Студирање на сметка на државата, прифатливи цени, добри геополитички врски… Русија неодамна успеа да привлече сè повеќе студенти од Африка.
Оваа година, Русија одвои пет илјади места за африкански студенти на сметка на државниот буџет.
40.000 кандидати аплицираа, двојно повеќе од претходната година. Повеќето од нив се од Судан, Гвинеја, Гана и Чад.
Руските институции, исто така, известуваат за зголемен интерес за јазични курсеви, пишува Дојче Веле.
Познавачите на можностите не се изненадени. Тие велат дека под претседателот Владимир Путин, Москва се обидува да ги оживее врските од советската ера и се свртува кон Африка за глобално влијание во својот конфликт со Западот.
Од целосната инвазија на Украина во 2022 година, Русија е насочена кон таканаречениот глобален Југ. Врските се градат преку образование, енергија и воена соработка.
„Нудењето стипендии е најевтиниот можен начин за добивање сојузници. А на Русија ѝ се потребни сојузници сега“, вели руската историчарка Ирина Филатова, професор-емеритус на Универзитетот Квазулу во Јужна Африка.
„Русија сака да изгради слика во која дејствува антиколонијално, а Африканците го прифаќаат тоа“, додава таа за ДВ.
Сепак, бројот на африкански студенти во Русија е сè уште занемарлив во споредба со оние на Запад.
Десетгодишна студија дури и тогаш процени дека близу сто илјади Африканци студираат само во Франција.
Ширење на културниот отпечаток
Русија најави проширување на мрежа од културни и образовни центри низ Африка – таканаречените Руски куќи. Тоа треба да го прошири културниот отпечаток на Русија на тој континент.
Евгениј Примаков, раководител на Федералната агенција за меѓународна културна соработка при Министерството за надворешни работи, најави нови вакви центри во Египет, Замбија, Танзанија, Јужна Африка и Етиопија.
„Курсеви по руски јазик сега се нудат во многу африкански земји. Присуството отвора врати за руски стипендии, универзитети, кариери и нов начин на живот“, додаде тој.
Сè повеќе руски куќи, заедно со јазичните програми и местата за студирање, објаснуваат зошто е големото зголемување на бројот на апликации од африкански студенти.
Во Централноафриканската Република, курсевите по руски јазик се задолжителни дури и за студентите. Руските воени советници и приватните армии имаат силно присуство во таа земја.
Претседателот таму, Фостен-Архангел Туадер, се потпира на руската воена помош.
Загриженост за регрутирање
Од друга страна, критичарите ги обвинуваат руските куќи дека служат на пропагандата на Кремљ во странство.
Активистите за човекови права посочуваат на извештаи дека некои странски студенти биле поканети да се приклучат на руската армија за да им се продолжат визите или да им се легализира престојот во земјата.
Неколку студенти кои паднале во украинско заробеништво тврделе дека се приклучиле на руската армија под закана од депортација или затворање. Други наводно работат во руската воена индустрија.
Тоа, велат некои експерти, би можело да ја поткопа „меката моќ“ на Русија.
„Многу е лошо за имиџот на Русија што луѓето се поканети да учат бесплатно, а на крајот да прават нешто друго“, вели Филатова. „На Русија ѝ се потребни африканските земји како сојузници, а не како непријатели“.
Прифатливо образование
Освен геополитиката, адутот на Русија во привлекувањето студенти би можел да биде пониската школарина и трошоците за живот.
„Руските универзитети се многу поевтини од студирањето во Европа или во некои африкански земји“, потврдува Кит Баптист, татко од Зимбабве чии три деца студираат во Русија.
„Сместувањето и храната се исто така многу поевтини во Русија отколку за студент што студира тука во Зимбабве“.
Годишните школарини за медицина или други барани области во Русија чинат помеѓу две и десет илјади американски долари годишно.
Во САД или Европа често се помеѓу дваесет и четириесет илјади, иако има земји како Германија каде што студирањето е бесплатно или се плаќа мала такса.
Џефри Макумбе од Зимбабве ги завршил своите основни студии за радио и телевизија во Воронеж, Русија, уште во 2008 година. И вели дека можел да си дозволи да студира таму.
„Главните фактори се пристапноста и добрите врски што Русија ги има со африканските земји“, изјави Макумбе за ДВ.
Западот ги брка студентите?
Аналитичарите, исто така, посочуваат на голем број западни земји каде што рестриктивните политики за имиграција влијаат и на потенцијалните студенти. И тоа оди рака под рака со Русија.
Во јуни, САД го замрзнаа издавањето визи, вклучително и студентски визи, за неколку африкански земји. Вашингтон, исто така, откажа околу шест илјади визи поради наводни прекршувања на законот – пречекорување на дозволениот престој во земјата и „поддршка на тероризмот“.
„Западните земји го отежнуваат добивањето стипендија или дури и редовна студентска виза“, вели Баптист. „Во нашиот случај, Америка отсекогаш била опција број еден. Но, потоа откривме дека визи не се издаваат.“