Еден од најпознатите претседатели на САД, републиканецот Ричард Никсон беше 36-ти потпретседател и 37-ми претседател на Соединетите Американски Држави.
Неговиот мандат го одбележа еден од најголемите скандали во американската историја.
Станува збор за аферата „Вотергејт“, прислушувањето и упадот на седиштето на националниот комитет на Демократската партија во хотелско-станбениот комплекс Вотергејт во Вашингтон.
Кога беше откриена неговата вмешаност, тој беше принуден да поднесе оставка како претседател на Америка.
Иако Ричард Никсон денес многумина го паметат по аферата „Вотергејт“, тој беше движечката сила за подобрување на односите со Советскиот Сојуз за време на Студената војна – тој беше првиот американски претседател што ја посети Москва – во 1972 година потпиша договор за ограничување на стратешкото нуклеарно оружје со советскиот лидер Леонид Брежњев.
Кога Бил Клинтон подоцна постојано го фалеше Ричард Никсон, тој зборуваше за „мудрите совети на поранешниот претседател, особено во однос на Русија“.
Речиси 30 години зошто зборувал така остана тајна.
По заминувањето од функцијата, Никсон сè уште имаше пристап до владините елити и опозициските лидери ширум светот, и се сметаше дека тоа е причината за отповикувањето на Никсон од страна на Клинтон.
Но, сега е откриено дека еден месец пред да почине во 1994 година, Никсон напишал многу долго писмо до тогашниот американски претседател Бил Клинтон. Тоа што Клинтон беше демократ, а Никсон републиканец не пречеше.
Тој му понудил совет, особено за Русија, велејќи дека ако има конфликт во Украина, војната во Босна и Херцеговина ќе изгледа како „градинарска забава“.
Содржината на писмото, откако беше декласифицирана, сега е објавена од претседателската библиотека Клинтон.
Во писмото од седум страници од 21 март 1994 година, Никсон му дал јасна оценка на Клинтон за политичката ситуација во Русија, прецизно предвидувајќи дека односите меѓу Москва и Киев ќе се влошат и дека некој како Путин ќе дојде на власт.
Сфаќајќи го ова, тој напишал на Клинтон дека, врз основа на она што го видел во Русија, новата демократија под рускиот претседател Борис Елцин е во опасност.
Во писмото, Никсон предвидел дека односите меѓу Москва и Киев ќе стануваат сè позатегнати, а ситуацијата во Украина ја нарече „исклучително запалива“.
Тогаш Никсон го советувал Клинтон да го зајакне американското дипломатско присуство во Киев, бидејќи американските бизнисмени му се пожалиле дека американската амбасада во главниот град на Украина е недоволно кадровска и несоодветно управувана.
Тој, исто така, апелирал да се развијат односите со потенцијалните политички наследници на Елцин.
„Буш (постариот) направи грешка затоа што беше премногу приврзан за Горбачов, поради личното пријателство. Мора да ја избегнете истата грешка бидејќи имате многу добри лични односи со Елцин“, напишал Никсон во писмото до Клинтон.
„Нападите на тешко пијанство на Елцин стануваат подолги, а неговите периоди на депресија стануваат се почести. Најпроблематично е што, во антиамериканската атмосфера во Думата и во земјата, тој повеќе не може да ги исполнува своите обврски кон вас и кон другите западни лидери“, ја опиша Никсон тогашната состојба на рускиот претседател.
Никсон му предложил на тогашниот претседател да воспостави односи со потенцијалните наследници на Елцин.
Сепак, тој не бил сигурен кој ќе ја преземе власта во Русија, но предвидел дека од националистичката и популистичка плима во Русија може да се роди „кредибилен претседателски кандидат“.
„Сè уште нема никој во класата на Елцин како потенцијален лидер на Русија“, напишал Никсон повеќе од пет години пред Владимир Путин да дојде на власт.
Тој го информирал Клинтон дека националистичката и популистичка плима во Русија може да произведе „кредибилен претседателски кандидат“.
„Русите се сериозни луѓе. Една од причините зошто Хрушчов беше соборен во 1964 година беше тоа што гордите Руси се срамеа од неговите груби испади и лудории во ОН и другите меѓународни форуми“, напиша Никсон.
„Ако САД не дејствуваат на време за да го негуваат наследникот на Елцин, Русија повторно би можела да се сврти кон понационалистички, потврдокорен лидер, како кога Леонид Брежњев го наследи Хрушчов“.
Писмото открива и дел од несакањето на Никсон кон дипломатите од кариера.
„Со текот на годините во Белата куќа научив дека најдобрите одлуки што ги донесов, како одењето во Кина во 1972 година, беа донесени со приговор или без одобрување на повеќето различни служби“, напиша тој.