Францускиот претседател Емануел Макрон и уште тринаесет светски лидери се идентификувани во евиденцијата на оние кои биле мета на софтверската програма за шпионирање „Пегаз“, која им била продадена на заинтересираните од израелската компанија НСО, пишува британски Гардијан.
Претседателот на Јужна Африка Сирил Рамафоза и пакистанскиот премиер Имран Кан се наведени во податоците, кои вклучуваат дипломати, началници на војската и високи политичари од 34 земји.
На списокот на шпиони со помош на „Пегаз“ има броеви избрани од владите на клиенти на групата НСО, израелска шпионска компанија, но тоа не значи дека нивните телефони биле нужно хакирани.
НСО инсистира на тоа дека базата на податоци „нема никакво значење“ за компанијата и тврди дека францускиот претседател Емануел Макрон не бил „мета“ на кој било клиент, што значи дека компанијата негира дека бил избран за надзор користејќи го нивниот шпионски софтвер.
Фактот дека бројот се појави на списокот во никој случај не потврдува дека тој број е избран за надзор од страна на Пегаз.
Сепак, се верува дека на списокот се наведени лица идентификувани од владини клиенти на НСО како лица од интерес, но исто така има и лица кои биле мета на надзор, според форензичката анализа на нивните телефони.
НСО инсистира на тоа дека тие побарале од своите клиенти да користат моќни шпионски алатки само за легитимни истраги на тероризам или криминал.
Гардијан и другите медиумски партнери ги идентификуваа оние влади за кои се верува дека се одговорни за избор на индивидуални броеви во податоците со внимателно испитување на изборните модели.
Така, тие известуваат дека јужноафриканскиот претседател Сирил Рамафоза, кој се чини дека е избран од Руанда во 2019 година за следење, е на списокот на политичари кои биле шпионирани.
Според „Гардијан“, Емануел Макрон е избран од Мароко во 2019 година како личност од интерес.
– Ако тоа се докаже, тоа е многу сериозно и целото внимание ќе го насочиме кон овие медиумски откритија – рече еден официјален претставник на Елисејската палата.
Генералниот директор на Светската здравствена организација, Тедрос Адана Гебрејезус, исто така беше „интересен“ за Мароко во 2019 година.
Сега Харири, кој минатата недела поднесе оставка од функцијата премиер на Либан, бил следен од Обединетите Арапски Емирати во 2018 и 2019 година.
Претседателот на Европскиот совет, Шарл Мишел, во времето кога бил белгиски премиер во 2019 година, бил личност од интерес за Мароко. Целта бил мароканскиот крал Мохамед Шести, кој бил придружуван од безбедносните сили во таа земја, како и мароканскиот премиер Садедин Отмани.
Бројот на поранешниот мексикански претседател Фелипе Калдерон бил избран во 2016 и 2017 година од оној за кого се верува дека бил клиент во Мексико за време на периодот кога неговата сопруга Маргарита Завала се кандидираше за највисоката политичка позиција во земјата.
Долгогодишниот американски дипломат и главен преговарач меѓу САД и Иран, Роберт Мејли, исто така бил интересен за Мароко, но израелската група НСО тврди дека нивните клиенти се спречени да го применуваат софтверот на американските броеви.
Деманти на повиканите влади и НСО
Форензички прегледи на примерок од 67 телефони кои припаѓаат на активисти за човекови права, новинари и адвокати откриле дека 37 содржат траги на хакерство со помош на „Пегасус“ или барем хакерски обиди. Анализата е направена од безбедносната лабораторија на Амнести Интернешнл, техничкиот партнер во проектот.
Протечените податоци исто така сугерираат дека Саудиска Арабија и Обединетите Арапски Емирати размислувале за надзор на египетските власти, и покрај блиските врски на двете земји со египетскиот претседател Абдел Фатах ал Сиси.
Египетскиот премиер Мостафа Мадбули бил меѓу бројките што ги избрал клиентот на НСО, за кој се верува дека е саудиска влада, како личност од интерес.
Се верува дека и Саудиска Арабија и ОАЕ го избрале ирачкиот претседател Бархам Салих, близок до Соединетите Американски Држави, за кандидат од интерес за нивните влади. На списокот се појави и британскиот телефонски број на Салих.
Ниту Саудиска Арабија ниту ОАЕ не ги коментираа наводите.
Руандските власти категорично негираа дека имаат пристап до технологијата на групацијата НСО, но долго време се сомневаше дека тие се клиенти на таа израелска компанија. Анализата на протечените податоци покажува дека Рухакан Ругунда е избран за кандидат за потенцијален надзор во 2018 и 2019 година, кога бил премиер на Уганда.
Мароко негираше шпионирање на кој било странски лидер, тврдејќи дека новинарите кои ја испитуваат НСО биле „неспособни да докажат дека нивната земја има какви било односи“ со израелската компанија. Но, анализата на објавените податоци покажа дека Мароко се чини дека наброил десетици француски официјални лица како кандидати за можен надзор, вклучувајќи го и претседателот Емануел Макрон.
Ниту Индија ниту Пакистан не ги коментираа конкретно тврдењата дека Делхи можеби го избрал Кан за надзор. Индија соопшти дека има добро утврдени протоколи за прислушување кои бараат одобрување од високи државни или регионални службеници, од „јасни причини и само од национален интерес“.
Неколку државни агенции во Мексико се стекнаа со шпионски софтвер Пегаз, почнувајќи од Министерството за одбрана во 2011 година, а сеприсутната корупција во земјата предизвика загриженост дека може да заврши во погрешни раце.
Во изјавата, НСО рече дека списокот што протекол „не е список на цели или потенцијални цели на купувачи на НСО“. Преку своите адвокати, НСО соопшти дека се направени „неточни претпоставки“ за тоа кои клиенти ја користат технологијата на компанијата.
Се вели дека бројот од 50.000 е претеран и дека списокот не може да биде список на броеви „насочени кон владите кои користат„ Пегаз“.
По започнувањето на проектот „Пегаз“, основачот и извршен директор на НСО, Шалев Хулио, рече дека протечените податоци „немаат никакво значење за НСО“, но додаде дека тој е „многу загрижен“ за извештајот и вети да ги испита сите.
„Разбираме дека во некои околности нашите клиенти можат да го злоупотребат системот“, рече Хулио.