Претседателот Доналд Трамп потпиша извршна наредба за санкционирање на Меѓународниот кривичен суд (МКС), обвинувајќи го за „нелегитимни и неосновани дејствија насочени кон Америка и нашиот близок сојузник Израел“.
Оваа мерка поставува финансиски и визни ограничувања за поединци и нивните семејства кои помагаат во истрагите на МКС за државјани на САД или сојузници.
Трамп ја потпиша мерката додека израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху беше во посета на Вашингтон.
Во ноември минатата година, МКС издаде налог за апсење на Нетанјаху за наводни воени злосторства во Газа, што Израел го негира.
МКС, исто така, издаде налог по воениот водач на Хамас Мухамед Деиф, но екстремистичката група неодамна потврди дека тој е убиен.
Претходно беше распишана потерница за други лидери на Хамас, но и тие оттогаш беа убиени, како што е Јахја Синвар.
„МКС го злоупотреби своето овластување со издавање неосновани налози за апсење на израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху и поранешниот министер за одбрана Јоав Галант“, се вели во наредбата.
Тој забележува дека САД и Израел се „просперитетни демократии чии војски строго се придржуваат до законите на војната“.
МКС рече дека санкциите на Вашингтон се „неприфатлив обид за мешање во владеењето на правото“.
Меѓународниот кривичен суд, со седиште во Хаг, веќе презеде чекори за заштита на вработените од можни санкции на САД со тоа што ќе им исплати три месеци плати однапред, изјавија извори за Ројтерс претходно.
Ова е втор пат МКС да се соочи со негативни потези на САД.
За време на првиот мандат на Трамп во 2020 година, Вашингтон воведе санкции за главната обвинителка на Меѓународниот кривичен суд, Фату Бенсуди, поради нејзината истрага за наводните американски воени злосторства во Авганистан.
Тие санкции беа укинати од администрацијата на поранешниот претседател Џозеф Бајден.
Во јануари, Претставничкиот дом на САД гласаше за воведување санкции на МКС, но законот не успеа да помине во Сенатот.
Меѓународниот кривичен суд е основан во 2002 година со овластување да гони геноцид, злосторства против човештвото и воени злосторства.
Повеќе од 120 земји го ратификуваа Римскиот статут, кој е правна основа на МКС, а уште 34 земји го потпишаа и би можеле да го ратификуваат во иднина.
Ниту САД, ниту Израел не се потписници на Римскиот статут.
Во март 2023 година, МКС издаде налог за апсење на рускиот претседател Владимир Путин и комесарката за правата на децата Марија Лвова-Белова поради сомневање дека извршиле воени злосторства за време на војната во Украина.
Москва одлуката за издавање налог за апсење на Путин ја нарече правно ништовна.
Русија не го признава Меѓународниот кривичен суд и не го ратификуваше Римскиот статут.
Во последниве години, тој исто така издаде налози за апсење на талибанските лидери за „прогон на авганистанските девојки и жени“ и воениот водач на Мјанмар за злосторства против муслиманите Рохинџа.
Холандија, каде се наоѓа судот, рече дека „жали“ за наредбата на Трамп.
„Работата на судот е суштинска во борбата против неказнивоста“, напиша холандскиот министер за надворешни работи Каспар Велдкамп на мрежата Х.
За време на последните недели од неговиот мандат, Бајден, исто така, ја критикуваше налогот за апсење на Нетанјаху на МКС, нарекувајќи го потегот „безобразен“ и велејќи дека Израел и Хамас не можат да се поистоветуваат.
Последната извршна наредба на Трамп следи по неговата објава за време на заедничката прес-конференција со израелскиот премиер во вторникот за планот САД да ја „преземат“ Газа, да го преселат палестинското население и да ја претворат територијата во „блискоисточна ривиера“.
Откако арапските лидери и ОН ја осудија идејата, американскиот претседател ја повтори идејата на својата социјална мрежа Truth Social во четвртокот.
„По завршувањето на борбите, Израел ќе го предаде Појасот Газа на Соединетите Држави“, напиша Трамп, мислејќи на војната меѓу Израел и Хамас, која моментално е во мирување бидејќи е воспоставен кревок прекин на огнот.
Трамп повтори дека планот ќе вклучува преселување на Палестинците и прецизираше дека американски војници нема да бидат распоредени на територијата на палестинската енклава.
Во соопштението тој не објасни дали ќе бидат поканети да се вратат двата милиони жители на палестинската територија.
Прес секретарот на Белата куќа, Каролин Левит, во средата рече дека секое раселување ќе биде привремено.
Државниот секретар Марко Рубио рече дека жителите на Газа ќе бидат „привремено“ раселени додека се одвива реконструкцијата.
Нетанјаху го пофали „вонредниот“ план на Трамп за обнова на Појасот Газа.
Израелскиот министер за одбрана Израел Кац во четвртокот и нареди на војската да се подготви за „доброволно заминување“ на жителите на Газа.
Планот вклучува заминување на Палестинците по копно, море и воздух, рече тој.
Подарок од Нетанјаху – златен пејџер
Израелскиот премиер му подари на Трамп и златен пејџер.
Подарокот беше упатување на смртоносната операција на Израел против либанската воено-политичка организација Хезболах во септември минатата година, користејќи комуникациски уреди.
Според либанските власти, десетици загинаа, а илјадници се ранети во експлозии на пејџери и други комуникациски уреди на членови на Хезболах, вклучително и некои цивили.