Пејџерите во Либан почнаа да ѕвонат завчера малку по 15:30 часот. Оперативците на Хезболах мислеле дека тоа е порака од нивното раководство.
Но, наместо инструкциите што ги очекувале, звуци на експлозии проследени со врисоци и паника низ улиците, продавниците и домовите низ земјата.
Според очевидци и видео снимки, експлозиите, предизвикани од мало количество експлозивно соединение скриено во уредите, ги фрлиле возрасните мажи од нивните мотоцикли и ги удирале во ѕидови.
Луѓето кои пазареле паднале на земја, грчеви во агонија, додека од нивните џебови излегувал чад.
„Мојот син полуде кога виде како машка рака ја одвојува од телото“
Мохамед Авада (52) и неговиот син возеле покрај маж чиј пејџер експлодирал.
„Мојот син полуде и почна да вреска кога ја виде раката на мажот како се одвојува од неговото тело“, рече тој.
До крајот на денот загинаа најмалку 12 лица, а повеќе од 2.700 беа ранети, од кои многумина со тешки повреди.
Следниот ден, уште 20 луѓе загинаа, а стотици беа повредени кога воки-токи, исто така, почнаа мистериозно да експлодираат.
Некои од загинатите и ранетите се членови на Хезболах, но многу не беа. Четири деца загинаа.
Израел ниту ја потврди ниту негираше својата вмешаност во експлозиите, но 12 сегашни и поранешни воени и разузнавачки функционери кои беа запознаени со нападот рекоа дека Израел стои зад него, опишувајќи ја операцијата како сложена и долго планирана.
Тие разговараа за Њујорк Тајмс под услов да останат анонимни поради чувствителноста на темата.
Темпираните пејџери и радија беа последниот удар во повеќедеценискиот конфликт меѓу Израел и Хезболах. Тензиите ескалираа по почетокот на војната во Појасот Газа.
„Агентите се во мобилните телефони во ваши раце, во рацете на вашите сопруги и деца“
Шефот на Хезболах, Хасан Насрала, предупреди дека Израел користи мрежи на мобилни телефони за да ги лоцира оперативците.
„Ме прашувате каде се агентите“, им рече Насрала на своите следбеници во јавно емитуван говор во февруари.
„Ви велам дека агентите во мобилните телефони се во ваши раце, во рацете на вашата сопруга и вашите деца.“
Потоа упати жалба. „Погребејте ги“, рече Насрала. „Ставете ги во железна кутија и заклучете ги.“
Со години, тој го охрабрува Хезболах наместо тоа да инвестира во пејџери, кои, иако имаат ограничена способност, можат да примаат податоци без да ја откриваат локацијата на корисникот или други компромитирачки информации, според проценките на американските разузнавачки служби.
Израел отворил компании кои се претставиле како меѓународни производители на пејџери
Дури и пред Насралах да одлучи да ја прошири употребата на пејџери, Израел започнал план да основа лажна компанија која се претставува како меѓународен производител на пејџери.
Очигледно, BAC Consulting била компанија со седиште во Унгарија, под договор за производство на уреди за тајванската компанија Gold Apollo.
Тоа било всушност израелска фронт компанија, според тројца разузнавачи запознаени со операцијата.
Тие рекоа дека најмалку две други предни компании биле формирани за да ги прикријат вистинските идентитети на луѓето кои ги создале пејџерите: израелските разузнавачи.
Компанијата презела обични клиенти за кои произведувала низа обични пејџери.
Но, единствениот клиент кој навистина бил важен бил Хезболах, а нивните пејџери биле сè само не обични.
Изработени одвоено, тие содржеле батерии со експлозив, според тројца разузнавачи.
Пејџерите почнале да пристигнуваат во Либан во текот на летото 2022 година во мали количини, но производството брзо се зголемило откако Насралах ја осуди употребата на мобилни телефони.
Офицерите на Хезболах мораа постојано да носат пејџери
Некои од стравовите на Насрала се поттикнати од извештаите од сојузниците дека Израел набавил нови средства за хакирање телефони, далечински активирајќи микрофони и камери за да ги шпионира нивните сопственици.
Според тројца разузнавачи, Израел инвестирал милиони во развојот на технологијата, а меѓу Хезболах и неговите сојузници се проширила веста дека ниту една телефонска комуникација, дури и кога се користат шифрирани апликации за пораки, веќе не е безбедна.
Насралах не само што забрани мобилни телефони од состаноци на оперативци на Хезболах, туку и нареди деталите за движењата и плановите на Хезболах никогаш да не се пренесуваат преку мобилен телефон, рекоа тројца разузнавачи.
Офицерите на Хезболах, нареди тој, мораа постојано да носат пејџери, а во случај на војна, пејџерите ќе се користат за да се упатат борците каде да одат.
„Копчиња за притискање кога ќе се укаже прилика“
Во текот на летото, пратките на пејџери во Либан се зголемиле, при што илјадници пристигнале во земјата и биле дистрибуирани меѓу офицерите на Хезболах и нивните сојузници, според двајца американски разузнавачи.
За Хезболах, пејџерите беа одбранбена мерка, но во Израел, разузнавачите ги нарекоа „копчиња“ што може да се притиснат кога ќе се укаже прилика. Се чини дека тој момент дојде оваа недела.
Говорејќи пред неговиот безбедносен кабинет во неделата, премиерот Бенјамин Нетанјаху рече дека ќе стори се што е потребно за да дозволи враќање на повеќе од 70.000 Израелци избркани од конфликтот со Хезболах, јавуваат израелските медиуми.
Тие жители, рече тој, не можат да се вратат без „фундаментална промена на безбедносната ситуација на север“, се вели во соопштението од кабинетот на премиерот.
За да ги предизвикаат експлозиите, според тројца претставници на разузнавањето и одбраната, Израел им сигнализирал на пејџерите да ѕвонат и им испратил порака на арапски што изгледа дека доаѓа од раководството на Хезболах.
Девојчето сакало да го однесе пејџерот кај нејзиниот татко, но тој ѝ експлодирал во рацете
Неколку секунди подоцна владее хаос.
Во селото Сараин во јужниот дел на Либан, девојчето, Фатима Абдула, штотуку се вратило дома од училиште кога го слушнала пејџерскиот прстен на нејзиниот татко, рече нејзината тетка.
Фатима сакала да го однесе кај нејзиниот татко. Тоа ѝ експлодирало во рацете. Таа имаше девет години.
Вчера повторно избувна хаос откако се случи нова експлозија.
Среде густ чад, преплашените ожалостени почнале да трчаат кон улиците барајќи засолниште во фоајето на околните згради.
Многумина се плашеа дека наскоро ќе им експлодира мобилниот телефон или на тој што стои до нив во толпата.
„Исклучете ги телефоните! Извадете ја батеријата!” многумина викаа.
Наскоро, глас преку системот за јавно обраќање на погребот ги повика сите да го сторат тоа.
За Либанците, вториот бран експлозии беше потврда на лекцијата од претходниот ден: тие сега живеат во свет каде што најобичните комуникациски уреди можат да се претворат во оружје на смртта.