Русија продолжува да ја намалува испораката на гас, наводно поради исчезната турбина.
Германската влада затоа најавува дека термоелектраните на јаглен ќе се користат подолго време. И тој бара некои дополнителни решенија
„Турбината е тука, може да се испорача, некој само треба да каже дека ја сака и ќе биде таму многу брзо“, изјави германскиот канцелар Олаф Шолц.
Тој демонстративно се фотографираше во Миелхајм на Рур пред гасната турбина на компанијата „Сименс енерџи“, која всушност одамна требаше да се врати во Русија.
Турбината е потребна за гасоводот Северен тек 1.
Околу 1.800 гигават часови (GWh) – тоа е количината на гас што Русија може да ја испумпува преку гасоводот секој ден.
Сепак, само околу 350 GWh во моментов стигнуваат до Германија дневно.
Рускиот претседател Владимир Путин за тоа го обвинува недостатокот на гасни турбини, а германската влада смета дека намалувањето на понудата е политички мотивирано.
Русија може да снабдува без ограничувања
Според канцеларот, ништо не стои на патот на транспортот на гасната турбина во Русија.
„Освен што руските купувачи треба да кажат дека ја сакаат турбината и да ги дадат потребните податоци за царинскиот транспорт во Русија.“
Шолц нагласува дека Гаспром може во секое време да ги исполни своите обврски за испорака во Европа без ограничувања.
Тоа е политичка изјава. Всушност, германската влада се сомнева дека Русија повторно целосно ќе ја отвори славината за гас. Затоа под голем притисок се бараат алтернативи.
Германските електрани на јаглен, кои беа затворени или беа планирани да бидат затворени, сега ќе бидат рестартирани – за период до девет месеци.
Така, електраните на гас би биле исклучени од мрежата – тие во моментов произведуваат околу десет проценти од електричната енергија во Германија.
Глобалната трка за јаглен
Канцеларот Олаф Шолц зборуваше за „итна мерка за ограничен временски период што не треба да биде на сметка на нашите климатски цели“.
Германија всушност сака постепено да го укине производството на електрична енергија на јаглен најдоцна до 2038.
„Она што не смее да ни се случи е да се лизнеме во глобална ренесанса на фосилните горива и особено јагленот“, предупредува канцеларката.
Но, ако се погледнат податоците, глобално изгледа така. Никогаш не се користел повеќе јаглен за производство на електрична енергија од минатата година.
Според пресметките на Меѓународната агенција за енергетика (ИЕА), во 2022 година би можело да се произведе повеќе од кога било досега – а тоа важи и за следните години.
Забрана за увоз на руски јаглен
Здружението на увозници на јаглен (ВДКи) со седиште во Берлин претпоставува дека побарувачката за тврд јаглен значително ќе се зголеми во Германија од септември.
„Оваа зима сигурно ќе увеземе повеќе од 30 милиони тони тврд јаглен за термоелектраните“, вели членот на управниот одбор на ВДКи, Александар Бете. Тоа би било единаесет отсто повеќе отколку во 2021 година.
Досега 50 отсто од јагленот е увезуван од Русија. Но, тоа наскоро ќе биде готово.
На 9 април, Европската унија ја санкционираше Русија со забрана за купување и увоз на јаглен и нафта.
Сè уште може да се реализираат претходно склучените договори – со нафта до крајот на декември, а јаглен може да се испорачува и истовар само до 10 август.
Доволно нови добавувачи
Според германските увозници на јаглен, не е проблем да се најде замена. Има доволно добавувачи во Јужна Африка, Австралија, САД, Колумбија и Индонезија, вели Александар Бете.
Бидејќи јагленот има различни својства и квалитет во зависност од земјата на потекло, мора да се види која мешавина е најдобра за електраните. Тестовите се веќе во тек.
Бет истакнува дека би можел да „чкрипи“ кога е во прашање транспортот и тесните грла на меѓународните пристаништа.
Дополнително, приближно две третини од вкупниот увоз на јаглен во Германија се транспортираат со бродови за внатрешни патишта низ Рајна до електрани.
Меѓутоа, во моментов нивото на водата е толку ниско што бродовите можат да пловат само со 30 до 40 отсто од нивниот капацитет.
„Затоа е потребен три до четири пати поголем транспортен капацитет“, посочува Бете.
Максимални цени на јагленот
Се зголемуваат и цените на јагленот. На почетокот на 2021 година, еден тон сè уште беше достапен на светскиот пазар по цена од 64 американски долари.
Цената моментално се движи кон 400 американски долари за еден тон. Минатата година во светот беа ископани околу 7,4 милијарди тони тврд јаглен, од кои речиси половина во Кина.
Самите земји производители трошат огромен дел, само една милијарда тони се достапни на светскиот пазар.
За операторите на деактивирани централи, рестартирањето се исплати, и покрај високите цени на јагленот – затоа што и цената на електричната енергија се зголеми.
Сепак, многу електрани не можат повторно да се активираат, бидејќи повеќе не би можеле да работат континуирано поради нивната старост.
Но, не треба само електрани на јаглен да се вратат на интернет. Германската влада за почетокот на октомври подготвува уредба за рестартирање на лигнитните електрани кои веќе се затворени.
Ова важи и за електраната Јеншвалде во Бранденбург, која со своите два блока може да испорача струја колку една нуклеарна централа.
Меѓутоа, проблемот е следниов: старите блокови не се во согласност со прописите за издувните гасови, а со оглед на исклучувањето, операторот не виде потреба од нивно доградување.
Покрај тоа, недостига и кадар. Работниците одамна се распоредени на други работни места.
Сите информации за економско-енергетската криза во светот можете да ги прочитате ТУКА.