Пред точно 58 години, летот во вселената на Русинката Валентин Терешкова (84), кој траеше нешто помалку од три дена, стана голем симбол на борбата за правата на жените ширум светот.
– Одам на натпревар во падобранство – му рекла на своето семејство Валентина Трешкова (84), првата жена во вселената, пред летот во вселената.
Не сакала да се грижат и да се плашат, па дури и да сакала, не смеела да каже ништо. Самата мисија за полетување во вселената таа пролет 1963 година била строго чувана тајна.
Покрај Терешкова, подготвени биле да полетаат и Татјана Кузнецова, Ирина Соловјова, Жана Јеркина и Валентина Пономарева. Сепак, поради нејзините способности, одлуката на комесарот паднала на тогаш 26-годишната Терешкова.
Нејзиното искуство во падобранство било веројатно клучно зошто и била дадена мисијата.
Херој на Советскиот Сојуз
Имено, пред точно 58 години, започнал состанок во космодромот Бајконур. Пристигнале офицерите и војниците кои го подготвиле авионот Восток 6. Лансирањето поминало добро, но на инструментите виделе дека има проблем со системот за сопирање на авионот.
– Во тоа време, астронаутот мораше да се катапултира од леталото и да слета како падобранец. Значи, тој имаше повеќе шанси да преживее отколку да падне на земја во куполата – еднаш ни рекол астрономот Анте Радониќ.
Тој истакнал дека условите за пилотите во тоа време биле исклучително тешки. На бродот имало место само за еден човек кој требал да стори сé.
Бродот имал автоматски поставки за летот. Не можело да се управува и да не може да изврши корекции на нејзината орбита.
– СССР сакаше да биде прв во вселенската трка. Таа стана жива легенда – вели Радониќ.
По успешниот лет, таа стана херој на Советскиот Сојуз, но исто така и на Чехословачка, Виетнам и други земји. Нејзиниот лет, кој траеше нешто помалку од три дена, стана главен симбол на борбата за правата на жените ширум светот.
Русите, се разбира, го искористија за своја пропаганда.
Тешко детство без татко
Терешкова имала тешко детство. Како дете, нејзиниот татко бил убиен во Руско-финската војна. Нејзината мајка се преселила со неа, нејзината сестра и брат во Јарослав, 250 километри северо-источно од Москва.
Поради сиромаштијата што владеела во првите години по војната, Терешкова не одела на училиште додека не наполнила десет години. По завршувањето на седумгодишното училиште, како 17-годишно девојче се вработила во фабрика за гуми, а подоцна и во фабрика за памук.
На 19-годишна возраст, таа започнала да посетува техничко училиште за лесна индустрија и се приклучила на локалниот аероклуб. Таму започнала со падобранство и во книшката запишала 90 скокови.
Таа му напишала на Советскиот вселенски центар во Москва и била прифатена во програмата во 1962 година. После 9 месеци обука и 399 противници, таа влегла во потесниот избор со уште четворица колеги.
Во вселената полетала на 16 јуни 1963 година во вселенското летало Восток 6. Тоа бил последниот лет од таа мисија.
Таа направила вкупно 48 кругови околу Земјата и ја фотографирала планетата. Таа не била во состојба да води детален дневник бидејќи и пукнале двете пенкала што ги имала.
Во вселената таа се „сретнала“ со космонаутот Валери Биков, кој летал со вселенското летало Восток 5. Неколку дена порано.Во еден момент тие биле на само пет километри. По слетувањето станала позната низ целиот свет.
После летот, Терешкова работела како инженер во вселенската индустрија, а во 1969 година со одлични дипломирала на Воената авијациска академија. Таа е доктор на науки и автор на повеќе од 50 научни трудови. Докторирала во 1976 година со чин генерал-мајор на воздухопловните сили.
Таа се омажила двапати. За прв пат во 1963 година за колегата Адријан Николајев со кого ја добила ќерката Јелена. По разводот во 1982 година, таа се омажила за хирургот Јули Шапошников, со кого останала во брак сè до неговата смрт во 1999 година.
Таа е активна и денес, на 84-годишна возраст и е член на Руската Дума, каде се грижи за проблемите на локалната заедница.
Еден од кратерите на Месечината го доби името по неа и во 2000 година беше прогласена за жена на векот.