Минатата година беше најтопла досега и прва што го премина клучниот праг на глобалното затоплување од 1,5 степени над прединдустриските температури, велат научниците.
Агенцијата на ЕУ за климатски промени Коперник (C3S) ги потврди претходните проекции дека 2024 година беше најтоплата досега забележана на глобално ниво и прва календарска година во која просечната температура надмина 1,5 степени над прединдустриските нивоа.
Научниците рекоа дека климатските промени предизвикани од човекот се примарен двигател на рекордните температури, додека други фактори како временскиот феномен „Ел Нињо“ во Тихиот Океан, кој ги зголемува глобалните температури, исто така имаа влијание, пренесува Хина, цитирана од dpa.
Анализата на Британската метеоролошка канцеларија, Универзитетот во Источна Англија и Националниот центар за атмосферска наука, исто така, покажа дека 2024 година била најтоплата досега и „веројатно“ првата година да надмине 1,5 степени.
Предупредувања од климатските експерти
Експертите за клима велат дека само една година со просечна температура од 1,5 степени над прединдустриските нивоа не значи дека светот го достигнал тоа ниво на глобално затоплување, иако тие издадоа предупредувања за тоа колку е блиску сега.
Но, рекордната топлина треба да биде повик за будење, со една година екстремни временски услови кои покажуваат колку е опасен животот со 1,5 степени затоплување, рече еден експерт.
Правењето напори да се спречи глобалното затоплување да надмине 1,5 степени целзиусови над прединдустриските температури е една од клучните обврски на глобалниот Париски договор што земјите го договорија во 2015 година, во обид да ги спречат најопасните влијанија од климатските промени.
Анализата покажа дека глобалната просечна температура во 2024 година била 1,53 степени над просекот помеѓу 1850 и 1900 година, со маргина на грешка од плус или минус 0,08 степени, што значи дека 2024 година е веројатно првата календарска година која ќе надмине 1,5 степени.
Тоа беше, исто така, 11-та последователна година во серијата податоци што се изедначи или надмина еден степен над прединдустриските нивоа.
„Бездата на милиони луѓе“
Колин Морис од Метеоролошката канцеларија на Обединетото Кралство вели дека „една година што надминува 1,5 степени над прединдустриската не значи прекршување на заштитната граница од 1,5 степени од Парискиот договор, бидејќи за тоа би била потребна температура од најмалку 1,5 степени во просек во текот на подолг период“.
„Меѓутоа, тоа покажува дека просторот за избегнување на надминување во подолг период сега е многу мал“.
Анализата исто така нагласува дека на глобално ниво, секоја од изминатите десет години била една од најтоплите во историјата.
„Сега сме на работ да го преминеме нивото од 1,5 степен дефинирано во Парискиот договор, а просекот за последните две години е веќе над ова ниво“, вели Саманта Бургес од Европскиот центар за прогнози за временски услови со среден опсег (ECMWF).
„Овие високи глобални температури, заедно со рекордно глобално ниво на водена пареа во атмосферата во 2024 година, значеа невидени топлотни бранови и обилни дождови, предизвикувајќи мизерија за милиони луѓе“.