Вашингтон за прв пат ја обвини Москва дека го прекршила единствениот преостанат договор за контрола на нуклеарното оружје меѓу двете земји – Новиот СТАРТ – што ги зголеми тензиите меѓу двете земји, кои и онака се во многу лоши услови поради војната во Украина.
Русија веднаш возврати велејќи дека САД се одговорни за таквата ситуација.
„Гледаме дека во реалноста САД ја уништија правната рамка за контрола на (нуклеарното) оружје и безбедноста“, изјави вчера портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, додавајќи дека во оваа „тажна ситуација“ Русија смета дека е „многу важно да се одржи тој договор“, пренесува АФП.
Стејт департментот објави дека Русија не ги почитува своите обврски, бидејќи одбива да им дозволи на американските инспектори да ги надгледуваат нуклеарните постројки на нејзина територија, што ја загрозува заедничката контрола на атомското оружје, пишува „Волстрит џурнал“.
Во март 2020 година, двете велесили привремено ги прекинаа меѓусебните контроли за прв пат поради пандемијата „Ковид-19“.
Во заедничка изјава, демократските сенатори Боб Менендез, Џек Рид и Марк Ворнер рекоа дека долго време ја поддржуваат стратешката контрола на вооружувањето со Русија, но дека почитувањето на обврските од Новиот СТАРТ ќе биде од клучно значење за Сенатот да го разгледа секој иден договор за контрола на нуклеарното оружје. .
Обвинението за прекршување на условите од договорот за намалување на стратешкото и офанзивното оружје доаѓа еден ден откако рускиот заменик министер за надворешни работи Сергеј Рјабков за РИА Новости изјави дека Москва останува посветена на договорот, но дека „може да замисли“ дека нема Договор за контрола на нуклеарното оружје. по 2026 година.
САД и Русија заедно имаат околу 90 отсто од боеви глави во светот.
Новиот договор СТАРТ ги ограничи двете страни на 1.550 нуклеарни боеви глави, кои можат да бидат распоредени на интерконтинентални балистички ракети, балистички ракети лансирани од подморници и бомбардери.
Двете страни го исполнија договорот за ограничување на нуклеарното оружје до 2018 година.
Новиот договор СТАРТ меѓу Русија и САД беше потпишан на 8 април 2010 година во Прага и го замени Договорот за стратешко офанзивно оружје од 1991 година.
Откако стапи во сила, го замени и Договорот за намалување на стратешките офанзивни потенцијали од 2002 година.
Во 2021 година, Москва и Вашингтон ја продолжија важноста на договорот за уште пет години.
„Русија не ја исполни својата обврска од Новиот договор СТАРТ да свика седница на Билатералната консултативна комисија во согласност со временската рамка пропишана со договорот“, соопшти американското Министерство за надворешни работи, пренесуваат агенциите.
Во август минатата година, Русија ја прекина соработката со инспекциите поради, како што рече, патните ограничувања наметнати од Вашингтон и неговите сојузници откако руските единици започнаа воени операции на територијата на Украина во февруари минатата година.
Сепак, Москва соопшти дека останува посветена на почитување на условите од договорот. Меѓутоа, Русија ненадејно го откажа планираниот состанок на Билатералната консултативна комисија, кој требаше да се одржи лани во ноември во Египет и не одреди нов датум.
„Доколку новиот договор СТАРТ биде прекинат или се дозволи да истече, арсеналот на двете најголеми нуклеарни сили во светот нема да има ограничувања врз основа на договор за нивните атомски арсенали, за прв пат од 1970-тите“, предупредува Блумберг.
Рјабков, пак, најави дека Русија се подготвува за нова рунда консултации со САД за билатералните односи и оти ги смета за корисни, но дека се уште нема конкретни рокови. Меѓусебните обвинувања за прекршување на договорот СТАРТ доаѓаат во време кога Кремљ сè повеќе му се заканува на Западот со „нуклеарна одмазда“ поради испраќањето сè поофанзивно оружје на украинската војска.
Според Центарот за контрола на оружјето и неширење на оружјето во Вашингтон, Русија има приближно 5.977 нуклеарни боеви глави, од кои 1.588 се распоредени. Од друга страна, САД имаат 5.550 нуклеарни боеви глави, од кои 3.800 се активни.