Лех Александар Качински (18 јуни 1949 – 10 април 2010) беше полски политичар, правник и претседател на Република Полска од 2005 година до неговата трагична смрт во 2010 година.
Лех дипломирал право на Универзитетот во Варшава и докторирал во 1980 година, фокусирајќи се на трудовото право.
Во текот на 1970-тите и 1980-тите, Качински активно се вклучи во антикомунистичкото движење.
Тој беше советник на синдикатот „Солидарност“, кој одигра клучна улога во соборувањето на комунистичкиот режим во Полска.
По падот на комунизмот, Лех имаше различни политички функции, вклучително и како министер за правда (2000–2001) и градоначалник на Варшава (2002–2005), пред да биде избран за претседател на Полска во 2005 година.
Како претседател, Качински се залагаше за зајакнување на националниот идентитет, промовирање на конзервативните вредности и скептичен однос кон Европската унија, иако го поддржуваше членството на Полска во ЕУ и НАТО.
Околности на смрт
Лех Качински загина на 10 април 2010 година во авионска несреќа во близина на Смоленск, Русија, заедно со неговата сопруга Марија и 94 други лица, вклучително и високи полски функционери.
Несреќата се случила кога полскиот владин авион Туполев Ту-154М се урна при обид да слета на аеродромот Смоленск-Северни во густа магла.
Качински отпатувал во Русија за да присуствува на комеморацијата на 70-годишнината од масакрот во Катин, во кој повеќе од 20.000 полски офицери и интелектуалци беа егзекутирани од советските сили во 1940 година.
Причини за несреќата
Според официјалните извештаи на полските и руските истражители, несреќата била резултат на комбинација на фактори:
Лоши временски услови: Густата магла ја намалила видливоста на аеродромот кој во вакви услови не бил опремен со напредни системи за слетување.
Човечка грешка: И покрај предупредувањата од контролорите на летање, пилотите одлучиле да продолжат со обидот за слетување наместо да се пренасочат на друг аеродром. Рускиот извештај (МАК) го нагласува притисокот врз екипажот да слета, додека полскиот извештај го критикуваше недостатокот на соодветна обука на пилотите.
Технички и организациски проблеми: Аеродромот не бил соодветно подготвен за меѓународни летови од оваа важност, а комуникацијата помеѓу екипажот и контролорите била отежната.
Несреќата не се припишува на механички дефект на авионот, туку акцентот беше ставен на одлуките на екипажот и процедуралните пропусти.
Последици и контроверзи
Смртта на Лех Качински длабоко ја потресе Полска, предизвикувајќи национална жалост и политички промени.
Неговиот брат Јарослав, лидер на партијата Право и правда (ПиС), подоцна ја презеде водечката улога во земјата, често истакнувајќи ја несреќата како клучен момент во полската политика.
Трагедијата, исто така, поттикна бројни теории на заговор, особено меѓу поддржувачите на Качински, кои сугерираа можна руска вмешаност или атентат.
Сепак, ниту еден веродостоен доказ не ги поддржа овие тврдења, а официјалните истраги (полски и руски) заклучија дека се работи за несреќа предизвикана од голем број човечки и фактори на животната средина.
Лех Качински остави значаен белег на полската политика, особено меѓу конзервативните кругови. Неговата смрт сè уште е предмет на дебата и емоции во Полска, а спомениците и годишните комеморации го одржуваат неговиот спомен.