на специјалните сили и потполковник на ГРУ, руската воена разузнавачка служба.
Групата Вагнер првпат стана активна за време на руската анексија на Крим во 2014 година, вели Трејси Герман, професорка по конфликти и безбедност на Кралскиот колеџ во Лондон.
„Се верува дека нејзините платеници биле еден вид „мали зелени“ кои го окупирале регионот“, вели таа.
„Околу 1.000 нејзини платеници потоа им дадоа поддршка на проруските паравоени сили кои се борат за контрола на регионите Луганск и Доњецк“.
„Вагнер претежно регрутира воени ветерани кои треба да ги отплатат долговите“, рече Самуел Рамани, соработник експерт во Кралскиот институт за Обединети услуги.
„Тие доаѓаат од рурални средини, каде што има многу малку други можности за заработка.
„Водењето платеничка армија е против рускиот устав“, вели Трејси Герман, професорка по конфликти и безбедност на Кралскиот колеџ во Лондон.
„Сепак, Вагнер е добар за владата како сила што таа подоцна може да ја негира. Вагнер може да учествува во странство, а Кремљ може да каже: групата нема никаква врска со нас“.
Кој ја финансира Вагнер групацијата?
Некои сугерираат дека руската воена разузнавачка служба ГРУ тајно ја финансира и управува групата Вагнер.
Платенички извори изјавија за Би-Би-Си дека нејзината база за обука во Молкин во јужна Русија е веднаш до руската воена база.
Русија упорно негира дека Вагнер има некаква врска со државата.
Истрагата на Би-Би-Си, која ја откри поврзаноста на Уткин со групата Вагнер, го поврзува и Евгениј Пригожин, олигарх познат како „готвачот на Путин“ – кој го добил името затоа што бил унапреден од раководител на ресторани и кетеринг во Кремљ.
Многу од компаниите на Пригожин во моментов се санкционирани од САД поради „штетно политичко и економско влијание низ целата планета“.
Тој секогаш негираше каква било поврзаност со групата Вагнер.
Каде била активна групата Вагнер?
Групата Вагнер стана активна во Сирија во 2015 година, борејќи се рамо до рамо со провладините сили и заштитувајќи ги нафтените полиња.
Активен е и во Либија од 2016 година, обезбедувајќи поддршка на силите лојални на генералот Калифа Хафтар.
Се верува дека до 1.000 платеници на Вагнер учествувале во нападот на Хафтар врз официјалната влада во Триполи во 2019 година.
Во 2017 година, групата Вагнер беше поканета во Централноафриканската Република да ги чува рудниците за дијаманти.
Се вели дека работи и во Судан, чувајќи рудници за злато.
Во 2020 година, американското Министерство за финансии објави дека Вагнер „служел како параван“ во овие земји за рударските компании на Пригожин, како што се М Инвест и Лобаје Инвест, и воведе санкции за нив.
Зеленски се обрати на доделувањето на Греми наградите ги повика гледачите да ја поддржат Украина
Неодамна, групата Вагнер беше повикана од владата на Мали, во Западна Африка, да обезбеди заштита од исламските екстремистички групи.
Нејзиното доаѓање во 2021 година влијаеше на одлуката на Франција да ги повлече војниците од оваа земја.
Самуел Рамани тврди дека групата Вагнер има вкупно 5.000 платеници активни ширум светот.
Какви злосторства наводно извршила групата Вагнер?
Обединетите нации и француската влада ги обвинија платениците на Вагнер за силување и ограбување цивили во Централноафриканската Република, а ЕУ им воведе санкции.
Зеленски се обрати на доделувањето на Греми наградите ги повика гледачите да ја поддржат Украина
Во 2020 година, американската војска ги обвини платениците на Вагнер дека поставиле мини и други импровизирани експлозивни направи во и околу либискиот главен град Триполи.
„Неодговорната употреба на мините на групата Вагнер и поставувањето стапици ги загрозуваат невините цивили“, рече контраадмиралот Хајди Берг, директор на разузнавањето во командата на американската армија.
Што прави групата Вагнер во актуелната војна во Украина?
Во неделите пред руската инвазија на Украина, се верува дека групата Вагнер извршила напади со „лажно знаме“ во источна Украина за да и даде на Русија причина за напад, рече Трејси Герман.
Сега на руските социјални мрежи се појавија пораки во кои се регрутираат платеници кои ги канат на „пикник во Украина“.
Сепак, овие платенички групи носат други имиња како „Јастреби“.
Кендас Рондо, професор по руски, евроазиски и источноевропски студии на Државниот универзитет во Аризона, вели дека тоа би можело да биде отстапување од името на Вагнер бидејќи „марката е извалкана“.