Нептун, синиот гасен гигант на Сончевиот систем, претрпе драматична трансформација, со неговите карактеристични бели облаци речиси целосно исчезнати.
И покрај големата оддалеченост на Нептун од Сонцето, научниците открија интригантни врски помеѓу облаците на планетата и 11-годишниот циклус на сончевата активност.
Еранди Чавез и тим од Универзитетот во Калифорнија, Беркли внимателно ја проучувале активноста на облаците на Нептун помеѓу 1994 и 2022 година.
Користејќи слики од копнените опсерватории и вселенскиот телескоп Хабл, тие забележале циклична флуктуација на облачноста.
Во 2002 и 2015 година имало зголемена облачност, а во 2007 и 2020 година Нептун изгледал исклучително чист.
Нивната работа била објавена во списанието Icarus.
Треба да се напомене дека 2020 година беше обележана со невиден пад на облачноста, што го направи Нептун изненадувачки темен и без вообичаените рефлектирачки бели облаци.
Чавез истакна дека дури и најновите слики од јуни оваа година сè уште покажуваат недостаток на активност на облак.
Таа неодамнешна епизода беше неверојатно позначајна и подолготрајна во споредба со претходните случаи на намалена облачност.
2019 година како пресвртница
Неочекувана брза промена се случи во 2019 година, при што облаците видно исчезнаа во рок од неколку месеци.
Имке де Патер, друг член на тимот на Чавез, изрази загриженост поради брзото исчезнување на облакот.
„Бев изненаден колку брзо облаците исчезнаа на Нептун. Во основа видовме пад на активноста на облакот за само неколку месеци“, рече таа.
Неверојатно, моделот на облакот се чини дека е усогласен со 11-годишниот циклус на активност на Сонцето, иако со задоцнување од две години.
Кога Сонцето е најактивно, Нептун доживува зголемено формирање на облаци, додека намалената сончева активност одговара на расејувањето на облаците на планетата.
Расудувањето зад овој феномен е поврзано со влијанието на Сонцето врз атмосферата на Нептун.
Сончевата светлина што стигнува до Нептун може да катализира хемиски реакции кои би довеле до формирање на метан и други хемиски облаци.
Доцнењето од две години се припишува на времето потребно за тие хемиски реакции.
Интригантно е што оваа корелација е неочекувана поради оддалечената локација на Нептун, бидејќи планетата добива само околу 1 процент од сончевата светлина што ја прима Земјата.
Сепак, врската допрва треба да се воспостави.
Иако улогата на сончевата светлина во формирањето на облаците е веродостојна, таа исто така може да ги затемни постоечките облаци и магла, што ја прави оваа причинско-последична врска посложена.
Повремените масивни бури на Нептун, кои потекнуваат длабоко во неговата атмосфера и се издигнуваат на површината, дополнително ги комплицираат работите.
Откривањето на сложеноста на неговите облачни слоеви останува тековен напор за научниците, кои продолжуваат внимателно да го следат Нептун во потрага по подлабоко разбирање на планетата.