Австралија планира да донесе закон со кој на децата под 16 години ќе им се забрани пристап до социјалните мрежи.
Експертите го опишуваат овој потег како историска пресвртница, а родителите ширум светот се повеќе бараат построга регулација на технолошките компании.
Премиерот Ентони Албанес најави дека законот ќе биде предложен до парламентот оваа година, а се очекува имплементација во рок од 12 месеци од неговото усвојување.
Законот, меѓу другото, бара проверка на возраста на корисникот пред да пристапи до платформи како Instagram, Facebook, TikTok и X (поранешен Twitter).
Оваа иницијатива значително би им помогнала на родителите кои се обиделе сами да го ограничат пристапот на своите деца до социјалните мрежи.
„Ние сме на прагот да се вратиме во детството“
Дени Елачи, од Heads Up Alliance, која ги обединува родителите кои го одложуваат користењето на паметните телефони и социјалните мрежи кај децата, нагласи колку е тоа охрабрувачко.
„Со години не сметаа за изолирани и екстремни, но многу критичари имаа интереси поврзани со технолошки компании“, рече Елачи.
Со години родителите укажуваат на штетата што ја предизвикуваат социјалните мрежи на децата, а сега се чини дека Австралија ќе биде водечки во заштитата на младите луѓе на интернет.
Одговорноста е на социјалните мрежи, а не на родителите
Според законот, социјалните мрежи ќе бидат целосно одговорни за спречување пристап до децата, додека децата и нивните родители нема да бидат казнети за кршење на правилата.
Овој предлог е олеснување за родителите кои досега сами се бореа со предизвиците за управување со користењето на социјалните мрежи меѓу нивните сопствени деца.
Дејзи Гринвел, ко-основач на организацијата „Безгрижно детство“ со седиште во Велика Британија, додава дека денес им е тешко на родителите целосно да го контролираат користењето на социјалните мрежи од страна на нивното дете. „Родителите се преоптоварени со секојдневните обврски, а технологијата станува сè посложена за разбирање и поставување контроли“, рече Гринвел.
Експертите предупредуваат: Постојат и ризици од одбивање пристап
Сепак, не сите поддржуваат целосна забрана. Сунита Босе, извршен директор на австралиската организација ДИГИ, смета дека забраната може да го загрози развојот на дигиталната писменост кај младите.
Босе нагласува дека наместо забрана треба да се спроведе балансирана стратегија која вклучува создавање безбедни дигитални простори за младите.
„Како што не им забрануваме на децата да одат на плажа, туку ги учиме да пливаат, треба да ги научиме како безбедно да користат интернет“, заклучи Бозе.
Дали младите ќе ја заобиколат забраната?
Некои тврдат дека младите луѓе може да се обидат да пристапат до социјалните мрежи преку несигурни и нерегулирани канали, што може да донесе нови ризици.
Сепак, Зак Рауш, истражувач на школата за бизнис на NYU Stern, верува дека младите сè уште ќе имаат пристап до дигитални алатки како Zoom и FaceTime.
Така, тие ќе развијат дигитални вештини без изложување на алгоритми на социјалните мрежи кои можат да создадат зависност.
„Децата многу брзо ќе научат да ги користат социјалните мрежи кога ќе бидат доволно зрели“, додава Гринвел.
„Нема потреба да ги учиме да користат социјални мрежи, исто како што не ги учиме да пијат алкохол пред полнолетната возраст.“