Новоизбраниот претседател на Соединетите Американски Држави во понеделник, 20 јануари, ќе положи заклетва по втор мандат, овојпат како 47-ми американски претседател.
И Трамп и новоизбраниот потпретседател Џ. Д. Венс ќе положат заклетва и новата администрација ќе започне со работа среде долгиот ден на прослави кои ќе вклучуваат музички изведби и парада.
Но, за разлика од традиционалните инаугурации на американските претседатели, оваа ќе вклучи мноштво странски лидери, вклучувајќи ги и блиските сојузници на Трамп, па дури и некои од неговите ривали.
Поканети се најмалку седум актуелни шефови на држави и двајца поранешни лидери.
Според Ројтерс, се проценува дека се очекуваат вкупно 500.000 гости.
Следното е објаснување кој бил поканет, а кој не, и зошто оваа листа на гости се разликува од нормата:
Новоизбраниот претседател Трамп со овој настан ја крши американската традиција.
Вообичаено, претседателските инаугурации се домашна работа: претседателот и потпретседателот полагаат заклетва со американски претставници, поранешни шефови на држави и други американски достоинственици присутни на скалите на зградата на американскиот Капитол.
На јавноста ѝ е дозволено набљудување од околниот терен, јавува Ал Џезира Балканс.
Но, овој настан, кој ќе биде проследен со инаугуративен говор, парада, музички изведби и балови, ќе биде и меѓународен.
Беа поканети десетина светски лидери, од кои повеќето се конзервативци и десничари.
Странските лидери обично не присуствуваат на инаугурацијата на американскиот претседател, наместо тоа, дипломати, како што се амбасадорите на земјите во САД или министрите за надворешни работи, дејствуваат како претставници.
Кој е поканет?
Беа поканети неколку шефови на држави, десничарски или популистички лидери на сојузниците на Трамп, но беа поканети и некои од неговите ривали.
Меѓу поканетите се:
Аргентинскиот претседател Хавиер Мајли
Мајли го потврди своето доаѓање. Трамп еднаш го поздрави лидерот на екстремната десница како човек кој може да „ја направи Аргентина повторно голема“, а во декември му посака добредојде на Мајли во неговата резиденција Мар-а-Лаго на Флорида.
Кинескиот претседател Си Џинпинг
Трамп го покани Си на церемонија во декември, потег што неговите портпароли велат дека ја сигнализира неговата подготвеност да се вклучи во дијалог со неговиот кинески колега, дури и во услови на претстојна трговска војна. Си нема да присуствува, туку потпретседателот Хан Женг.
Италијанската премиерка Џорџа Мелони
Мелони, од екстремно десничарската партија Браќа на Италија, го посети Мар-а-Лаго во јануари. Нејзината канцеларија вели дека веројатно ќе дојде ако ѝ дозволува распоредот.
Унгарскиот премиер Виктор Орбан
Популистичкиот лидер Орбан е близок сојузник на Трамп и рече дека верува оти новоизбраниот претседател ќе стави крај на руската војна против Украина. Тој нема да пристигне поради државна адреса, јавуваат локалните медиуми.
Индискиот премиер Нарендра Моди
Моди и Трамп беа блиски уште од првиот мандат на Трамп. По неговата изборна победа во декември, Моди беше меѓу првите кои се јавија и му честитаа на Трамп. Иако премиерот нема да присуствува, министерот за надворешни работи Субрахмањам Џаишанкар ќе го претставува.
Еквадорскиот претседател Даниел Нобоа
Нобоа исто така ја поздрави победата на Трамп во декември како победа за Латинска Америка. Неговата канцеларија потврди дека тој ќе ја паузира кампањата за реизбор за да отпатува во Вашингтон на инаугурацијата.
Претседателот на Ел Салвадор, Наиб Букеле
Канцеларијата на Букеле сè уште не го потврдила неговото присуство. Синот на Трамп, Доналд Трамп Џуниор е пријател на Букеле и во јули 2024 година присуствуваше на неговата инаугурација во Сан Салвадор.
Поранешниот бразилски претседател Жаир Болсонаро
Овој екстремно десничарски политичар, наречен „Трамп топот“, беше поканет, но нема да присуствува бидејќи му е забрането да патува. Неговиот пасош беше одземен од државниот Врховен суд поради неколку истраги, вклучително и обид да се поништат резултатите од општите избори во 2022 година, кои ги загуби.
Присутни ќе бидат и Сантијаго Абаскал, кој ја предводи шпанската десничарска партија Вокс и Андре Вентура од популистичката португалска партија Чега.
На инаугурацијата ќе присуствува и поранешниот полски премиер Матеуш Моравјек, кој неодамна стана лидер на десничарската партија Европски конзервативци и реформисти во парламентот на ЕУ.
Кој не е поканет?
Британскиот премиер Кир Стармер не беше поканет, потврди неговиот кабинет во четвртокот.
Сепак, екстремно десничарскиот политичар Најџел Фараж од партијата Reform UK е поканет и ќе присуствува.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен и голем дел од членките на Европската унија и НАТО (организацијата на Северноатлантскиот договор), кои имаат претежно центристички влади, беа игнорирани.
Не беше поканет ниту германскиот канцелар Олаф Шолц, кој ја води најголемата економија во Европската унија.
Сепак, Алиса Вајдел, лидер на екстремно десничарската партија Алтернатива за Германија (AfD), беше поканета, но наместо тоа ќе присуствува Тино Чрупала.
Францускиот претседател Емануел Макрон не беше поканет, иако Макрон и Трамп се во пријателски односи.
Наместо тоа, ќе присуствува францускиот екстремно десничар Ерик Земур од партијата Reconquest.