Раните човечки предци кои живееле пред 780.000 илјади години сакале добро зготвена риба, објавија израелските научници во трудот за кој тврдат дека е првиот доказ за употребата на оган за готвење.
Кога точно почнале да готват нашите предци е контроверзно прашање меѓу археолозите бидејќи е тешко да се докаже кога древните огништа, покрај за греење, почнале да се користат и за подготовка на храна.
Пресвртна точка во историјата на човештвото
Раѓањето на кулинарската уметност е важен пресврт во историјата на човештвото бидејќи подготвената храна полесно се џвака и вари, што во голема мера придонесе за подоцнежното ширење на населението.
Претходно, првиот „дефинитивен доказ“ за готвење беше пронајден кај неандерталците и раниот хомо сапиенс пред 170.000 години, според студијата објавена во списанието Nature Ecology and Evolution.
Тоа дело, кое го поместува датумот на првото готвење наназад повеќе од 600.000 години, е резултат на 16-годишниот напор на неговиот главен автор Ирит Зохар, археолог во Природонаучниот музеј Стајнхард на Универзитетот во Тел Авив.
Во тој период, таа каталогизирала илјадници остатоци од риби пронајдени на археолошкиот локалитет Гешер Бенот Јааков во северен Израел.
Тоа е место во близина на реката Јордан и некогаш било езеро. Таму е пронајдено „вистинско богатство“ од фосили од риба, што им овозможило на научниците да истражат кога биле создадени првите „кујни“.
„Тоа беше како сложувалка во која додадовме парчиња со нови информации и ја составивме приказната за човековата еволуција“, рече Зохар.
Забите се клучен доказ
Првите индиции дојдоа од област каде што беа пронајдени многу рибини заби, но немало коски, што може да укаже на печење, бидејќи коските од риба омекнуваат и се распаѓаат на температури под 500 степени целзиусови, но забите не.
Во истиот простор, Зохар и неговите колеги пронашле изгорен кремен и други докази дека таму имало огниште.
Бидејќи повеќето пронајдени заби припаѓаат на особено голем вид крап, ова укажува на можноста дека нашите предци го избрале овој вид риба за подготовка поради неговото сочно месо, се вели во студијата.
Некои видови крап се подолги од два метри.
Зохар рече дека дошле до „одлучувачки докази“ со проучување на забната глеѓ.
Тие користле земјена печка
Рендгенската дифракциона анализа (XRD) спроведена во Природонаучниот музеј во Лондон покажа дека загревањето предизвикува промени во структурата на кристалите што ја сочинуваат глеѓта.
Споредувајќи ги овие наоди со други фосили од риба, тие откриле дека забите биле изложени на температури помеѓу 200 и 500 степени, што е точно за добро зготвена риба.
Дали нашите предци готвеле, печеле на скара, ловокрадна или задушена риба останува непознато, но студијата сугерира дека користеле некаква земјена печка.
Се претпоставува дека хомо еректус бил првиот што го совладал огнот пред 1,7 милиони години.
„Но, контролирањето на огнот за греење не значи дека знаете како да го контролирате за готвење“, рече Зохар.