Луѓето кои обрнуваат внимание на деталите имаат можност да ги подобрат сите аспекти од нивниот живот – од работа до приватност, љубовни и семејни односи.
Магистер по психологија Ханан Парвез објаснува зошто тоа е високо ценета вештина кај денешните работодавци, односно „вештина на 21 век“.
– Ајде прво да разговараме за човечкото внимание. Нашите предци не морале да обрнуваат внимание на секој детал во нивната околина. Нивните проблеми биле едноставни: избегнувале предатори, наоѓале партнери, се грижеле за семејната заштита… Затоа, нашиот систем на фокусирање е насочен кон неколку еволутивно релевантни стимули – објасни Парвез.
Во последните неколку децении, технологијата напредуваше брзо. Нашите мозоци од „камено доба“ се обидуваат да ја следат брзата размена на информации и нивната достапност.
Нашето внимание „се протега” во различни насоки секој ден, слично како кога куклар влече конци и на тој начин ја контролира куклата. Многу луѓе полека откриваат дека нивното внимание е расфрлано насекаде.
– Следниот пат кога ќе почувствувате дека вниманието ви е одвлечено, застанете и размислете за „она што ви ги влече конците“, што ве одвраќа. Овие најчесто ќе бидат еволутивно релевантни теми како што се насилство, секс, храна, озборувања… – забележува таа и истакна дека целта не е да се избегнуваат вакви теми, туку да се биде свесен и внимателен во справувањето со нив.
„Не е нешто што природно ни доаѓа“
Вели дека луѓето во 21 век, од една страна, лесно ги „привлекуваат“ еволутивно релевантни теми, а од друга страна, проблемите со кои се соочуваат на работа стануваат сè покомплексни, особено со оглед на достапноста на масовни податоци.
– За да се решат многу сложени проблеми од современиот живот, мора да се фокусираме и да обрнеме внимание на деталите. Но, тоа не е нешто што природно ни доаѓа. Не е тоа за што сме програмирани. Иронично, психолошките механизми, дизајнирани да ни помогнат да ги решиме проблемите во античко време, сега наоѓаат начини да ги решат проблемите на модерната ера – вели психологот.
Фокусирањето на деталите е вештина попосакувана од знаењето
– Во минатото, знаењето креваше нечија вредност во очите на општеството и работодавците. Иако знаењето се цени и денес, неговата вредност значително се намали како резултат на достапноста на информациите. Сè што сакате да знаете е веројатно само на неколку кликања од вас. Значи, знаењето не е „вештина“ на овој век. Секој може да открие што сака да знае, но малкумина можат да се фокусираат и да обрнат внимание на деталите. Затоа, можноста да се обрне внимание на деталите стана најценетата вештина на овој век – објасни Ханан.
Комплексни проблеми по својата природа бараат да обрнете внимание на сите нивни детали. Природно е луѓето да ги поедноставуваат проблемите и да ги решаваат.
Ние сме толку склони брзо да најдеме решение што ни одговара, за подоцна да сфатиме дека ситуацијата е посложена отколку што мислевме.
Вниманието ни овозможува да видиме само дел од реалноста, односно дел од проблемот. Затоа, ако не научиме да обрнуваме внимание на деталите, веројатно нема да ја имаме целата слика за ситуацијата.
– Сложените проблеми се отпорни на едноставни решенија и основни правила. Тие бараат да ги разбереме подлабоко. Колку повеќе податоци собираме за комплексен проблем, толку е поголема веројатноста да го најдеме вистинското решение – вели Ханан Парвез.
Фокусирањето на деталите ни помага да погледнеме длабоко во минатото и во иднината.
Како да се подобри таа вештина?
– Добиваме половина од победата со тоа што сфаќаме дека вниманието на деталите не ни доаѓа природно. Затоа мораме свесно да ја обучиме таа вештина. Луѓето не обрнуваат внимание на деталите од две причини: или никогаш не морале да решаваат сложени проблеми или не ја гледаат вредноста да обрнат внимание на деталите. Имено, кога сте принудени да решите комплексен проблем, вие сте принудени да обрнувате внимание на деталите – објасни психологот и додаде дека најголемите светски решавачи на големи проблеми по природа се скромни луѓе.
Алберт Ајнштајн рекол: „Не можеме да ги решаваме проблемите ако размислуваме на ист начин како и кога ги создадовме“.
– Додека другите брзаат да ги решат проблемите за кои погрешно мислат дека се едноставни, генијалците чекаат да се смири прашината. Тие знаат дека работите стануваат појасни само кога ситуацијата ќе се смири – вели Парвез, а пренесува psichmechanics.com.